Σχέση αγάπης και μίσους

Μια χώρα μοιρασμένη σε δυο στρατόπεδα. Από τη μια οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και από την άλλη οι αντίπαλοί τους. Παρά τις φαινομενικά αγεφύρωτες διαφορές μεταξύ των δυο πλευρών όμως, υπάρχει τουλάχιστον ένα στοιχείο που τους ενώνει: η οργή τους κατά των χωρών της Δύσης. Και τα δύο αντιμαχόμενα στρατόπεδα αισθάνονται ότι η Δύση τους έχει παραμελήσει.

Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι κατηγορούν την κυβέρνηση Ομπάμα ότι χαιρέτισε και στήριξε την ανατροπή του προέδρου Μούρσι, υποστηρίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι ο αμερικανός πρόεδρος είχε απειλήσει τον πρώην πρόεδρο με την επιβολή οικονομικών κυρώσεων. Οργισμένη με την αμερικανική πολιτική εμφανίζεται όμως και η άλλη πλευρά. Η εφημερίδα Al youm al-sabi που στηρίζει τους αντιπάλους του Μούρσι επιρρίπτει στον Μπαράκ Ομπάμα ότι υποστηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους προκειμένου να εξυπηρετήσει τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ.

Για την εύνοια της Δύσης

Όπως σχολιάζει ο Γκαμάλ Σολτάν, από το American University του Καΐρου: «Η Αίγυπτος βιώνει μια πολύ βαθιά σύγκρουση. Και οι δυο πλευρές θέλουν να κερδίσουν την εύνοια της Δύσης. Από τη μια πλευρά η κυβέρνηση αισθάνεται ότι δεν έχει επαρκή στήριξη εκ μέρους της Δύσης για αυτό που η ίδια αποκαλεί αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Από την άλλη οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι αισθάνονται παραμελημένοι από τη Δύση όσον αφορά τη δική τους μάχη για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως βέβαια τα αντιλαμβάνονται οι ίδιοι. Επικαλούμενες λοιπόν δυτικές αξίες, και οι δύο πλευρές προσπαθούν να κερδίσουν τη στήριξη της Δύσης».

Παρόμοια βλέπει τα πράγματα και ο Κλάους Μπράντνερ, πρόεδρος της γερμανοαιγυπτιακής κοινοβουλευτικής συνέλευσης: «Η απογοήτευση είναι μεγάλη γιατί και οι δύο πλευρές πιστεύουν ότι κινήθηκαν σωστά και αποτελεσματικά, αλλά στο τέλος αυτό δεν ικανοποιεί κανέναν. Τόσο ο στρατός όσο και οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι νομίζουν ότι έχουν δίκιο».

Η επιφυλακτική στάση της Δύσης έχει τους λόγους της, εξηγεί ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός: «Στη Δύση βέβαια δεν μπορούμε να πούμε ‘ναι’ και στις δύο πλευρές. Αυτό που τους λείπει είναι η εμπειρία της συμβιβαστικής διάθεσης που πρέπει να επιδεικνύει κανείς σε τέτοιες διαδικασίες εκδημοκρατισμού».

Η οργή που εκφράζεται κατά της Δύσης ακόμη και στους δρόμους δεν θα είναι παροδική, εκτιμά ο Γκαμάλ Σολτάν: «Και οι δύο πλευρές αισθάνονται ότι η Δύση τους εξαπάτησε. Αναμφίβολα τα συναισθήματα αυτά θα παίξουν ρόλο και στις σχέσεις των μελλοντικών αιγυπτιακών κυβερνήσεων με τη Δύση».

Η Αίγυπτος χρειάζεται τη Δύση

Ίσως όμως και όχι, εκτιμά ο Κλάους Μπράντνερ. Οι σχέσεις της Αιγύπτου με τις χώρες της Δύσης είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο και το Κάιρο δεν θα τις έθετε ποτέ σε κίνδυνο, εκτιμά ο πολιτικός. Στην Αίγυπτο αντιλαμβάνονται πολύ καλά τι έχει αποφέρει στο παρελθόν η συνεργασία τους με τη Δύση: «Δεν είναι μόνον οι οικονομικές επιτυχίες. Είναι και οι επιτυχίες στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών ή στο θέμα της πρόσβασης περισσότερων κοινωνικών ομάδων στην εκπαίδευση».

Αναμφίβολα οι χώρες της Δύσης βρίσκονται το τελευταίο διάστημα αντιμέτωπες με ένα μεγάλο δίλημμα καθώς γνωρίζουν πως ό,τι κι αν πουν ή κάνουν θα ενοχλήσει ένα από τα αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Και οι δύο πλευρές, λέει ο Σολτάν, μεταφράζουν την επιφυλακτικότητα της Δύσης ως στήριξη των αντιπάλων. Τα πράγματα δεν θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά, σύμφωνα με τον ίδιο, αφού και για τις δύο πλευρές το διακύβευμα είναι μεγάλο».

Kersten Knipp / Κώστας Συμεωνίδης

Υπεύθ. σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη