Γάζα: Κινδυνεύει η επανεκλογή Μπάιντεν;

Όπου κι αν ταξιδεύει ο πρόεδρος Μπάιντεν στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικήςεδώ και μήνες σχεδόν καμία δημόσια εμφάνισή του δεν έχει περάσει χωρίς φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις, μικρές ή μεγάλες. Πολλές παραμένουν ειρηνικές, άλλες όχι. Φοιτητές σε ορισμένα πανεπιστήμια των ΗΠΑ διαμαρτύρονται έντονα κατά του πολέμου στη Γάζα, άρα και κατά της πολιτικής του Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή. Ο ίδιος τονίζει επανειλημμένα ότι βρίσκεται σταθερά στο πλευρό του συμμάχου του, παρά την απογοήτευσή του για την ισραηλινή κυβέρνηση, την οποία έχει εκφράσει και δημόσια. Την ίδια ώρα όμως η πίεση προς τον προεδρικό υποψήφιο των Δημοκρατικών εντείνεται στο εσωτερικό της χώρας.

Καθημερινά σκοτώνονται άνθρωποι στη Γάζα σε ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Καθημερινά κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης νέες, φρικιαστικές φωτογραφίες. Η τύχη των Ισραηλινών ομήρων κρέμεται επίσης από μια κλωστή. Η κατάσταση αυτή κινητοποιεί αρκετές ομάδες ψηφοφόρων των Δημοκρατικών, όπως Αραβοαμερικανούς και μουσουλμάνους, Αμερικανοεβραίους, νέους αλλά και Αφροαμερικανούς που ταυτίζονται με την τύχη των Παλαιστινίων.

Πολλοί διαδηλωτές κατηγορούν την αμερικανική κυβέρνηση και κυρίως τον Μπάιντεν ότι είναι συνυπεύθυνοι σε γενοκτονία. Εκφράζουν επίσης κριτική και για την τεράστια αστυνομική κινητοποίηση κατά των διαδηλώσεων, που δεν έχει μεν άμεση σχέση με τον Αμερικανό πρόεδρο, αλλά τροφοδοτεί την εικόνα ενός κατασταλτικού κρατικού μηχανισμού. Κινδυνεύει ο Μπάιντεν να χάσει σημαντική υποστήριξη φέτος, σε μια κούρσα που πιθανότατα μπορεί να αποβεί εξαιρετικά οριακή για τον Λευκό Οίκο;

Οι «κρίσιμες πολιτείες»

Σύμφωνα με την πολιτική επιστήμονα Γουένιτ Σίλερ από το Πανεπιστήμιο Μπράουν του Ρόουντ Άιλαντ, είναι ακόμη πολύ νωρίς για εκτιμήσεις εάν τελικά η κατάσταση αυτή θα επηρεάσει τις πιθανότητες επανεκλογής του Μπάιντεν. Ωστόσο, ο πόλεμος έχει σίγουρα τη δυνατότητα να επηρεάσει τις αποφάσεις των ανθρώπων με διάφορους τρόπους. «Στις λεγόμενες swing states, τις κρίσιμες πολιτείες, είναι σημαντικός ο παράγων του θυμού των ανθρώπων με τον Τζο Μπάιντεν» λέει η Σίλερ.

Ως «κρίσιμες πολιτείες» αποκαλούνται εκείνες, στις οποίες δεν υπάρχει σαφήνεια εάν ψηφίζουν τους Δημοκρατικούς ή τους Ρεπουμπλικανούς. Εξαιτίας του εκλογικού συστήματος στις ΗΠΑ, μόλις μερικές χιλιάδες ψήφοι θα μπορούσαν να κάνουν την πλάστιγγα να γύρει προς την πλευρά του ενός ή του άλλου εκ των δύο υποψηφίων. Ένα τέτοιο παράδειγμα φέτος είναι η Αριζόνα, όπου αυτή τη στιγμή πραγματοποιούνται διαμαρτυρίες σε διάφορα πανεπιστήμια αλλά και το Μίσιγκαν, μια πολιτεία με σχετικά μεγάλη αραβική και μουσουλμανική κοινότητα.

Για πολλούς ανθρώπους, ιδιαίτερα για όσους έχουν οικογένεια και φίλους που πλήττονται άμεσα από τον πόλεμο, η κατάσταση είναι σχεδόν αφόρητη. Αυτό κατέστη σαφές κατά τη διάρκεια των προκριματικών εκλογών για την προεδρική υποψηφιότητα των Δημοκρατικών στο Μίσιγκαν. Περίπου 100.000 ψηφοφόροι αρνήθηκαν να ψηφίσουν τον Μπάιντεν. Ορισμένοι έχουν ήδη ανακοινώσει ότι θα κάνουν το ίδιο και τον Νοέμβριο. Ωστόσο, οι ειδικοί είναι επιφυλακτικοί ως προς το κατά πόσον οι ψηφοφόροι αραβικής και μουσουλμανικής καταγωγής θα έχουν αρκετή επιρροή, αριθμητικά και μόνο, για να ανατρέψουν το αποτέλεσμα υπέρ ή κατά του Μπάιντεν.

Αγώνας για διαφορετικά εκλογικά ακροατήρια

Διαφορετική εκλογική συμπεριφορά έχουν οι νέοι ψηφοφόροι από 18 έως 29 ετών. «Η προεκλογική ομάδα του Μπάιντεν θα επενδύσει πολλά χρήματα στην ψηφιακή προεκλογική διαφήμιση το επόμενο διάστημα, για παράδειγμα για να τονίσει την πολιτική του για το κλίμα», λέει η Σίλερ. Στόχος είναι να παρουσιαστεί ο 81χρονος ως ο υποψήφιος της προόδου και ο 77χρονος Τραμπ ως ο υποψήφιος της οπισθοδρόμησης. «Αν αυτό πετύχει, εξαρτάται και από τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή», παρατηρεί η Σίλερ. «Πιστεύω όμως ότι μπορεί να φέρει πολλούς από αυτούς πίσω στον Μπάιντεν». 

Ο υποψήφιος των Δημοκρατικών θα πρέπει ταυτόχρονα σε μια κίνηση εξισορρόπησης να απευθυνθεί και σε άλλες ομάδες ψηφοφόρων. Στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι ζουν έξι εκατομμύρια Εβραίοι Αμερικανοί με δικαίωμα ψήφου, οι οποίοι τείνουν να ψηφίζουν τους Δημοκρατικούς. Ενώ ορισμένοι από αυτούς συμμετέχουν οι ίδιοι στο κίνημα διαμαρτυρίας, άλλοι αισθάνονται ότι απειλούνται από τους πιο ριζοσπαστικούς διαδηλωτές, οι οποίοι κατηγορούνται για αντισημιτισμό και υποβάθμιση του κινδύνου από την ισλαμιστική Χαμάς. Για τον Μπάιντεν η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος είναι μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας.

Ανησυχία επικρατεί κι ανάμεσα σε πολλούς ηλικιωμένους Αμερικανούς εξαιτίας των εικόνων από τις βίαιες διαδηλώσεις που προβάλλονται συνεχώς. «Αυτή η δημογραφική ομάδα καταλαμβάνεται από πανικό όταν βλέπει χάος» σημειώνει η Σίλερ. «Και επειδή το χάος του Τραμπ ήταν πριν από τρεισήμισι χρόνια, οι άνθρωποι δεν το θυμούνται πλέον». Αυτή τη στιγμή είναι εύκολο να συνδέσει κανείς τον Μπάιντεν με την ανομία και την απώλεια ελέγχου. Και οι Ρεπουμπλικάνοι είναι «αρκετά καλοί» στο να το εκμεταλλεύονται αυτό, όπως υποστηρίζει.

Το μη χείρον

Ο Λευκός Οίκος προσπάθησε επανειλημμένα να καθησυχάσει τα πνεύματα. Την Πέμπτη ο Μπάιντεν απευθύνθηκε μάλιστα αυτοπροσώπως στο έθνος σε μια προσπάθεια να είναι δίκαιος προς όλες τις πλευρές. Προειδοποίησε κατά της βίας, του αντισημιτισμού και της ισλαμοφοβίας. Παράλληλα, επέμεινε στο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και της ειρηνικής διαμαρτυρίας που προστατεύονται στις ΗΠΑ. Όταν ρωτήθηκε, εξήγησε τελικά ότι οι διαδηλώσεις δεν τον ώθησαν να αναθεωρήσει την πολιτική του στη Μέση Ανατολή.

«Το όλο θέμα είναι απλά πονοκέφαλος για τον πρόεδρο», υποστηρίζει ο Kιλ Κόντικ, ειδικός σε θέματα εκλογών από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Και δηλώνει επιφυλακτικός για το εάν ο πόλεμος στη Γάζα θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις εκλογές. Ωστόσο ο Κόντικ πιστεύει ότι η απόφαση του Μπάιντεν να προχωρήσει σε προσωπικές δηλώσεις δείχνει ότι παίρνει πολύ σοβαρά το θέμα. «Προσπαθεί να απευθυνθεί τόσο στο κεντρώο ακροατήριο των ψηφοφόρων του όσο και στο αριστερό, ενώ ταυτόχρονα παίρνει αποστάσεις από τις διαδηλώσεις. Δεν είμαι σίγουρος αν έχει μεγάλη επιτυχία σε αυτό».

Τελικά εκείνο που θα μπορούσε να διασώσει τον Μπάιντεν είναι ο φόβος μιας ακόμη θητείας του Τραμπ. Η φοιτήτρια Έμιλι Τόμσον θα ψηφίσει στην πολιτεία της Πενσυλβάνια. Δεν είναι επικριτική απέναντι στον Μπάιντεν μόνο εξαιτίας του πολέμου στη Γάζα. Όπως πολλοί στην ηλικιακή της ομάδα, είναι απογοητευμένη και δεν αισθάνεται ότι εκπροσωπείται πραγματικά από κανέναν από τους υποψηφίους. Υπάρχουν επίσης διαδηλώσεις στην πανεπιστημιούπολή της. Ενώ κάποιοι εκεί δεν είναι ακόμη σίγουροι για το αν και ποιον θέλουν να ψηφίσουν, η Έμιλι έχει ήδη αποφασίσει. «Προς τα πού οδεύουμε, Τραμπ;» διερωτάται σε ένα γραπτό μήνυμα. «Τουλάχιστον στον κύκλο των φίλων μου, όλοι συμφωνούμε ότι πρέπει να ψηφίσουμε τον Μπάιντεν».

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου