Αποχωρεί η γραβάτα από τη γερμανική πολιτική;

Το 1980 ένα νεαρό μέλος των Σοσιαλδημοκρατών στη γερμανική βουλή επιπλήχθηκε από την πρόεδρο Ανεμαρί Ρένγκερ: «Αύριο, κατά την εκλογή του καγκελαρίου θα πρέπει να δέσεις μία γραβάτα, όπως αρμόζει στην περίσταση». Το όνομα του νεαρού ήταν… Γκέρχαρντ Σρέντερ, αργότερα ομοσπονδιακός καγκελάριος της Γερμανίας και… διάσημος για τα κομψά και ακριβά κοστούμια του.

Μία από τις ερωτήσεις που τέθηκαν στον Όλαφ Σολτς προεκλογικά, ήταν σχετικά με το τι σκοπεύει να κάνει με τη γραβάτα, σε περίπτωση που εκλεγεί καγκελάριος. Η απάντησή του ήταν διττή: «Τις περισσότερες φορές θα φοράω γραβάτα, αλλά όχι πάντα». Και πράγματι, τουλάχιστον ως υπουργός Οικονομικών φάνηκε ότι δεν διστάζει, ακόμη και σε σημαντικές συναντήσεις να εμφανιστεί με πιο χαλαρό ντύσιμο – ακολουθώντας ωστόσο τις αποχρώσεις της μόδας: Το καλοκαίρι επιβιβάστηκε στο κυβερνητικό αεροσκάφος στην Ουάσιγκτον, φορώντας απλά ένα κοντομάνικο μπλουζάκι και ένα παντελόνι στο χρώμα της άμμου.

Τις περισσότερες φορές παρόλα αυτά η ενδυμασία του χαρακτηρίζεται μάλλον ως συντηρητική. Τα κοστούμια του είναι σχεδόν πάντα σκούρα και η γραβάτα πάντα διακριτική. Ο Γενς Λένεκερ περιγράφει τον Σολτς ως «ενδυματολογικό οπορτουνιστή». Ο ψυχολόγος και διευθύνων σύμβουλος του πρακτορείου media rheingold-salon αναλύει τη θεωρία του σε συνέντευξη στην DW: «Ως μέλος της νεολαίας των Σοσιαλδημοκρατών φορούσε χαρακτηριστικά μακριά γραβάτα, ως υπουργός ντυνόταν συνήθως συντηρητικά, ενώ σήμερα κυκλοφορεί χαλαρός, δίχως γραβάτα».

Σαν… indie συγκρότημα, καθοδόν για τη συναυλία

Κατά τη διάρκεια των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ των Πρασίνων και Φιλελευθέρων, ο επικεφαλής του FDP Κρίστιαν Λίντνερ εθεάθη με λευκά αθλητικά παπούτσια. Σε μια selfie μάλιστα, ο Λίντνερ μαζί με τον γενικό γραμματέα του FDP Φόλκερ Βίσινγκ και τον συμπρόεδρο των Πρασίνων Ρόμπερτ Χάμπεκ φορούσαν όλοι τους λευκά πουκάμισα, ενώ η Αναλένα Μπέρμποκ εμφανίστηκε με σκούρο μπλουζάκι.

«Τα πρόσωπα των νικητών των φετινών εκλογών στη Γερμανία σκηνοθετούν μια αλλαγή, μια νέα αρχή, με βασικό στοιχείο τον χαρακτήρα και το στυλ τους», επισημαίνει η ιστορικός Κλαούντια Γκάτζα σε συνέντευξή της στο γερμανικό πρακτορείο Τύπου. Αναφερόμενη μάλιστα στη φωτογραφία των τεσσάρων λέει χαρακτηριστικά: «Μοιάζουν με μέλη indie μπάντας που μόλις κατέβηκαν από το αεροπλάνο και είναι καθοδόν για τη συναυλία – και τους θαυμαστές τους».

Η στυλιστική μεταμόρφωση του Γιόσκα Φίσερ

Με τα παπούτσια της η Αναλένα Μπέρμποκ -και όχι μόνο- απέχει μίλια από τα μεγαλύτερα μέλη του κόμματος, τα οποία εμφανίζονταν στη βουλή, φορώντας σανδάλια Birkenstock και μάλλινα πουλόβερ. Ο Γιόσκα Φίσερ ήταν ο πρώτος διάσημος πολιτικός που επιχείρησε μία εκκεντρική αλλαγή, προβοκάροντας το πολιτικό κατεστημένο: Μετά την εκλογή του ως υπουργός Περιβάλλοντος της Έσσης το 1985, εμφανίστηκε με αθλητικά παπούτσια. Αργότερα, από το 1998 και ύστερα, ως υπουργός Εξωτερικών πλέον, το κοστούμι με γιλέκο έγινε σήμα κατατεθέν του.

Σήμερα, η στροφή σε πιο χαλαρές εμφανίσεις έχει επηρεάσει τους πολιτικούς όλων των κομμάτων. Τι γίνεται όμως με θετικά ή… αρνητικά παραδείγματα στυλ στην πολιτική; Το 2016 το περιοδικό GQ ανέδειξε τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης, Χάικο Μάας, ως τον πιο καλοντυμένο άνδρα της Γερμανίας – μεταξύ άλλων για τα κομψά του κοστούμια. Για τον Γενς Λένεκερ ωστόσο, η «ενδυματολογική αφάνεια» είναι ενδεχομένως και μία μέθοδος των πολιτικών, κυρίως για την «κατά το δυνατόν ευρύτερη αποδοχή. Γι αυτό το λόγο δύσκολα θα βρει κανείς εξαιρετικά θετικά ή αρνητικά στυλ πολιτικών», όπως επισημαίνει.

Κρίστοφ Χάσελμπαχ

Επιμέλεια: Χρύσα Βαχτσεβάνου