Ενεργειακές ελλείψεις παραλύουν την τουρκική βιομηχανία

Το 2021 ήταν μια καλή χρονιά για την τουρκική αυτοκινητοβιομηχανία και κυρίως για τους προμηθευτές της. Ο κλάδος επωφελείται από το γεγονός ότι λόγω πανδημίας οι μεγάλοι κατασκευαστές δεν διακινδυνεύουν πλέον πολλές παραγγελίες σε μακρινές χώρες της Ασίας, αλλά συχνά προτιμούν τη γειτονική Τουρκία. Όπως λέει ο Άλμπερτ Σαϊντάμ, πρόεδρος του τουρκικού συνδέσμου προμηθευτών της αυτοκινητοβιομηχανίας, «η Τουρκία αποτελεί πλέον εναλλακτική λύση, αν όχι και πρώτη επιλογή. Φάνηκε αυτό στην αύξηση των εξαγωγών τα προηγούμενα χρόνια, για εμάς ήταν ένα χαρμόσυνο γεγονός».

Ωστόσο, τα γεγονότα της περασμένης εβδομάδας ακυρώνουν την εορταστική διάθεση. Το Ιράν ανακοίνωσε ότι, λόγω «τεχνικών προβλημάτων» διακόπτει την παροχή φυσικού αερίου προς την γειονική Τουρκία για δέκα ημέρες. Η τουρκική κυβέρνηση αναγκάστηκε να περιορίσει την κατανάλωση αερίου και ηλεκτρικού ρεύματος στις βιομηχανικές περιοχές της χώρας, ενώ επικοινώνησε με τις μεγάλες βιομηχανίες, αναζητώντας λύσεις. Όπως δηλώνει στην κρατική τηλεόραση ο υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ «πολλές επιχειρήσεις προτιμούν να κάνουν διάλειμμα, για λίγες ημέρες, για να επανέλθουν αργότερα. Σε άλλες επιχειρήσεις πάλι καταφέραμε να διασφαλίσουμε μία ελάχιστη τροφοδοσία με φυσικό αέριο και ρεύμα».

«Το πρόβλημα δεν το έχει μόνο η Τουρκία»

Ο Άλμπερτ Σαϊντάμ υπολογίζει ότι ένα αναγκαστικό «διάλειμμα» τριών ημερών για τον κλάδο των προμηθευτών συνεπάγεται απώλειες ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων. Επιπλέον, επισημαίνει, κινδυνεύει η εικόνα της χώρας ως επενδυτικού προορισμού. «Όλα αυτά συνεκτιμώνται στην αξιολόγηση κινδύνου, όταν γίνεται η επιλογή προμηθευτών» τονίζει ο πρόεδρος του συνδέσμου. «Βέβαια πρόκειται για γενικότερο πρόβλημα. Σήμερα έτυχε να το αντιμετωπίσει πρώτη η Τουρκία, αύριο μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε χώρα δεν διαθέτει δικές της ενεργειακές πηγές».

Πολιτικοί αντίπαλοι της κυβέρνησης Ερντογάν υποστηρίζουν ωστόσο ότι ο πραγματικός λόγος για τις μειωμένες εισαγωγές από το Ιράν είναι η έλλειψη συναλλάγματος στην ίδια την Τουρκία. Κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι η Τουρκία καθυστερεί να πληρώσει τους λογαριασμούς για την προμήθεια φυσικού αερίου, κάτι που ωστοσο διαψεύδει ο πρόεδρος της χώρας Ταγίπ Ερντογάν. «Δεν έχουμε χρέη απέναντι στο Ιράν, είναι ψευδείς αυτές οι κατηγορίες», δηλώνει χαρακτηριστικά. Αν ισχύει αυτό, τίθεται το εύλογο ερώτημα, γιατί η κυβέρνηση μειώνει κατά 40% τις συνολικές προμήθειες αερίου, όταν η Τουρκία προμηθεύεται μόλις το 16% του φυσικού αερίου που χρειάζεται από το Ιράν, ενώ το υπόλοιπο προέρχεται κυρίως από τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν. Προστίθεται και η έλλειψη ενέργειας στα προβλήματα που αντιμετωπίζει, εδώ και χρόνια, η τουρκική οικονομία; 

«Κουρασμένοι» οι επιχειρηματίες

Το Ιράν ανακοίνωσε ότι οι εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Τουρκία θα αρχίσουν ξανά «από τον Φεβρουάριο», αλλά ο ίδιος ο Ερντογάν υπολογίζει ότι θα χρειαστούν «10 με 15 ημέρες, εάν δεν προκύψει κάποιο απρόοπτο». Όλα αυτά δεν είναι ευχάριστα νέα για τον Άλμπερτ Σαϊντάμ. Ο ίδιος έχει εργοστάσιο ελαστικών κοντά στην Κωνσταντινούπολη και είχε προγραμματίσει επιπλέον βάρδιες για το Σαββατοκύριακο, ώστε να ανταποκριθεί στις αυξημένες παραγγελίες. Ελλείψει φυσικού αερίου αναγκάζεται τώρα να καταφύγει σε ηλεκτρογεννήτριες. Το ίδιο κάνουν ακόμη και μεγάλες γερμανικές επιχειρήσεις, όπως η Siemens, που παράγουν στην Τουρκία. Πόσο θα διαρκέσει αυτή η αβεβαιότητα; «Η ευελιξία και η προσαρμογή στις δυσκολίες αποτελούν παραδοσιακό πλενοέκτημα της τουρκικής βιομηχανίας», λέει ο Σαϊντάμ. «Αλλά πρέπει να πω ότι μας έχει κουράσει αυτή η κατάσταση...»

Κάριν Σεντς (ARD)

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου