Μία βδομάδα στο σχολείο χωρίς smartphone

«Θεέ μου, όχι! Δε δίνω το κινητό μου» ήταν η πρώτη σκέψη που έκανε η δεκαεξάχρονη Ιζαμπέλ όταν έμαθε πως θα έπρεπε να μείνει για μια βδομάδα μακριά από το αγαπημένο της smartphone. «Αρχικά πίστευα πως δεν θα τα καταφέρω». Η Ιζαμπέλ, όπως και οι συμμαθητές της στο Γυμνάσιο Martino-Katharineum του Μπραουνσβάιγκ , συμμετείχε σε ένα διαφορετικό πείραμα, σύμφωνα με το οποίο θα έπρεπε όλοι να περάσουν μία βδομάδα χωρίς να χρησιμοποιούν smartphones.

Πολλοί ήταν αυτοί που έσπευσαν να σχολιάσουν πως η αποχή από τα «έξυπνα τηλέφωνα» δεν θα απέφερε αποτελέσματα, αφού έτσι κι αλλιώς σχεδόν όλοι οι μαθητές έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στα υπόλοιπα μέσα επικοινωνίας από το σπίτι τους. Η ανταπόκριση των γερμανικών ΜΜΕ για το σχολικό αυτό εγχείρημα ήταν εξαρχής μεγάλη, όπως δήλωσε ο διευθυντής του σχολείου Μάνφρεντ Βίλντχαγκε, παρά τις αρχικές προβλέψεις. Επρόκειτο απλώς για μια δοκιμή, η οποία μάλιστα απέδειξε ότι τελικά οι νέοι δεν είναι τόσο εξαρτημένοι από την τεχνολογία, όσο πιστεύεται και μπορούν τελικά να ζήσουν χωρίς αυτήν.

Αποχή από την τεχνολογία

Η συμμετοχή των μαθητών ήταν εθελοντική, ωστόσο από την αρχή η πλειοψηφία εκδήλωσε έντονο ενδιαφέρον. Μόνο σε μία περίπτωση κάποιοι γονείς αρνήθηκαν στο παιδί τους να λάβει μέρος, επειδή ήθελαν να βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία μαζί του. Το 80% των μαθητών δήλωσε πως έκανε σχεδόν τα πάντα μέσω του smartphone: σερφάρισμα στο διαδίκτυο, επικοινωνία μέσω των social media, ανταλλαγή μουσικής και βίντεο. Ο Μάρκους Βιρτς, ειδικός στα ΜΜΕ από την Κολωνία, εντοπίζει στοιχεία υπερβολής στη χρήση των smartphones από τους νέους χωρίς όμως να μπορεί να μιλήσει για εθισμό. «Στην έρευνα αυτή υπάρχει μία γκρίζα ζώνη μεταξύ προβληματικής χρήσης και εθισμού».

Τα αποτελέσματα της έρευνας φαίνεται μάλλον να διαψεύδουν τις αρχικές προσδοκίες. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αποχής οι μαθητές φάνηκαν πιο χαλαροί από όσο τους περίμεναν. Η Ιζαμπέλ αναφέρει πως τις πρώτες μέρες ένιωθε κάπως περίεργα. Στη συνέχεια όμως άρχισε να συνηθίζει. «Αρχισα να παρατηρώ τους ανθρώπους στη στάση του λεωφορείου, τι φοράνε…Και κάπως έτσι, διαφορετικά, περνούσε η ώρα».

Μια συνήθεια όπως όλες οι άλλες…

Ο Μάρκους Βιρτς παρατηρεί ότι όταν βρεθούμε χωρίς τις «έξυπνες συσκευές» καταλαβαίνουμε πόσο πολύ μας λύνουν τα χέρια. «Χωρίς αυτές όλα φαίνονται περίπλοκα». Ωστόσο το συναίσθημα που μας πιάνει στην αρχή δεν αποτελεί σημάδι εθισμού.«Δεν πρέπει αμέσως να προσάπτουμε σε μία συνήθεια παθολογικές διαστάσεις. Αρχικά μιλούσαμε για εθισμό στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, έπειτα στο διαδίκτυο και στα κινητά, τώρα στα smartphones». Πάντως οι μαθητές από το Μπραουσβάιγκ αντέδρασαν ψύχραιμα και ώριμα απέναντι στην έλλειψη τεχνολογίας την «κρίσιμη» εβδομάδα. Ορισμένες στιγμές μόνο ανέφεραν πως τους έλειπε το smartphone, αλλά σε γενικές γραμμές τα πήγαν αρκετά καλά και χωρίς αυτό. Η Ιζαμπέλ και άλλοι φίλοι της είπαν μάλιστα πως αισθάνονταν πιο ελεύθεροι.

Άλλα στοιχεία που εκτίμησαν πιο πολύ κατά την εβδομάδα του πειράματος ήταν η ησυχία αλλά και η συγκέντρωσή τους σε άλλα πράγματα, για παράδειγμα στις εργασίες τους. Ο διευθυντής του σχολείου αποτιμά, τέλος, θετικά τα αποτελέσματα αυτής της δοκιμής και εκτιμά πως θα περάσει στα παιδιά ένα καλό μήνυμα για το πώς πρέπει να χρησιμοποιούν τα μέσα επικοινωνίας χωρίς να καταντούν υποχείριά τους.

Klaus Jansen / Δήμητρα Κυρανούδη

Yπεύθ. Σύνταξης : Ειρήνη Αναστασοπούλου