Έτος Λεονάρντο ντα Βίντσι στην Ευρώπη

Ηοmo Universalis. Αυτός ο χαρακτηρισμός ταιριάζει στον Λεονάρντο ντα Βίντσι για τον οποίο τέχνη και επιστήμη ήταν ένα. Πνεύμα ανήσυχο, ήθελε από νεαρή ηλικία να καταλάβει τον κόσμο, τις βασικές δομές και λειτουργίες του και να μετουσιώσει τη γνώση σε καλλιτεχνικό δημιούργημα. Όταν ήταν παιδί που παρατηρούσε με τις ώρες πώς κινούνται τα σύννεφα στον ουρανό. Ως έφηβος προσπαθούσε να κατανοήσει την ανθρώπινη ανατομία, μελετώντας σκελετούς και αποτυπώνοντας στο χαρτί τη δομή και τις αναλογίες του ανθρώπινου σώματος με συγκλονιστική λεπτομέρεια.

Από την ύπαιθρο στην αναγεννησιακή Φλωρεντία

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι γεννήθηκε στις 15 Απριλίου 1452 στο Αντσιάνο, μια μικρή πόλη της περιοχής Βίντσι στην Τοσκάνη. Ο πατέρας του ήταν συμβολαιογράφος και η μητέρα του υπηρέτρια. Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι μεγάλωσε κυρίως με τους παππούδες του. Από μικρός έδειξε το ταλέντο του στη ζωγραφική και σε νεαρή ηλικία έγινε δεκτός στο εργαστήρι του διάσημου γλύπτη Αντρέα ντελ Βερρόκιο, ο οποίος καταγόταν από τη δυναστεία των Μεδίκων, την ισχυρή οικογένεια της Φλωρεντίας που ήλεγχε την ιταλική πολιτική και το εμπόριο για αιώνες. Ο ντα Βίντσι άρχισε να γίνεται γρήγορα γνωστός και να ανελίσσεται μέσα στον σημαντικό κύκλο των Ζωγράφων του Αγίου Λουκά της Φλωρεντίας. Τα αριστουργηματικά πορτραίτα του απέπνεαν μια μοναδική γαλήνη, όπως η Μόνα Λίζα, που εκτίθεται στο Λούβρο.

Επανάσταση στη ζωγραφική

Στα έργα του οι γυναίκες κατείχαν δεσπόζουσα θέση, όχι όμως και στην προσωπική του ζωή. Ο τρόπος που τις αποτύπωνε στον καμβά ήταν μοναδικός. Έφερε μια πραγματική επανάσταση στη ζωγραφική. Μέχρι τότε τα γυναικεία πορτραίτα γίνονταν προφίλ, ο ίδιος για πρώτη φορά τοποθέτησε τα μοντέλα στη μέση του πίνακα, να κοιτούν στα μάτια τον θεατή.

Ο ντα Βίντσι όμως δεν ήταν μόνο πρωτοπόρος στη ζωγραφική, σημαντική ήταν η συμβολή του και σε πολλούς τομείς της επιστήμης, από τη μηχανική και την αρχιτεκτονική μέχρι τη βοτανική, τη βιολογία και την ιατρική. Σχεδίασε πρωτοπόρες συσκευές, ακόμη και σχέδια για αεροπλάνα. Ήταν πολυσχιδής, πολυπράγμων, μια πραγματικά ιδιοφυία.

Μεγαλειώδεις εκθέσεις το 2019

Ο Λεονάρντο ντα Βίντσι έζησε και έδρασε στη Φλωρεντία, το Μιλάνο και τη Ρώμη, στα σημαντικότερα κέντρα της ιταλικής αναγέννησης. Τα έργα του αγόραζαν πλούσιες οικογένειες ενώ ιδιαίτερη απήχηση είχαν στο Βατικανό και τον παπικό κύκλο. Η φήμη του ξεπερνούσε τα ιταλικά σύνορα. Το 1516 ο βασιλιάς Φραγκίσκος ο Πρώτος της Γαλλίας τον κάλεσε στην αυλή του, δίνοντάς του την ελευθερία να δημιουργήσει ό,τι ήθελε ως καλλιτέχνης. Πέθανε στις 2 Μαΐου 1519 στο Château Clos Luc της Γαλλίας.

Φέτος συμπληρώνονται 500 χρόνια από τον θάνατό του. Σε όλη την Ευρώπη διοργανώνονται πάμπολες εκθέσεις και αφιερώματα στον Λεονάρντο ντα Βίντσι, αυτή τη μοναδική προσωπικότητα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ξεχωρίζει η μεγάλη έκθεση στο Βασιλικό Μουσείο του Λονδίνου, ενώ πλήθος εκθέσεων αναμένονται από το Μπέλφαστ και το Μάντσεστερ μέχρι το Παρίσι, το Χάαρλεμ στην Ολλανδία και φυσικά στη Φλωρεντία, το Μιλάνο και τη Ρώμη.

Κριστίνα Ρέιμαν-Σνάιντερ

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη