Avaksom protiv 'Islamske države'

Baza NATO-a u Gajlenkirhenu kod Ahena. Atmosfera je "međunarodna". Jer, posada za avione tipa Avaks dolazi iz najmanje 15 različitih zemalja Zapadne vojne alijanse. Avion tipa Avaks koji NATO-u služi za "rano upozoravanje i javljanje", poznat je i pod nazivom i 'leteće oko'.

Boing 707 je prenatrpan uređajima za elektronsko nadgledanje. Njegov markantni radar, koji se nalazi na repu aviona i izgleda poput pečurke, može da nadgleda vazdušni prostor u prečniku od 450 kilometara. Ali, ne može da vidi šta se dešava na zemlji.

Avaksi su mnogo više specijalizovani da sakupljaju informacije o letovima, na primjer o borbenim avionima u niskom letu. Oni se koriste kao podrška vojnim akcijama NATO-a kao u Avganistanu, ali i za zaštitu masovnih okupljanja više hiljada ljudi. A otkako je Rusija anektirala Krim, Avaks konstantno patrolira iznad Poljske i Baltika.

Protivljenja u Berlinu

Jedna trećina vojnika NATO-a, obučenih za 16 aviona tipa Avaks u bazi u Gajlenkirhenu, su vojnici njemačkog Bundesvera. Tako da je duža misija bez Njemačke skoro nemoguća. Kada su Turska i SAD zatražili da Avaksi podrže Koaliciju za borbu protiv Islamske države, NATO je htio da ih pošalje mnogo ranije, ali je došlo do protivljenja u Berlinu.

Jer, vlada u Berlinu je prvo htjela da riješi spor sa Turskom, koja je privremeno zabranila njemačkim parlamentarcima da posjećuju NATO-bazu u Incirliku. Tu je stacionirano 250 vojnika Bundesvera, šest izviđačkih aviona tipa Tornado i jedna avio cisterna. Turska je zabranila pristup bazi njemačkim poslanicima od trenutka kada je Bundestag usvojio Rezoluciju o genocidu nad Jermenima, počinjenu od strane Osmanlijskog carstva. No, tek kada je stiglo saopštenje njemačke vlade da rezolucija nije pravno obavezujuća, od početka oktobra njemački parlamentarci mogu da posjećuju bazu. Time je otvoren put odluci Vlade Njemačke da se ubuduće njemački vojnici mogu angažovati u posadi Avaksa kao podrška koaliciji, koja se bori protiv 'Islmaske države', a koju čini 60 država.

Avioni bi u misiju trebalo da polijeću iz baze Konja u Turskoj, gdje se zapravo i nalaze regularne stajanke za Avakse. Cilj ove misije je da se poboljša slika situacije u vazduhu, kao i da se posade aviona koalicije bolje opskrbe informacijama o visoko frekventnom vazdušnom prostoru u ratnoj oblasti. U Konji bi trebalo da bude stacionirano 50 vojnika od koji bi bilo 15 do 20 Nijemaca. Ovom misijom i NATO postaje dio međunarodne akicje protiv 'Islamske države'.

To znači da će Bundesver proširiti već postojeći mandat u akciji protiv IS-a, a misija Avaksa će biti uključena u isti, koji će u decembru ove godine biti produžen. Pretpostavlja se da će mandat biti produžen do decembra 2017, o čemu će narednih nedjelja raspravljati i Bundestag.

Produženje i proširenje mandata njemačka vlada je obrazložila neprestanom prijetnjom koju predstavlja 'Islamska država'. Vlada je u prijedlogu produženja mandata naglasila da je njemačko učešće u borbi protiv IS-a 'glavna tačka bezbjednosno-političkog angažmana Njemačke u regionu'. To je zapravo suprotstavljanje 'neposrednoj opasnosti za Njemačku, njene zemlje saveznice u NATO-u i za međunarodnu zajednicu'.