Je li Srbija sukrivac za Prvi svjetski rat?

Nesuglasice oko gledanja na događaj kojim je započeo Prvi svjetski rat u Velikoj Britaniji su prisutne još od kraja prošle godine. Pitanje, koje stoji u žarištu političke debate, glasi: Ko snosi i koliko krivice za izbijanje Prvog svjetskog rata i ko je danas veći patriota? O ovome list Süddeutsche Zeitung piše:

"Ministar obrazovanja Engleske Michael Gove, koji pripada desnom krilu konzervativaca, ima jasne stavove o tome: „Krivicu za taj rat snosi isključivo Njemačka. Bezobzirni socijalni darvinizam njemačke elite i njihovi osvajačko-okupatorski i agresivni ekspanzionistički ratni ciljevi, kao i njihovo zanemarivanje međunarodnog poretka, više nego opravdavaju svaki otpor“, napisao je u kolumni za list Daily Mail ministar Gove. U ovoj kolumni on, prije svega, želi da opovrgne „ljevičarsku verziju prošlosti.“Gove interpretaciju istorije profesora sa Kembridža Richarda Ewansa, u kojoj se Prvi svjetski rat karakteriše kao „rat u kome vojnici, koji su mislili da ratuju za bolji svijet i odbranu slobode, nisu imali pravo“, poredi sa interpretacijom istorije u seriji „Crna guja“, koja , kako je rekao, učesnike rata predstavlja kao idiote.

Glasnogovornik laburista, zadužen za obrazovanje, Tristram Hunt je u Guardianu reagovao na Goveovu izjavu. On je naglasio da se krivica ne treba svaljivati samo na Njemačku i pomenuo je tezu Chritophera Clarka, po kojoj se Srbima pripisuje veća sukrivica za izbijanje Prvog svjetskog rata nego što je to do sada bio slučaj. Hunt je uz to Govesovu tvrdnju ocijenio kao „nacionalistički trijumf i budalaštinu“.

Obje kolumne izazvale su brojne reakcije britanskih zvaničnika. Londonski gradonačelnik Boris Johnson je u Daily Telegraphu podržao svog stranačkog kolegu Govea. “Zbog čega se, za ime Boga”, pita se Johnson u neformalnom obraćanju,”na atentat u Sarajevu trebalo reagovati invazijom na Francusku”. Njemačka, smatra on, nesumnjivo snosi krivicu za dva svjetska rata. S druge strane, sir Tony Robinson, istoričar I glumac u seriji “Crna guja” stao je u odbranu ove serije, koja, kako je rekao, nije služila ljevičarskoj propaganda, a Goveove izjave je ocijenio kao “vrlo, vrlo glupu grešku”.

Autor: Faruk Šabanović

Odgovorna urednica: Jasmina Rose