Προνομιακή συμφωνία για την είσοδο Βρετανών στην ΕΕ;

Πολλά άλλαξαν ή μάλλον δυσκόλεψαν στη σχέση μεταξύ Ηνωμένου Βασίλειου και Ευρωπαϊκής Ένωσης στη μετά-Brexit εποχή. Ήταν άλλωστε κάτι αναπόφευκτο. Το νησί «έφυγε» από τους κόλπους της ΕΕ και οι Βρετανοί πλέον, αν και στην ίδια ήπειρο, λογίζονται ως πολίτες «τρίτων χωρών». Αυτό δημιουργεί ένα βασικό πρόβλημα: οι Βρετανοί τουρίστες περνούν από γραφειοκρατικές διαδικασίες στα ευρωπαϊκά σύνορα που δεν είχαν συνηθίσει και δεν επιθυμούν καθόλου λίγο πριν τις διακοπές τους.

Αυτό που επιδιώκει τώρα να αλλάξει ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ είναι τα ταξίδια να θυμίζουν την προ-Brexit εποχή. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος τύπου του Βρετανού πρωθυπουργού «πάντα προσπαθούμε να βρούμε τρόπους να μειώσουμε τις περιττές ώρες αναμονής, είτε για όποιον εισέρχεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, είτε για όποιον ταξιδεύει εκτός». Στόχος της κυβέρνησης φαίνεται να είναι η δημιουργία ηλεκτρονικών πυλών, ειδικά διαμορφωμένες για τους Βρετανούς τουρίστες. Αυτό σημαίνει ότι τα βρετανικά διαβατήρια δεν θα χρειάζονται επιπλέον έλεγχο και θα γίνονται δεκτά, όπως κάθε ευρωπαίου πολίτη.

Απαραίτητος ο έλεγχος στα σύνορα

Η υπάρχουσα διαδικασία είναι όντως αρκετά γραφειοκρατική. Οι κάτοχοι βρετανικού διαβατηρίου δεν μπορούν να «σκανάρουν» το διαβατήριό τους αλλά πρέπει να ελεγχθούν από υπάλληλο, ο οποίος εκτός του ότι θα σφραγίσει το ταξιδιωτικό τους έγγραφο ίσως ζητήσει να δει και το εισιτήριο επιστροφής ή την κράτηση του ξενοδοχείου, ώστε να επιβεβαιώσει ότι ο Βρετανός τουρίστας δεν θα παραμείνει περισσότερο από όσο επιτρέπεται.

Σύμφωνα με πληροφορίες το ζήτημα έχει τεθεί στο τραπέζι Βρετανών και Ευρωπαίων διπλωματών, αλλά όχι σε επίσημη κλίμακα. Ο Ρίσι Σούνακ είναι πιθανό να το συζητήσει με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στη συνάντηση που θα έχουν στην Ιαπωνία, τον άλλο μήνα, στη σύσκεψη των G7.

Κάτι παρόμοιο έχει ήδη εφαρμοστεί σε χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ισπανία, χώρες οι οποίες επωφελούνται σημαντικά από το βρετανικό τουρισμό. Κάθε χρόνο τις επισκέπτονται περισσότεροι από 20 εκατομμύρια Βρετανοί.

Επιφυλακτικές οι Βρυξέλλες

Μέχρι στιγμής οι Βρυξέλλες εμφανίζονται διστακτικές σε ένα τέτοιο σενάριο. Η ΕΕ άλλωστε έχει σκοπό μέχρι το τέλος του έτους να εφαρμόσει το δικό της, καινούριο σύστημα ελέγχου διαβατηρίων. Πρόκειται για το σύστημα «εισόδου-εξόδου» (EES), το οποίο αφορά όλες τις χώρες εκτός ΕΕ και πρακτικά θα είναι μια βάση δεδομένων, που αποθηκεύει βιομετρικά στοιχεία, φωτογραφία και αποτυπώματα, των ταξιδιωτών για τρία χρόνια. Τα στοιχεία θα καταγράφονται με την πρώτη επίσκεψη στην ΕΕ, ώστε κάθε επόμενο ταξίδι να γίνεται σχεδόν με μηδενικούς ελέγχους.

Με αυτό το σχέδιο στα σκαριά το πιθανότερο είναι οι αρμόδιοι Βρετανοί υπουργοί να επιδιώξουν συμφωνίες με κάθε ευρωπαϊκή χώρα ξεχωριστά. Προτεραιότητα σίγουρα θα έχουν οι χώρες της Μεσογείου που προσελκύουν άλλωστε του περισσότερους Βρετανούς τουρίστες. Δεν είναι τυχαίες οι πιέσεις των βρετανικών αεροπορικών εταιρειών προς την κυβέρνηση, ώστε να λυθεί το πρόβλημα της αύξησης των γραφειοκρατικών ελέγχων.

Πριν λίγες ημέρες, οι εταιρείες Jet2 και Easyjet ανακοίνωσαν ότι έχουν αυξήσει τα δρομολόγιά τους προς την Ελλάδα, καθώς η ζήτηση είναι σε επίπεδα ρεκόρ. Τον δρόμο που πήραν λοιπόν Ισπανία και Πορτογαλία, μπορούν αντίστοιχα να πάρουν Ελλάδα και Ιταλία, καθώς κατατάσσονται στις πέντε κορυφαίες τουριστικές επιλογές των Βρετανών με περίπου 4 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως, η κάθε μία.

Ζωή Κατζαγιαννάκη, Λονδίνο