«Κλίνατε επί δεξιά» προστάζει η ξενοφοβική AfD

Ποιες είναι οι απειλές που αντιμετωπίζει η σύγχρονη Γερμανία; Για την AfD οι απαντήσεις είναι ξεκάθαρες: Μπούρκα και νιτζάμπ, η φωνή του μουεζίνη, οι εγκληματικές συμμορίες των ξένων, η μαζική μετανάστευση, ο μουσουλμανικός αντισημιτισμός, το αντιφασιστικό κίνημα, η αλλοίωση της παραδοσιακής έννοιας της οικογένειας από αριστερούς και «Πράσινους», το ευρώ, τα υποχρεωτικά τέλη για τη χρηματοδότηση της ραδιοτηλεόρασης και φυσικά όλα τα υπόλοιπα πολιτικά κόμματα, καθώς και η ΕΕ.

Όλα αυτά υπόσχεται να τα «αντιμετωπίσει» η AfD με το προεκλογικό της πρόγραμμα, ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Σεπτεμβρίου, που αναμένεται να συζητηθεί αναλυτικά το Σαββατοκύριακο στο συνέδριο του κόμματος στη Δρέσδη. Οι εθνολαϊκιστές διαβλέπουν σκοτεινές εξελίξεις για μία Γερμανία που, όπως υποστηρίζουν, εγκλωβίζεται στα γρανάζια μίας «πανίσχυρης πολιτικής ολιγαρχίας», η οποία χειραγωγεί τον πληθυσμό μέσω «της κρατικής εξουσίας, της πολιτικής επιμόρφωσης και της επιρροής των ΜΜΕ».

Ο μετανάστης και ο μουσουλμάνος ως εχθρός

Για την AfD η μεγαλύτερη απειλή για τη χώρα παραμένουν οι πρόσφυγες πολέμου, οι αιτούντες άσυλο, οι μετανάστες, οι μουσουλμάνοι. Ο μίτος που διατρέχει ολόκληρο το προεκλογικό πρόγραμμα του κόμματος είναι η αποστασιοποίηση από αυτές τις ομάδες, οι οποίες θεωρούνται υπεύθυνες για όλα τα κακώς κείμενα της σύγχρονης κοινωνίας: τον αντισημιτισμό, την εγκληματικότητα, τις απάτες στην εκταμίευση κοινωνικών επιδομάτων, την υποτιθέμενη παρακμή του εκπαιδευτικού συστήματος, τη συνεχή άνοδο των ενοικίων. 

Επιπλέον, η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» στηλιτεύει τις διαλυτικές τάσεις της σύγχρονης εποχής. Θέματα όπως η ισότητα των φύλων, η σεξουαλική ταυτότητα, η ομοφυλοφιλία και ο κοινωνικός πλουραλισμός αποτελούν «κόκκινο πανί» για τους εθνολαϊκιστές, οι οποίοι θα ήθελαν να γυρίσουν πίσω τον χρόνο, να ανατρέψουν την εικόνα μίας Γερμανίας πολυπολιτισμικής, ανοιχτής στον σύγχρονο κόσμο και στη διαφορετικότητα. Πρώτη και καλύτερη ευκαιρία για ανατροπές θεωρούν τη μεταναστευτική πολιτική. Θέλουν να απελάσουν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, να οργανώσουν ένα κύμα «αντίστροφης μετανάστευσης», να επιστρέψουν στην παροχή ιθαγένειας με βάση το προαιώνιο «δίκαιο του αίματος».

Πρότυπο ο Ντόναλντ Τραμπ

Το προεκλογικό πρόγραμμα ανατρέχει σε εικόνες σκότους, θυμίζοντας την τακτική του Ντόναλντ Τραμπ. Είναι εμφανές ότι η AfD έχει εντυπωσιαστεί από την απήχησή του πρώην προέδρου των ΗΠΑ σε συντηρητικούς κύκλους και πάσης φύσεως «αγανακτισμένους», γι' αυτό επιχειρεί να αντιγράψει τη στρατηγική του. Η υπεραπλούστευση, η πόλωση και η επιθετική ρητορεία έχουν την τιμητική τους. Συγκεκριμένες λύσεις είτε δεν προτείνονται - εκτός βέβαια από τις «γνωστές» λύσεις σε θέματα όπως η μετανάστευση - είτε διατυπώνονται με απόλυτη ασάφεια. Παράδειγμα: «Καμία κηδεμόνευση από το κράτος» είναι η θέση της AfD για την προστασία του καταναλωτή.

Με το πρόγραμμα αυτό η AfD επιδίδεται σε «μετωπική αντιπολίτευση», αποφεύγει κάθε νύξη συνεργασίας με άλλα πολιτικά κόμματα και επιχειρεί να προσεταιριστεί ποικίλα κινήματα διαμαρτυρίας των τελευταίων ετών και ιδιαίτερα το κίνημα των αρνητών της πανδημίας. Η «Εναλλακτική για τη Γερμανία» φροντίζει να αγκαλιάσει φόβους και στερεοτυπικές θέσεις που ακούγονται στον δρόμο, επισημαίνοντας για παράδειγμα ότι απορρίπτει τη χρήση μάσκας σε σχολεία και νηπιαγωγεία, ζητεί τον άμεσο τερματισμό των αυστηρών περιοριστικών μέτρων «που δεν σέβονται την αρχή της αναλογικότητας» και επιπλέον είναι αντίθετη με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Βέβαια στη Γερμανία δεν υπάρχει υποχρεωτικός εμβολιασμός, ούτε πρόκειται να νομοθετηθεί, αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία για την AfD.

Αντιπαράθεση στην ηγεσία του κόμματος

Δεν αποκλείεται ωστόσο η όποια συζήτηση για τις πολιτικές θέσεις του κόμματος να επισκιαστεί, για μία ακόμη φορά σε κομματικό συνέδριο, από την ανελέητη μάχη εξουσίας που συνεχίζεται στην κορυφή της AfD. Οι «μάχες χαρακωμάτων» ανάμεσα σε αντίπαλες παρατάξεις παραμένουν στην ημερήσια διάταξη.

Ιδιαίτερα έντονη είναι η διαμάχη ανάμεσα στον συμπροεδρεύοντα της AfD Γιεργκ Μόιτεν, που θεωρείται μάλλον μετριοπαθής, και την ακραία δεξιά πτέρυγα που εξακολουθεί να ασκεί μεγάλη επιρροή στην κομματική βάση. Δραστήριοι παραμένουν οι ακραίοι κομματικοί πυρήνες στα ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας.  Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα τουλάχιστον 100 μέλη της AfD προετοιμάζουν εσωκομματική συνωμοσία με στόχο την καρατόμηση του Μόιτεν, η οποία δεν αποκλείεται να εκδηλωθεί ανοιχτά στο συνέδριο της Δρέσδης.

Χανς Πφάιφερ

Επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου