Η νέα πρόεδρος της Ευρωβουλής

Εκπρόσωπος μίας νεότερης γενιάς Ευρωπαίων πολιτικών, η Ρομπέρτα Μετσόλα έλεγε πάντα ότι η Ευρώπη δεν είναι απλώς ένα σχέδιο των γραφειοκρατικών ελίτ, αλλά ένα πάθος ζωής. Στη μέχρι τώρα διαδρομή της η πολιτικός από τη Μάλτα προτιμούσε να εστιάσει στις ευρωπαϊκές αξίες, όχι στις κρίσεις που κάθε τόσο συντάραζαν το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Τώρα θα έχει την ευκαιρία να αποδείξει τις φιλοευρωπαϊκές της πεποιθήσεις. Την Τρίτη, ακριβώς την ημέρα που έκλεινε τα 43 της χρόνια, η Ρομπέρτα Μετσόλα εξελέγη νέα πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Διαδέχετεαι τον Ιταλό Νταβίντ Σασόλι, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή, σε ηλικία 65 ετών.

Η ψηφοφορία έγινε στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Ήταν ασφαλώς ένα υπέροχο δώρο γενεθλίων για την Ρομπέρτα Μετσόλα, αλλά δεν αποτελούσε έκπληξη. Ήδη από την αρχή της κοινοβουλευτικής περιόδου, το 2019, οι τρεις μεγαλύτερες ομάδες του Κοινοβουλίου- το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), η Συμμαχία των Σοσιαλδημοκρατών και οι Φιλελεύθεροι (Renew)- είχαν συμφωνήσει ότι ένας σοσιαλιστής θα αναλάβει την προεδρία της Ευρωβουλής, αλλά στο ήμισυ της θητείας θα τον διαδεχόταν ένας συντηρητικός πολιτικός.

«Μία πολιτικός που γεφυρώνει τις διαφορές»

Γρήγορα η Ρομπέρτα Μετσόλα, που προέρχεται από το συντηρητικό Partit Nazzjonalista της Μάλτας, προέβαλε ως η ιδανική υποψήφια. Κύριο προσόν της, όπως επισημαίνουν πολλοί, είναι η ικανότητα να γεφυρώνει πολιτικές διαφορές και να διατηρεί επαφές πέρα από κομματικά στεγανά. «Έχουμε συνηθίσει πια στις κρίσεις και σε αυτά που μας χωρίζουν, αλλά η εκλογή της Ρομπέρτα και η δημοφιλία της δείχνουν ότι μπορούμε, αν θέλουμε, να εστιάσουμε σε αυτά που μας ενώνουν», τονίζει ο Ντέιβιντ Κάσα, ο οποίος επίσης εκλέγεται με το Parti Nazzjonalista στην Ευρωβουλή. Για πρώτη φορά πολιτικός από τη Μάλτα αναλαμβάνει το κορυφαίο αυτό αξίωμα. Μετά τη Σιμόν Βέιλ και τη Νικόλ Φοντάν η Ρομπέρτα Μετσόλα είναι η τρίτη γυναίκα πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Δύο σύντομα βίντεο που ανέβασε το ΕΛΚ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λίγο πριν την εκλογή Μετσόλα, μας δείχνουν πώς θέλει να βλέπει η ίδια τον εαυτό της: ως γυναίκα που μπορεί να εμπνεύσει άλλες γυναίκες, ως μητέρα τεσσάρων παιδιών που συνδυάζει με επιτυχία τη μητρότητα και την οικογένεια με την σταδιοδρομία της, ως μία αγωνίστρια της ζωής. Αλλά η επιτυχία δεν ήταν πάντα αυτονόητη. Η Μετσόλα εξελέγη στην Ευρωβουλή μόλις το 2013, μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες. Το 2020 αναδείχθηκε αντιπρόεδρος του Κοινοβουλίου. Ως μέλος στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) υπερασπιζόταν το δικαίωμα στο άσυλο. Μετά τη στυγερή δολοφονία της Μαλτέζας δημοσιογράφου Δάφνης Καρουάνα Γκαλίτσια άρθρωσε ξεκάθαρο λόγο υπέρ της ελευθεροτυπίας, ενώ κάλεσε επανειλημμένα και δημοσίως την κυβέρνηση της Μάλτας να πατάξει τη διαφθορά.

Φιλοδοξία και αποφασιστικότητα

Ο ευρωβουλευτής Ντέιβιντ Κάσα λέει ότι γνωρίζει τη Ρομπέρτα Μετσόλα από τα φοιτητικά της χρόνια. Είχε σπουδάσει Νομική στο πανεπιστήμιο της Μάλτας, ξεχωρίζοντας «για τη φιλοδοξία και την αποφασιστικότητά της». Οι δυο τους είχαν ξεκινήσει καμπάνια για την ένταξη της Μάλτας στην ΕΕ, η οποία προφανώς δικαιώθηκε το 2004. Η ίδια η Μετσόλα λέει χαρακτηριστικά ότι το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης της είχε δώσει κίνητρο να δραστηριοποιηθεί πολιτικά, μειώνοντας όμως την παρουσία της στη βιβλιοθήκη της Νομικής...

Για τον Έλληνα ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Στέλιο Κυμπουρόπουλο η Ρομπέρτα Μετσόλα έχει το θάρρος και την αποφασιστικότητα που χρειάζεται, για «να γίνει το πρόσωπο ενός Κοινοβουλίου με ισχύ και εξωστρέφεια». Η επισήμανση δεν είναι τυχαία, καθώς πολλές φορές το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δυσκολεύεται να ακονίσει το πολιτικό «προφίλ» του απέναντι σε άλλα θεσμικά όργανα, όπως η Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Κριτική για τη στάση της Μετσόλα απέναντι στις αμβλώσεις

Δεν λείπει όμως και η κριτική προς τη Ρομπέρτα Μετσόλα, ιδιαίτερα από τις πολιτικές ομάδες των Πρασίνων και της Αριστεράς. Και αυτό για ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα: ως ευρωβουλευτής η νέα πρόεδρος της Ευρωβουλής είχε απορρίψει επανειλημμένα ψηφίσματα, που ζητούσαν τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Βέβαια η θέση της δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς η Μάλτα έχει νομοθετήσει μία από τις πιο αυστηρές απαγορεύσεις των αμβλώσεων παγκοσμίως. Μάλιστα είναι η μοναδική χώρα της ΕΕ που απαγορεύει πλήρως την άμβλωση, χωρίς προϋποθέσεις και υποσημειώσεις.

«Αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία», υποστηρίζει ωστόσο η γαλλίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς Μανόν Ομπρύ, που κάνει λόγο για ένα «τρομακτικό μήνυμα για τα δικαιώματα των γυναικών στην Ευρώπη, όπως οι γυναίκες στην Πολωνία που εδώ και δύο χρόνια αγωνίζονται για το δικαίωμα να ορίζουν το σώμα τους». Από την άλλη πλευρά η Ομπρύ αναγνωρίζει πως η Μετσόλα ανήκει στο «προοδευτικό» κομμάτι του ΕΛΚ, στηρίζοντας για παράδειγμα τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας. «Πρόκειται για μία αντιφατική στάση», λέει η γαλλίδα ευρωβουλευτής. Διστακτική φαίνεται και η ισπανίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς Σίρα Ρέγκο. «Είναι σημαντικό οι γυναίκες να αναλαμβάνουν θέσεις με συμβολική και πολιτική ισχύ, αλλά εξίσου σημαντικό είναι να υλοποιείται μία πραγματικά φεμινιστική πολιτική», επισημαίνει.

Μετσόλα: «Προσωπικά» δεν είμαι αντίθετη

Ο Μαλτέζος ευρωβουλευτής Ντέιβιντ Κάσα δεν θεωρεί ότι το ζήτημα των αμβλώσεων θα προκαλέσει προβλήματα στη νέα πρόεδρο. Άλλωστε, επισημαίνει, «η προεδρία σίγουρα δεν πρόκειται να περιοριστεί σε ένα μεμονωμένο θέμα». Κατά τα λοιπά, ο Κάσα θεωρεί αυτονόητο να εκφράζει μία ευρωβουλευτής από τη Μάλτα τις απόψεις του πληθυσμού της Μάλτας. Σε αυτή την αυστηρά καθολική χώρα, υπενθυμίζει, όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κόσμος απορρίπτει τις αμβλώσεις.

Τι λέει όμως η ίδια η Ρομπέρτα Μετσόλα; Μιλώντας πρόσφατα στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro δηλώνει ότι δεν αναγνωρίζει τον εαυτό της στο πορτρέτο-καρικατούρα που κάποιοι σκιαγραφούν εις βάρος της. Διευκρινίζει μάλιστα ότι η ίδια, προσωπικά, «δεν έχει κανένα πρόβλημα με τις αμβλώσεις» και τάσσεται σαφώς υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών. Το μέλλον θα δείξει. Από την πλευρά της η Μανόν Αμπρύ εκφράζει την ελπίδα ότι η νέα πρόεδρος «δεν θα εκπροσωπεί μόνον τα συμφέροντα της χώρας της, αλλά όλων των ευρωβουλευτών», οι οποίοι στο παρελθόν είχαν επανειλημμένα καταδικάσει τις όποιες εθνικές πρωτοβουλίες κατά των αμβλώσεων σε κράτη-μέλη της ΕΕ.

Μαρίνα Στράους

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου