Demokratija živi – i u vrijeme korone
24. april 2020
Krizna vremena su vremena egzekutive, dakle vremena vlade. A vlada je proteklih sedmica uskratila osnovna prava, u velikoj mjeri ograničala slobode i zaustavila privredu. Uz veliko odobravanje građana i parlamenta – gotovo jednoglasno. Sve stranke su podržale programe pomoći vrijedne više milijardi evra, kao i lockdown. Po hitnom postupku.
Ali na dan kada se kancelarka Angela Merkel obratila Bundestagu povodom suzbijanja Covid-19 pandemije, bilo je jasno: ova republika je i republika parlamentarne demokratije, dakle legislative. Njemačka demokratija živi – i u kriznim vremenima! Ponovo će se diskutovati: naravno o pravom putu za izlazak iz krize. Ali i o isuviše velikim izdacima za naoružanje, o kompanijama koje ispaštaju ili nikada nisu site, o osnovnoj penziji i tako dalje, i tako dalje.
Kancelarka kritikuje pokrajine
I kancelarka Merkel priznaje da su joj ograničenja sloboda veoma teško pala. Toliko teško, kao ni jedna ranija odluka. Ona o krizi govori kao o „testu" kohezije društva i Evrope. Postepenim otvaranjem radnji i javnog života krećemo se po „veoma tankom ledu". Kancelarka je još jednom upozorila na opasnost od korona-pandemije: „Još uvijek nismo dostigli poslednju fazu!" Ona nema razumijevanja za ukidanje ograničenja koja pojedine savezne pokrajine najavljuju. Za nju je to „brzo, previše brzo".
Početkom sedmice, povodom ukidanja tih ograničenja, iza zatvorenih vrata je čak govorila o „orgiji diskusija o ponovnom otvaranju. Orgije: dakle potpuni gubitak kontrole u stanju opijenosti. Riječi koje je birala ni malo se nisu dopale mnogim opozicionim političarima. O tome su i govorili. Predsjednik liberala (FDP), Kristijan Lindner, ističe da je „država dužna da navede razloge ukoliko ograničava slobode". Aleksander Gauland, predsjednik poslaničkog kluba desničarsko-populističke Alternative za Njemačku (AfD) se protivi tendenciji potpadanja pod ropstvo vlasti, „starateljstvu" i „mentalitetu da mora da se ima poslednja riječ“.
Čvrst temelj – ne tanak led
Više od mjesec dana nakon što je u Republici počelo da se osjeća vanredno stanje, u parlament, kao i u javni život, vraća se dio normalnosti: Njemačka ponovo diskutuje. U svakom slučaju, demokratija se ne kreće po tankom ledu, već je na čvrstom temelju.