Čudotvorac s televizijskih ekrana Srbije

„Ritmično tapšanje najavljuje čudotvorca. Zaglušujući aplauz nadjačava himnu dok na binu stupa prvi čovjek nacional-populističke Srpske napredne stranke. Vučić, Vučić, skandira masa...“ Tako počinje analiza Tomasa Rosera, dopisnika berlinskog socijalističkog lista Nojes Dojčland koji je obišao predizborni miting SNS u Zrenjaninu.

Pod naslovom „Vučić jaše svog Balkanskog tigra“, podsjeća se na brojna obećanja o tome da će Srbija biti šampion ekonomskog razvoja na Balkanu, ali i navodi da su rezultati mizerni. „Ovaj dugoprugaš izbornih kampanja neumorno polaže kamene-temeljce za nove fabrike, otvara dionice autoputa i nove školske toalete. Ipak, uprkos njegovom kredu o Srbiji kao Balkanskom tigru, posrnuli EU-kandidat zaostaje čak i u regionalnom poređenju.“

„S obzirom na ubjedljivu većinu u parlamentu koju SNS ima, postoje oprečna tumačenja o tome da li je raspisivanje izbora bilo neophodno. Neki kritičari prebacuju Vučiću da prijevremenim izborima samo odlaže nužnu likvidaciju gubitaških državnih preduzeća i tako koristi priliku da produži sebi mandat prije gašenja firmi. Drugi analitičari opet vjeruju da Vučić želi da iskoristi svoju dobru poziciju da bi se osvetio partijama proevropske konkurencije – i gurnuo ih u vanparlamentarnu provaliju“, piše Roser i ovako zaključuje tekst:

„Perfektno podmazana PR-mašinerija podržana je od medija koji su gotovo bez izuzetka dovedeni na liniju vlasti. Medijska sveprisutnost premijera je, međutim, samo jedan od stubova njegovog uspjeha. Privremeno hapšenje šefa Delte Miroslava Miškovića – koji je kao najbogatiji čovjek Srbije za mnoge omraženi simbol korumpiranog profitera tranzicije –još 2012. trajno je diglo Vučićevu popularnost do nebesa. Doduše, ništa se nije promijenilo u sistemu politike tijesno povezane s oligarsima. Ali razjedinjena opozicija ne zna na tome da poentira.“

Dopisnik uglednog Noje cirher cajtunga Andreas Ernst posvećuje se upravo slabašnoj opoziciji, uz konstataciju da je to veći razlog Vučićeve popularnosti od ekonomskih uspjeha kojih zapravo i nema: „Nakon poraza prije četiri godine, Demokratska stranka se sama demontirala. Njeni lideri, odreda opremljeni velikim egom, posvađali su se čim su izgubili moć i izvore novca. Osnivali su nove partije poput bivšeg predsjednika Borisa Tadića ili su se vratili biznisu poput Dragana Đilasa, bivšeg gradonačelnika Beograda koji se obogatio u poslu sa oglašavanjem. Novi partijski šef Bojan Pajtić je temeljno omanuo u stvaranju novog početka – nije bilo čak ni ozbiljne programske diskusije.“

Švajcarski list dalje piše da slabe šanse opozicije počivaju i na „apsolutnoj medijskoj dominaciji koju Vučić uživa – i to ne samo tokom kampanje. Na velikim televizijama koje oblikuju javno mnijenje šef vlade je sveprisutan: vidimo ga kako potpisuje ugovore sa stranim investitorima, otvara puteve, disciplinuje ministre i sastanči sa evropskim liderima. Političke debate su gotovo potpuno iščezle iz televizijskih programa. Kontra-javnost se preselila na internet i tamo su kritičari među svojima. Medijska kontrola počiva na zavisnosti od državnih oglasa i na autocenzuri loše plaćenih novinara kojoj se opire tek manjina.“

Ernst u svom tekstu dodaje da „dobar dio Vučićevog prestiža počiva na međunarodnom uspjehu. On – s pravom – uživa ugled garanta regionalne stabilnosti i trudi se da uspostavi dobre komšijske odnose. Sa Kosovom je potpisao sporazum o normalizaciji. Posjetio je Sarajevo i dva puta Srebrenicu i tamo naglasio koliko su mu važni srpsko-bošnjački odnosi. Iako Zagreb iz sitničavih razloga blokira pregovore Srbije i EU, Vučić – inače sklon izlivima bijesa – uzdržava se u komentarima. Njegova dobrosusjedska politika mu je donijela simpatije u Briselu i Berlinu, a svakako ne škodi i njegovo oduševljenje za sve što je njemačko. U društvu poput srpskog, društvu koje vjeruje u autoritete, Vučićeva popularnost je izraz nade da će snažni vladar unaprijediti zemlju zahvaljujući dobrim odnosima sa svjetskim moćnicima.“

Ugledni Zidojče cajtung piše pod naslovom: „Ciljano na sve strane“. Dopisnica Nadija Pantel ovako sumira centralnu Vučićevu poruku, kako kod kuće, tako i u inostranstvu: „Ja mogu sa svima. Sa radikalno nacionalističkim predsjednikom Republike Srpske Miloradom Dodikom, baš kao i sa bosanskim muslimanima. Sa NATO-om, baš kao i sa Rusijom. Sa kritičarima Evrope, baš kao i sa prijateljima Evrope.“

Ljevičarski Tagescajtung iz Berlina konstatuje da kritike na račun Vučića iznose tek pojedinačni glasovi i mediji te da više nema debata između ljudi koji različito misle. „Ni SNS ni prozapadna opozicija ne uvode ideologiju u igru. Svejedno je ko se i kako predstavlja demohrišćaninom ili socijaldemokratom. Kosovo više nije tema pa ni neporavnati računi iz ratova devedesetih. Većinu ljudi u Srbiji je, izgleda, baš briga i za demokratiju po sebi. Većem dijelu Srba je važno samo jedno: bolji životni standard. I tako se sve vrti oko vjere u Vučića. Reformatora, neumornog borca za dobrobit Srbije. Za opoziciju je on majstor masovnih iluzija koji narodu spretno prodaje nadu u bolje sutra. Većina Srba u njega polaže nade. SNS ima jednostavan moto: privredni rast, investicije, poslovi – Vučić.“

Dopisnik lista iz Beograda, Andrej Ivanji, navodi i da Vučić uprkos podršci na koju može da računa stalno ponavlja da će izgubiti izbore. „To pogađa u srž: sve osim apsolutne većine bio bi poraz. Jer on crpi svoju moć iz podrške naroda na osnovu koje uzima sebi za pravo da se izdigne iznad institucija i odbaci svaku kritiku. Vučić zna: ako narod i u najmanjoj mjeri posumnja u njega, to bi mogao da bude početak kraja njegove solističke vladavine.“