Δύσκολοι καιροί για τούρκους καλλιτέχνες

Τα σχέδια της εικαστικού Άιλιν Γιάβουζ ήταν να ανοίξει τον Σεπτέμβρη στην Κωνσταντινούπολη τη βασική έδρα της διεθνούς της γκαλερί. Στόχος της να δημιουργήσει μια γέφυρα μεταξύ της γερμανικής και της τουρκικής πολιτιστικής σκηνής.

Το 2014 είχε ιδρύσει στη γερμανική πρωτεύουσα το Berlin-Istanbul-Quartier, μια εικονική γκαλερί η οποία δεν είχε όμως κάποια σταθερή βάση. Σκοπός ήταν να δημιουργηθεί τώρα ένας χώρος που θα φιλοξενεί ευρωπαϊκή τέχνη και στον οποίο θα μπορούσαν να δικτυωθούν οι καλλιτέχνες των διάφορων χωρών.

Η κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία όμως δεν επέτρεψε να λάβει σάρκα και οστά το εγχείρημα της Άιλιν Γιάβουζ.

Τον περασμένο Οκτώβριο η Τουρκία διέκοψε το ευρωπαϊκό πολιτιστικό πρόγραμμα «Δημιουργική Ευρώπη» με βαρυσήμαντες συνέπειες για την τουρκική πολιτιστική σκηνή, η οποία από το 2017 δεν θα λαμβάνει πλέον κονδύλια από την ΕΕ. Ήδη κάποια ιδρύματα που είχαν την οικονομική στήριξη της ΕΕ αναγκάστηκαν να κλείσουν.

Η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Χαμπερτούρκ» δημοσίευσε σε άρθρο της τον λόγο για τον οποίο η Τουρκία διέκοψε το πρόγραμμα: η ΕΕ στήριξε το μουσικό πρότζεκτ «Αγκέτ», το οποίο αναφέρεται στη σφαγή των Αρμενίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. «Λυπούμαστε για αυτή την απόφαση της Τουρκίας και το γεγονός ότι θα στερηθούν τούρκοι καλλιτέχνες της ευκαιρίας να συνεργαστούν με την ΕΕ μέσω καλλιτεχνικών πρότζεκτ» ανέφερε από την άλλη πλευρά εκπρόσωπος της Κομισιόν.

Διακόπτονται οι σχέσεις με την Ευρώπη

Η Άιλιν Γιάβουζ περιγράφει την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο των τεχνών στην Τουρκία μετά τη διακοπή του προγράμματος: «Πλέον δεν λαμβάνουμε κονδύλια από τα διάφορα ιδρύματα. Ακόμη και οι γερμανικές τράπεζες που μας έδιναν δάνεια αποσύρθηκαν γιατί η Τουρκία δεν αποτελεί πλέον ασφαλή χώρας επένδυσης για τη Γερμανία, τουλάχιστον στον τομέα του πολιτισμού». Ο Κάντιρ Ακιόλ είναι ένας από τους 35 καλλιτέχνες που εκθέτουν τα έργα τους στο Berlin-Istanbul-Quartier. Ο νεαρός ζωγράφος έχει πραγματοποιήσει αρκετές εκθέσεις στο εξωτερικό και έχει βραβευθεί μάλιστα πολλές φορές. Η κατάσταση που επικρατεί όμως τώρα στη χώρα του και στον επαγγελματικό του τομέα τον ανησυχεί: «Η γκαλερί μας δεν είναι μόνο οι εκθέσεις στην Τουρκία, αλλά και η σύνδεσή μας με τις ξένες χώρες. Η πρόσβασή μας στη διεθνή αγορά τέχνης περιορίζεται σημαντικά χωρίς αυτό το πρότζεκτ».

Σε ένα πάντως συμφωνούν όλοι οι καλλιτέχνες. Τα γεγονότα που εκτυλίσσονται αυτές τις μέρες στην Τουρκία πρέπει να καταγραφούν και να εξεταστούν όχι μόνο δημοσιογραφικά αλλά και καλλιτεχνικά. Και αυτό η κυβέρνηση προσπαθεί να το περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο.

dpa / Αλεξάνδρα Κοσμά