Φοβού τον Τραμπ και κλώνους έχοντα

Ο Εμανουέλ Μακρόν ήταν από τους πρώτους, που έσπευσαν να στείλουν τα συγχαρητήριά τους στον Ντόναλντ Τραμπ, την ώρα ακόμα που το «ρολόι» του CNN δεν είχε ξεπεράσει τον μαγικό αριθμό 270, συναγωνιζόμενος σε σπουδή κάποιους δεδηλωμένους οπαδούς του επόμενου «πλανητάρχη», όπως ο Βίκτορ Όρμπαν από την Ουγγαρία, ο Αντρέι Ντούντα από την Πολωνία και η Άλις Βάιντελ από την ακροδεξιά στη Γερμανία.

«Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε όπως τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Με τις δικές σας πεποιθήσεις και με τις δικές μου. Με σεβασμό και φιλοδοξία. Για μεγαλύτερη ειρήνη και ευημερία» έγραψε ο πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, για να ακολουθήσουν φυσικά και άλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Πέρα από την πολιτική ευγένεια

Όλοι αυτοί που παρουσίαζαν ως εφιάλτη την εκδοχή εκλογικού αποτελέσματος, που βγήκε τελικά αληθινή, υποχρεώνονται πλέον να ξεθάψουν το κεφάλι από την άμμο και να δουν την πραγματικότητα. Αυτό είναι βεβαίως μια αναγκαστική επιλογή, που πάει πολύ πέρα από τα όρια της πολιτικής ευγένειας. Αναγκαστικά θα πρέπει να συνεργαστούν μαζί του για την «ειρήνη και ευημερία» που επαγγέλλεται ο Μακρόν, για «το εμπόριο και τις επενδύσεις σε κάθε πλευρά του Ατλαντικού (που) εξαρτώνται από τον δυναμισμό και τη σταθερότητα της οικονομικής μας σχέσης» όπως υποστήριξε η φον ντερ Λάιεν, «για την προώθηση της ειρήνης μέσω της ισχύος του ΝΑΤΟ», όπως είπε ο Μαρκ Ρούτε. Εκεί είναι ταγμένοι.

Αλλά αυτή είναι η μία μόνο όψη του προβλήματος, στην οποία έτσι κι αλλιώς έχουν εστιάσει εδώ και μήνες αναλυτές, δημοσιογράφοι, πολιτικολογούντες και πολιτικοί. Και με μια δόση υπερβολής θα μπορούσε να πει κανείς ότι ίσως να είναι και η πιο εύκολη, αν και η παρουσία του Τραμπ δε σημαίνει απαραίτητα ότι θα μειωθούν οι φυγόκεντρες τάσεις μέσα στην ΕΕ.

Ο τραμπισμός ήρθε εδώ και έμεινε

Υπάρχει όμως μια άλλη ακόμα πιο δύσκολη πτυχή της «νέας τάξης πραγμάτων», που θα καθορίζει μετά τις 20 Ιανουαρίου του 2025 την περιβόητη διατλαντική σχέση. Γιατί ο τραμπισμός και αυτά που συνεπάγεται και χρησιμοποιεί ως εργαλεία επιτυχίας, η ρητορική μίσους, ο φανατισμός, η ψευδολογία, η συνωμοσιολογία, οι θεατρινισμοί, η αμετροέπεια, οι ύβρεις και η δολοφονία χαρακτήρων των αντιπάλων, ακόμα και η φυσική βία δεν ευδοκιμούν μόνο στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού.

Δεν είναι μόνο ο Όρμπαν και ο Κατσίνσκι. Δεν θα μπορούσε άραγε με ευκολία κάποιος βουλευτής της Εναλλακτικής για τη Γερμανία να ισχυριστεί αυτό που λέει ο Τραμπ για «σκουρόχρωμους ξένους που τρώνε γατάκια και σκυλάκια» αν το αξιολογήσει ως σλόγκαν επιτυχίας; Πόσο διαφέρουν οι κατά καιρούς ξενοφοβικές δηλώσεις πολιτικών, όπως ο Κικλ των αυστριακών «Ελεύθερων» ή ο Βίλντερς των Ολλανδών ακροδεξιών από εκείνες του πολυεκατομμυριούχου της πολιτικής; Πόσο λιγότερο απάνθρωπες είναι οι συμφωνίες της Μελόνι με δικτάτορες και φύλαρχους της Βόρειας Αφρικής από τα τείχη του Τραμπ;

Σε μια σειρά από χώρες της ΕΕ οι ακροδεξιοί συγκυβερνούν ή αποτελούν την αξιωματική αντιπολίτευση και ορίζουν προ πολλού την ατζέντα. Είναι προκλητικά υποκριτικό να καμώνεται η πολιτική «ελίτ» ότι το πρόβλημα δεν την αφορά. Αν και συχνά κάποια στελέχη της δεν έχουν διστάσει να χαρακτηρίσουν «τραμπιστές» τους ευρωπαϊκούς κλώνους του αλλοπρόσαλλου αυτού προσώπου, που επιστρέφει τώρα με μεγαλύτερη ορμή για να πάρει την εκδίκησή του για τη «νίκη» που του έκλεψαν - όπως ακόμα επιμένει - πριν από τέσσερα χρόνια.

Η μεγαλύτερη εκ των έσω απειλή

Η σαρωτική όπως εξελίσσεται επικράτηση Τραμπ μπορεί να οφείλεται πράγματι σε αμερικανικές ιδιαιτερότητες. Αλλά είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι δεν θα δώσει ένα τεράστιο «σπρώξιμο» σε αυτούς, που τον θαυμάζουν και έχουν προ πολλού υιοθετήσει τις πρακτικές του. Είναι εδώ και θα τους βρίσκουμε συνέχεια μπροστά μας. Ξεθαρρεμένους. Είτε έχουμε εκλογές, όπως σε λίγους μήνες στη Γερμανία, είτε όχι.

Ο Κρίστοφερ Στιλ, πρώην αξιωματικός των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών και υπεύθυνος για τη συλλογή στοιχείων του «Ντοσιέ για τις σχέσεις Τραμπ-Ρωσίας», στο πρόσφατα εκδοθέν βιβλίο του, με τίτλο «Unredacted» (Αφιλτράριστο, Ανεπεξέργαστο) υποστηρίζει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δυτική δημοκρατία δεν είναι σήμερα ούτε η Ρωσία του Πούτιν, ούτε η Κίνα του Σι Τζινπινγκ, ούτε το Ισλαμικό Κράτος, αλλά η εκ των έσω απειλή που αντιπροσωπεύει ο Τραμπ, εξαιτίας και της ειδικής του σχέσης με τον Πούτιν, αλλά και των πολλών παρακλαδιών του, που έχουν απλωθεί σε μια σειρά από χώρες. Το βιβλίο είχε εκδοθεί λίγο πριν τις εκλογές. Από τα ξημερώματα της Τετάρτης αυτή η απειλή έχει διογκωθεί υπέρμετρα.