Vakcina protiv tuberkuloze pomaže protiv koronavirusa?
5. maj 2020
Vakcina bacil Kalmet–Gerina (be-se-že) je vakcina koja se primarno koristi protiv tuberkuloze. Ona postoji još od početka prošlog vijeka i jedina je dozvoljene vakcina protiv ove plućne bolesti. Na osnovu te supstance razvijena je vakcina VPM1002.
Naučnici Instituta Maks Plank su be-se-že vakcinu genetski promijenili. Ako nova supstanvca zadovolji sve kliničke testove, narednih godina će biti primijenjena širom svijeta protiv tuberkuloze. Na čelu projekta je infekcioni biolog Štefan Kaufman. Trenutno naučnici testiraju efikasnost vakcine VPM1002 kod koronavirusa.
Prethodna vakcina je dokazala svoju efikasnost kaže Kaufman i dodaje: „U raznim istraživanjima je pokazano da be-se-že može da zaštiti od viralnih infekcija disajnih puteva. Ona stimuliše urođeni imunitet, i uz njegovu pomoć se može igraditi odbrana od brojnih uzročnika infekcija na plućima. Pošto to znamo, trebalo bi i da naša nova vakcina slično djeluje".
VPM1002 jača imuni sistem
Eksperimenti na miševima su pokazali da VPM1002 aktivira imuni sistem i time može bitno da oslabi virusne infekcije kao što je Covid-19. I vakcina i uzročnik uvijek na dva načina izazivaju reakciju imunog sistema. Urođeni ili nespecifični imunitet može brzo da ubije viruse. Ali postoji i stečeni ili specifični imunitet . „U zajedničkom djelovanju ta dva sistema nastaje najbolji mogući odbrambeni odgovor organizma", objašnjava Kaufman.
Prva prepreka je savladana
Institut Paul Erlih je već dozvolio treću fazu kliničkog ispitivanja za vakcinu VPM1002 kao sredstvo protiv koronavirusa. Različite njemačke univerzitetske klinike provode ova ispitivanja. Među njima je Medicinska visoka škola Hanover (MHH). Početkom maja naučnici bi trebalo da ustanove da li VMP1002 aktivira nespecifični imuni sistem.
„Time bi teška klinička slika kod zaraženih koronavirusom trebalo da bude ublažena", objašnjava Jakobus Boš, koji je član tima profesora Kristofa Šindlera, rukovodioca kliničkog ispitivanja.
„VPM 1002 se u Hanoveru testira isključivo na djelotvornost u trenutnoj pandemiji", kaže Boš. U prvom ispitivanju će učestvovati 1.000 osoba. Svi su zaposleni u medicinskoj struci i time posebno izloženi riziku od zaraze.
„Planiramo da u sljedećem koraku ispitamo djelotvornost poboljšane vakcine protiv tuberkuloze na populaciju stariju od 60 godina. Pitanje na koje ispitivanjem želimo da odgovorimo glasi – koliko efikasno može VPM1002 da zaštiti ovu posebno ugroženu starosnu grupu", objašnjava rukovodilac ispitivanja Šindler. U tom drugom dijelu ispitivanje biće obuhvaćeno 2.000 osoba.
VPM1002 kao privremeno rješenje
Čak i ako svi ovi testovi budu dali dobre rezultate, to neće zamijeniti specijalnu vakcinu protiv koronavirusa, opominje Štefan Kaufman. Ali VPM1002 bi mogao u najkraćem roku biti proizveden u velikim količinama i tako bi pomogao da se premosti vrijeme do pronalaska vakcine.
Kaufman pojašnjava: „Ne govorimo o milionima već o deset do sto miliona doza u najkraćem roku. To je posebno važno jer be-se-že, vakcina protiv tuberkuloze, nije proizvedena u dovoljnim količinama, a Svjetska zdravstvena organizacija je zabrinuta da bi djeca u zemljama sa tuberkulozom mogla da ostanu bez vakcine".
VPM1002 bi se mogao proizvoditi u Indiji, licenciran je na Indijskom institutu za serume. To je najveća firma za proizvodnju seruma u svijetu i već ima spremne proizvodne pogone.
Na novoj stazi
Be-se-že vakcina je dugo garantovala blaži tok bolesti kod zaraženih tuberkulozom u odnosu na one koji nisu vakcinisani. Vakcinisana su djeca u istočnoj Njemačkoj i u itočnoj Evropi. Danas se primjenjuje još uvijek u borbi protiv tuberkuloze u Africi i Aziji. U tim oblastima je zabilježen vaoma mali broj oboljenja od koronavirusa.
Kaufman potvrđuje da eventualno postoji veza između smanjenog broja oboljenja i be-se-že vakcine koja se ispituje, ali dodaje da se upoređuju veoma različite zemlje i da ne može unapred da se tvrdi da je jedini uzrok manjeg broja slučajeva zaraze obavezno vakcinisanje tom vakcinom. Ali je po njemu zaista uzbudljivo da se to ispita.
VMP1002 kao nova moderna verzija stare vakcine be-se-že bi prema riječima njemačkih naučnika da ojača nespecifični odgovor ljudskog imunog sistema. Tako bi ojačala odbranu od koronavirusa. Ipak, čovečanstvo će morati da sačeka rezultate kliničkih ispitivanja u Njemačkoj i Indiji, ali i rezuktate grozničavih napora naučnika širom svijeta.