Πόλεμος και διαφθορά στην Ουκρανία

Ο Γιούρι Σιρότγιουκ από το εθνικιστικό κόμμα Σβόμποντα (Αλήθεια) πηγαινοέρχεται καθημερινά από το Κίεβο στο Ντονέτσκ. Ο πολιτικός βοηθά στρατιώτες διότι γνωρίζει ότι ο ουκρανικός στρατός τους αφήνει πολύ συχνά στην τύχη τους, όπως συμβαίνει πχ. στη σίτιση, ακόμα κι αν υπάρχει σχετικός προϋπολογισμός.

Όμως τα κονδύλια αυτά μπαίνουν, όπως όλα δείχνουν, σε τσέπες ιδιωτών. Ο Γιούρι Σιρότγιουκ θεωρεί ότι η διαφθορά είναι πανταχού παρούσα στον ουκρανικό στρατό: «Ας πάρουμε για παράδειγμα τα καύσιμα. Οι διοικητές δηλώνουν καθημερινά πόσα λίτρα χρειάστηκαν ακόμα κι αν δεν μετακινήθηκε ούτε ένα άρμα. Ένας διοικητής τάγματος μου είχε πει ότι ο προϊστάμενός τον διέταξε να σημειώσει την ποσότητα με την οποία θα μπορούσε να πάει και να γυρίσει από τη Μόσχα».

Όμως η διαφθορά στο υπουργείο Άμυνας δεν περιορίζεται στη σίτιση και τα καύσιμα. Τουλάχιστον το 20% του αμυντικού προϋπολογισμού υπεξαιρείται, υπολόγιζε τον Ιανουάριο ο Γιούρι Μπεργιουκόβ, σύμβουλος του ουκρανού προέδρου Πέτρο Ποροσένκο. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί μόνο φέτος σε περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

Ζητούμενο η διαφάνεια στις στρατιωτικές προμήθειες

Τα φαινόμενα διαφθοράς αφορούν κυρίως τις προμήθειες στρατιωτικού υλικού. Οι ειδικοί κάνουν λόγο για απόλυτο χάος στον τομέα των προμηθειών. Μεταξύ τους και ο ναύαρχος Ιχόρ Καμπανένκο: «Αγοράζουμε στρατιωτικό εξοπλισμό από το εξωτερικό, την ώρα που έχουμε εδώ στην Ουκρανία πολύ καλύτερους κατασκευαστές. Για παράδειγμα γνωρίζω ανάθεση έργου στο εξωτερικό, το οποίο θα μπορούσε να ανατεθεί ως προς το ένα τρίτο στο εσωτερικό. Ένα ακόμα παράδειγμα είναι οι παράλογες δαπάνες: Επισκευάζουμε πλοίο 39 ετών, το οποίο είναι αδιανόητο. Πρέπει να γίνουν τόσες αλλαγές στο σκάφος, που είναι στην ουσία σαν κατασκευάζουμε ένα καινούργιο πλοίο μέσα στο παλιό».

«Παράλογες δαπάνες» χαρακτηρίζουν οι Ουκρανοί τα έξοδα που σχετίζονται και με τη διαφθορά. Σχετικά παραδείγματα δημοσιεύονται συχνά στον ουκρανικό τύπο. Έτσι για παράδειγμα το υπουργείο Άμυνας παραγγέλνει από τη Μεγάλη Βρετανία τεθωρακισμένα άρματα ακόμη κι αν γνωρίζει ότι τα ουκρανικά είναι πολύ καλύτερα για την αποστολή για την οποία προορίζονται.

Οι επιπτώσεις της κακοδιαχείρισης είναι εμφανείς. Σύμφωνα με το υπουργείο Άμυνας η ουκρανική πολεμική βιομηχανία δεν φθάνει ούτε καν το 70% των παραγωγικών της δυνατοτήτων, ενώ την ίδια στιγμή δεν διατίθενται κονδύλια για την ανάπτυξη νέων όπλων.

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η Ουκρανία χρειάζεται άμεσα ένα κεντρικό κυβερνητικό όργανο, στην αρμοδιότητα του οποίου να βρίσκεται ό,τι σχετίζεται με στρατιωτικό υλικό: Ποια όπλα χρειάζεται ο στρατός, ποια θα πρέπει να αγοραστούν, ποια να επισκευαστούν και ποια να σχεδιαστούν εκ νέου. Είναι αυτονόητο ότι οι αποφάσεις του οργάνου θα πρέπει να ελέγχονται για να διασφαλιστεί η διαφάνεια. Με τον τρόπο αυτό οι ειδικοί θεωρούν ότι θα περιοριστούν τα φαινόμενα διαφθοράς στον αμυντικό τομέα.

Deutschlandfunk / Στέφανος Γεωργακόπουλος