Zemlje Perzijskog zaliva kupuju mir na Nilu

Dvanaest milijardi dolara je već bilo obećano, u maju su dodate još dvije milijarde. Ali, kako stvari stoje, ni to nije dovoljno da povrati u život egipatsku ekonomiju. Zbog toga je Saudijski kralj Abdulah najavio donatorsku konferenciju za Egipat. Svi "Prijatelji Egipta" bi trebalo da stanu uz tu zemlju, rekao je kralj, misleći prije svega na arapske zemlje Persijskog zaliva, naročito Kuvajt i Ujedinjene Arapske Emirate, koji su do sada, zajedno sa Saudijskom Arabijom, dijelile Egiptu donacije u milijardama.

Novoizabrani egipatski predsjednik Abdel Fattah Al Sisi vlada državom koja je na ivici ekonomskog kolapsa. Prema „Germany Trade and Invest" budžetski deficit Egipta je 12,5 odsto bruto domaćeg proizvoda, nacionalni dug gotovo 82 odsto. Stopa nezaposlenosti je 13 odsto, stopa inflacije oko 11 odsto.

"Za islam i Arape"

Zemlje Persijskog zaliva investiraju u zemlju koja je trenutno na lošem glasu zbog masovnih kršenja ljudskih prava: smrtne kazne za više od 1.100 članova Muslimanske braće izrečene u proljeće i sudeći po pisanju novina "Egypt Independent", 30.000 civila koji su trenutno nezakonito drže u egipatskim zatvorima. I mediji su izloženi znatnom pritisku: prema izvještajima Reportera bez granica, nakon svrgavanja Mohammeda Mursija, u zatvoru je bilo najmanje 65 novinara, trenutno ih je u pritvoru najmanje 16.

Na saudijskog kralja to ne ostavlja neki utisak: "Predrasude protiv Egipta su predrasude protiv islama i Arapa", rekao je on u svom pozivu na donatorsku konferenciju. "To su također predrasude protiv Saudijske Arabije. O tome ne želimo da razgovaramo niti da diskutujemo. "

Strah od četiri miliona korisnika Tvitera

Saudijska kraljevska porodica veoma je zainteresovana da Al Sisijeva vlada bude stabilna, kaže Kristijan Koh, direktor fondacije „Centar za istraživanje Perzijskog zaliva" u Švajcarskoj. Saudijski vladari su arapske revolucije oko sebe posmatrali sa nelagodom, plašeći su kritičnih glasova i u svojoj zemlji, glasova onih koji bi mogli da postave pitanje prava na vlast vladajuće porodice. "Zato je cilj saudijke kraljevske porodice da što prije povrati kontrolu u regionu ."

Njihov strah je i te kako osnovan, kaže Koh. Jer, skoro polovina Saudijskih stanovnika je mlađa od 20 godina, dok je prosječna starost kraljevske porodice preko 60 godina. „Dešava se veliki generacijski konflikt" koji se artikuliše i na novim medijima kao što je Tviter. Više od četiri miliona Saudijaca koristi usluge ove socijalne mreže, kaže Koh. "Postoji aktivna diskusija, koja će na kraju dovesti do promjena u kraljevstvu."

Zato se kraljevska porodica nada da će vladavina Al Sisija stvoriti ne samo političku stabilnost, već i očuvati ideološki status kvo, koji su Muslimanska braća svojim revolucionarnim socijalnim programom stavili pod znak pitanja - na primjer preko svojih škola, u kojoma su mlade Egipćane upoznavali sa svojom idejom pravednog društvenog poretka. Takve tendencije Al Sisijev režim sa sobom ne nosi.

U tom smislu, njegov autoritet, makar posredno, doprinosi miru u regionu. S druge strane, Al Sisi veoma zavisi od pomoći iz Saudijske Arabije i drugih zemalja Perzijskog zaliva, piše u svojoj studiji ekspert za Bliski Istok Stefan Rol iz fondacije Nauka i politika:"Bez značajne finansijske pomoći iz Ujedinjenih Arapskih Emirata, Saudijske Arabije i Kuvajta, Egipat bi već bankrotirao."

Promjene nisu na vidiku

Zalivske Države ne pružaju samo direktnu finansijsku pomoć Egiptu, već i investiraju - preko 50 milijardi američkih dolara, kaže Rol. To je više od Zapada, čiji ukupni investicioni volumen iznosi 46 milijardi američkih dolara.

Al Sisi novac želi da uloži u velike projekte koji su među stručnjacima kontroverzni: on želi, na primjer, da izgradi oko milion novih stanova - uprkos činjenici da Egipat već ima visoku stopu praznih stanova. Takvo ponašanje plaši buduće investitore, smatra Rol, mada novac sa Arapskog poluostrva trenutno pomaže Egiptu i čini ga nezavsnim od zapadnih razvojnih fondova. "S obzirom na nestabilnu budžetsku i finansijsku situaciju Egipta, ni milijarde iz Perzijskog zaliva neće biti dovoljne da se u zemlji postigne ekonomski preokret."