200 χρόνια συμπληρώνει φέτος η Γιορτή της Μπύρας στο Μόναχο

Στις 17 Οκτωβρίου του 1810 ο διάδοχος του βαυαρικού θρόνου Λουδοβίκος ο 1ος, πατέρας του βασιλιά Όθωνα, παντρεύτηκε την πριγκίπισσα Θηρεσία της Σαξωνικής δυναστείας Hildburghausen και γιόρτασε τους γάμους του σε μια τεράστια αλάνα μπροστά στα προπύλαια Μονάχου. Η έναρξη του μεγάλου χορού για τον εορτασμό των γάμων του φιλέλληνα διαδόχου και μετέπειτα βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκου του 1ου έγινε με το γαμήλιο εμβατήριο του Μέντελσον-Μπαρτόλντι.

50 χιλιάδες προσκεκλημένοι της γερμανικής και βαυαρικής αριστοκρατίας λικνίζονταν στους ρυθμούς του βαλς και απολάμβαναν τους ψιθύρους για νέο ειδύλλιο του φρεσκοπαντρεμένου διαδόχου με την πριγκίπισσα Θηρεσία από το σαξωνικό Βορρά. Η γιορτή είχε μεγάλη επιτυχία και οι Βαυαροί βασιλείς αποφάσισαν να επαναλάβουν το γλέντι στην ίδια αλάνα μπροστά από τα προπύλαια του Μονάχου και την επόμενη χρονιά, δίνοντάς της όμως ένα ευρύτερο περιεχόμενο: υπήρχαν εκλεκτές παραστάσεις σοβαρής μουσικής για την αριστοκρατία, αλλά και πάγκοι για τα προϊόντα των αγροτών, και επιπλέον η ανώνυμη αλάνα ονομάστηκε «ο λειμών της πριγκιπίσσης Θηρεσίας» προς τιμήν της συζύγου του διαδόχου Λουδοβίκου.

Από γαμήλια γιορτή βασιλικών γόνων, λαϊκή γιορτή

Η γιορτή στην Theresienwiese μεταμορφώνεται σιγά-σιγά σε καθαρά λαϊκή γιορτή με την παρουσία ασφαλώς των ισχυρών Βιτελσμπάχερ, αλλά και με ατραξιόν όπως αγώνες πάλης, επιδείξεις ακροβατικών και βεβαίως δίπλα στους αγρότες ήρθαν πολύ γρήγορα και οι παραγωγοί κρασιού και μπύρας.

Το 1850 ο βασιλιάς πια Λουδοβίκος ο 1ος έκανε τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος της περίφημης Bavaria: μια ευτραφής κυρία, με όψη βαλκυρίας που ήταν η προσωποποίηση της Βαυαρίας τοποθετήθηκε συμβολικά στην περίφημη πια Theresienwiese. Την ίδια χρονιά η γιορτή του Μονάχου αποκτά μία από τις μεγάλες της ατραξιόν: ο γνωστός τότε σαν «Βαυαρός Ηρακλής» Χανς Στάιερ, κάτι μεταξύ Σαμψών και Κουταλιανού, σήκωνε, όπως λέγεται, με το ένα χέρι ένα σακί με 500 κιλά πέτρες.

Η χρονιά αυτή είναι σημαντική και για έναν άλλο λόγο: για πρώτη φορά οι παραγωγοί μπύρας απέκτησαν την πλειοψηφία στους πάγκους πώλησης οινοπνευματωδών. Παρ’ όλα αυτά η μουσική παραμένει σοβαρή και εκλεκτή.

Η λαϊκή γιορτή γίνεται γιορτή της μπύρας

Στα τέλη του 19ου αιώνα οι παραγωγοί μπύρας του Μονάχου πέτυχαν αθόρυβα, αλλά με αποφασιστικότητα να κερδίσουν την αποκλειστικότητα συμμετοχής στη γιορτή. Τότε έφτιαξαν για πρώτη φορά μια τεράστια σκηνή, όπου οι επισκέπτες της λαϊκής αυτής γιορτής του Οκτωβρίου, του Oktoberfest, μπορούσαν να ξεδιψάσουν πίνοντας άπειρες κανάτες μπύρας. Επίσης προστέθηκαν σιγά-σιγά και λούνα-παρκ για τα παιδιά, λαϊκή μουσική και ξένοι επισκέπτες από τις γύρω περιοχές, κυρίως τις γερμανόφωνες. Στο μεταξύ οι παραγωγοί μπύρας ζήτησαν και πέτυχαν την μετάθεση της γιορτής τον Σεπτέμβριο, γιατί έχει καλύτερο καιρό. Έτσι η Γιορτή της Μπύρας αρχίζει το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτέμβριου και διαρκεί μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου το γλέντι ατόνησε. Στη ναζιστική εποχή αναζωπυρώθηκε το ενδιαφέρον. Μάλιστα οι χιτλερικοί πρόσθεσαν στη γιορτή και παρέλαση Βαυαρών αγροτών με τοπικές ενδυμασίες. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο διοργανώθηκε η πρώτη μεγάλη γιορτή της Μπύρας το 1949 με μια φαντασμαγορική παρέλαση Βαυαρών αγροτών και λαϊκών συλλόγων.

Από το 1950 προστέθηκε στο τελετουργικό και το άνοιγμα του πρώτου βαρελιού μπύρας από τον δήμαρχο του Μονάχου και η γιορτή πήρε το σημερινό της χαρακτήρα. Οι Βαυαροί πιστεύουν ότι η γιορτή τους μπορεί να συγκριθεί με το καρναβάλι στη Ρηνανία και δηλώνουν πανευτυχείς. Δεν λείπουν ούτε οι ξένοι, Κορεάτες, Κινέζοι, Σουηδοί ακόμη και Αυστραλοί έρχονται στο Μόναχο για το Oktoberfest.

Conny Paul / Βιβή Παπαναγιώτου

Υπεύθ. Σύνταξης Γιάννης Παπαδημητρίου