ΕΕ: Ημέρα κρίσης για τους αντιπροέδρους της Κομισιόν

Εν μέσω πολιτικής και γεωπολιτικής αβεβαιότητας στην Ευρώπη και τον κόσμο, ιδιαίτερα μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ και την κατάρρευση της γερμανικής κυβέρνησης, η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιδιώκει να αναλάβει άμεσα καθήκοντα την 1η Δεκεμβρίου. Καθοριστικό παράγοντα για την επίτευξη αυτού του στόχου θα παίξει η σημερινή επιτυχής ολοκλήρωση ακροάσεων των ορισθέντων επιτρόπων της ομάδας, που θα πλαισιώσει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την επόμενη κρίσιμη πενταετία.

Πρωταγωνιστές του σημερινού «μαραθώνιου» είναι οι έξι εκτελεστικοί αντιπρόεδροι, ο πυρήνας της νέας ομάδας της Φον ντερ Λάιεν: η επικείμενη νέα επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας από την Εσθονία, ο Ιταλός Ραφαέλε Φίτο για τη συνοχή και τις μεταρρυθμίσεις, η Ρουμάνα Ροξάνα Μινζάτου για τους ανθρώπους και τις δεξιότητες, ο Γάλλος Στεφάν Σεζουρνέ για την ευημερία και τη βιομηχανική στρατηγική, η Φινλανδή Χένα Βιρκούνεν για την τεχνολογία, την ασφάλεια και τη δημοκρατία και η Ισπανίδα Τερέζα Ριμπέιρα για μία καθαρή, δίκαιη, και ανταγωνιστική μετάβαση.

Απαραίτητη πλειοψηφία 2/3

Οι υποψήφιοι χρειάζονται τη στήριξη των 2/3 των πολιτικών ομάδων που εκπροσωπούνται στις αρμόδιες επιτροπές, που πραγματοποιούν τις ακροάσεις. Οι 19 έως τώρα ορισθέντες από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επίτροποι έχουν ήδη εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο, καθώς φαίνεται ότι έχει υπάρξει άτυπη συμφωνία εντός της «συμμαχίας» των φιλοευρωπαϊκών ευρω-ομάδων να μην χαθεί άλλος χρόνος, προκειμένου η νέα Κομισιόν να αναλάβει σε λίγες εβδομάδες τα καθήκοντά της.

Ωστόσο, με τη διοργάνωση της διαδικασίας και για τους έξι εκτελεστικούς αντιπροέδρους την ίδια μέρα, οι πολιτικές ομάδες φαίνεται ότι επιχειρούν την τελευταία στιγμή να ασκήσουν πολιτική πίεση η μια προς την άλλη, ώστε εάν «κοπεί» έστω ένας, να προκληθεί «ντόμινο» και για τους άλλους. Η σημερινή πολιτική διαδικασία των ακροάσεων αποτελεί άλλωστε την τελευταία ευκαιρία για τους ευρωβουλευτές να ασκήσουν επιρροή στη διαμόρφωση της νέας Κομισιόν.

Παράλληλα, χθες οι ευρωβουλευτές αποφάσισαν να αναβάλουν την απόφαση για τον Ούγγρο υποψήφιο Όλιβερ Βαρχέλι για αύριο, Τετάρτη με σκοπό να ασκηθεί περαιτέρω πολιτική πίεση στην νέα ευρω-ομάδα του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, τους «Πατριώτες για την Ευρώπη», που αποτελούν την τρίτη μεγαλύτερη πολιτική ομάδα στο Ευρωκοινοβούλιο.

Το ενδιαφέρον σήμερα επικεντρώθηκε στην ακρόαση του Ραφαέλε Φίτο του υποψήφιου της ευρωομάδας της Τζόρτζια Μελόνι δηλαδή, τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR). Η επιλογή του Φίτο για τη θέση εκτελεστικού αντιπροέδρου προκάλεσε εξαρχής τις έντονες αντιδράσεις των φιλοευρωπαϊκών ομάδων, Σοσιαλδημοκρατών (S&D), Πρασίνων, Φιλελευθέρων (Renew) και της Αριστεράς (Left), καθώς θεώρησαν ότι η πρόεδρος της Κομισιόν «έσπασε» τo λεγόμενο «cordon sanitaire», δηλαδή η άτυπη συνεργασία και πλειοψηφία των φιλοευρωπαϊκών ομάδων, μέσω της οποίας άλλωστε επετεύχθη η εκλογή της στο Ευρωκοινοβούλιο, το περασμένο καλοκαίρι. Επιδιώκουν μάλιστα να χάσει τη θέση του εκτελεστικού αντιπροέδρου.

Ο πρώην υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και πρώην ευρωβουλευτής Φίτο, αν και προέρχεται από την πιο ακροδεξιά κυβέρνηση συνασπισμού στην ιστορία της Ιταλίας, δεν θεωρείται ακραιφνής ευρωσκεπτικιστής.

Ο ίδιος, άλλωστε, κατά τη σημερινή ακρόασή επιχείρησε να πείσει τις πολιτικές ευρω-ομάδες ότι δεν θα είναι ο «άνθρωπος» της Μελόνι στις Βρυξέλλες. Στην παρέμβασή του- όπως και αργότερα σε σχετική ερώτηση-  έσπευσε να διευκρινίσει ότι δεν θα εκπροσωπήσει «κανένα πολιτικό κόμμα ή κράτος μέλος», αλλά θα εργαστεί για το συμφέρον της Ε.Ε στο σύνολό της. «Είμαι εδώ για να επιβεβαιώσω την δέσμευσή μου έναντι της Ευρώπης» είπε χαρακτηριστικά.

Απέρριψε παράλληλα τον ισχυρισμό Ισπανίδας ευρωβουλευτή εκ των Πρασίνων Άνα Μιράντα Παθ ότι αποτελεί «σύμβολο» του «ξεπλύματος» εκ μέρους κεντροδεξιών κομμάτων του «νεοφασισμού». Ο ίδιος απάντησε ότι δεν αντιλαμβάνεται τι ακριβώς θεωρεί η ευρωβουλευτής ως «φασισμό», ενώ δήλωσε ότι πρόκειται για σοβαρή κατηγορία και πως η μελλοντική σχέση με το Ευρωκοινοβούλιο θα πρέπει να βασίζεται στον αμοιβαίο «σεβασμό». Παράλληλα, εμφανίστηκε πρόθυμος να συνεργαστεί με την εν λόγω ευρωβουλευτή για να δούνε μαζί τι εννοεί και πώς θα μπορούσε να καθησυχάσει την όποια ανησυχία της για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου του.

«Καλοβλέπει» την Κεντροδεξιά το ECR;

Πάντως, έως τώρα έχει διαπιστωθεί από κοινοβουλευτικούς παράγοντες ότι η ευρω-ομάδα ECR έχει επιδείξει «υποδειγματική» συμπεριφορά στη διαδικασία των ακροάσεων καθώς έχει εγκρίνει όλους τους υποψήφιους επιτρόπους, ενδεχομένως για να εξασφαλίσει την επιτυχή ολοκλήρωση της ακρόασης του Φίτο.

Αρκετοί στο Ευρωκοινοβούλιο δηλώνουν μάλιστα έκπληκτοι με την συμπεριφορά των ευρωβουλευτών του ECR και στη διάρκεια των ερωτήσεων και αργότερα στις κλειστές συνεδριάσεις των αρμόδιων επιτροπών. Κάποιοι εκτιμούν ότι, λόγω της έως τώρα συνεργασίας του ΕΛΚ με την ομάδα της Μελόνι σε κρίσιμα νομοθετήματα, το ECR ενδεχομένως ανοίγει «δρόμο» για να «μπει»  στην πλειοψηφία των φιλοευρωπαϊκών ομάδων.

Από την πλευρά της, η επικείμενη επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Κάγια Κάλας, στον «απόηχο» της εκλογής Τραμπ δήλωσε στην ακρόασή της ότι η «Ε.Ε θα πρέπει να κάνει περισσότερα» για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας και περισσότερα για την υπεράσπιση του «μπλοκ» και της Ουκρανίας.

Στο μεταξύ, δύσκολη αναμένεται να είναι η ακρόαση για την Σοσιαλίστρια Τερέζα Ριμπέρα με αρκετούς ευρωβουλευτές να εμφανίζονται έτοιμοι να της θέσουν ερωτήματα και για τον ρόλο της στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη «σκιά» των πρόσφατων φονικών πλημμυρών στην Ισπανία. Αρκετοί Ισπανοί ευρωβουλευτές από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, που ανήκει στο ΕΛΚ, έχουν εκδηλώσει την πρόθεση να «κόψουν» τον διπλό τίτλο του χαρτοφυλακίου της.

Οι πολιτικές ισορροπίες, όμως, είναι ιδιαίτερα «εύθραυστες», καθώς σε περίπτωση που δεν περάσει επιτυχώς την ακρόαση ένας εκ των έξι, τότε κινδυνεύουν και οι άλλοι υποψήφιοι.

Οι ψηφοφορίες, μάλιστα, – που κανονικά διεξάγονται αμέσως μετά την ολοκλήρωση των ακροάσεων – αποφασίστηκε από τους επικεφαλής των πολιτικών ομάδων να διεξαχθούν με το τέλος της διαδικασίας και για τους έξι εκτελεστικούς αντιπροέδρους είτε απόψε μετά τις 21.30 (ώρα κεντρικής Ευρώπης), είτε αύριο.