50 χρόνια από τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ

«I have a dream» (Έχω ένα όνειρο). Ο Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ είχε ένα μεγάλο όνειρο: την ειρηνική συνύπαρξη μαύρων και λευκών αλλά και μια χώρα στην οποία κάθε Αμερικανός θα απολάμβανε την ελευθερία και τη δικαιοσύνη και όπου τα τέσσερα παιδιά του θα κρίνονταν όχι από το χρώμα του δέρματός τους, αλλά από το χαρακτήρα τους.

Με αυτό το όνειρο έγραψε ιστορία ο ηγέτης του αφροαμερικανικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων. Πάνω από 250.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους και λευκοί, παρακολούθησαν την μνημειώδη ομιλία του στις 23 Αυγούστου του 1963 στην Ουάσιγκτον. Στόχος του ήταν να ενισχύσει τα δικαιώματα των μαύρων και να ευαισθητοποιήσει για τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους, όπως την αναζήτηση εργασίας.

Τιμώντας τον Μαρτίνο Λούθηρο

Γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1929 στην Ατλάντα της Τζόρτζια ως Μάικλ Κινγκ Τζούνιορ. Παιδί ενός ιερέα και μιας δασκάλας βίωσε από πολύ νωρίς τον φυλετικό διαχωρισμό. Στα παιδικά του χρόνια έπαιζε με δυο λευκά παιδιά της γειτονιάς μέχρι που οι γονείς τους τούς απαγόρευσαν να είναι φίλοι. Ο ίδιος όμως δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Στο σχολείο ήταν άριστος μαθητής ενώ αργότερα σπούδασε Θεολογία και Κοινωνιολογία. Η αλλαγή του ονόματός του ήρθε σχετικά νωρίς. Το 1934 ο πατέρας του συμμετείχε στο Παγκόσμιο Συνέδριο των Βαπτιστών στο Βερολίνο. Στο ταξίδι αυτό εντυπωσιάστηκε από τον μεγάλο μεταρρυθμιστή Μαρτίνο Λούθηρο. Όταν επέστρεψε άλλαξε τόσο το δικό του όσο και το όνομα του γιού του σε Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Το 1953 ο επίσης βαθιά θρησκευόμενος «τζούνιορ» παντρεύτηκε, ενώ έναν χρόνο αργότερα ανέλαβε καθήκοντα ιερέα σε μια μικρή εκκλησία.

Αφορμή της ενασχόλησής του με το αντιρατσιστικό κίνημα αποτέλεσμα το περιστατικό με την μαύρη ακτιβίστρια Ρόζα Παρκς στο Μονγκόμερι το 1955. Επιβαίνοντας σε δημόσιο λεωφορείο η Παρκς αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε λευκό και συνελήφθη. Για πάνω από έναν χρόνο ο Κινγκ και άλλοι ακτιβιστές μποϊκόταραν τα δημόσια μέσα μεταφοράς. Η αντίσταση είχε επιτυχία. Το 1956 το Ανώτατο Δικαστήριο απαγόρευσε τον φυλετικό διαχωρισμό στα δημόσια μέσα. Την επόμενη χρονιά ο Mάρτιν Λούθερ Κινγκ πραγματοποίησε πολλές ομιλίες και κατέγραψε τις εμπειρίες του σε βιβλίο. Το αντιρατσιστικό κίνημα εισερχόταν πλέον σε μια ιστορική περίοδο και κορυφώθηκε με το Civil Rights Act του προέδρου Κένεντι που προέβλεπε ισότητα για όλους και που υπεγράφη τελικά έναν χρόνο μετά τη δολοφονία του τελευταίου, από τον μετέπειτα πρόεδρο Τζόνσον.

Αγώνας μέχρι τέλους

Παρά τις ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις όμως ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και οι συνοδοιπόροι του δεν επαναπαύτηκαν και συνέχισαν τον αγώνα τους που κορυφώθηκε με την ιστορική ομιλία στην Ουάσιγκτον. Έναν χρόνο αργότερα ο Κινγκ βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης. Η μάχη κατά των φυλετικών διακρίσεων όμως συνεχίστηκε παρά ταύτα, διότι η ισότητα παρέμεινε καταρχήν στα χαρτιά, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αγωνίστηκε μέχρι τέλους. Οι πάνω από 30 συλλήψεις, οι ανακρίσεις από το FBI που τον θεωρούσε κομμουνιστή, οι απειλές που δεχόταν συνεχώς, δεν κατάφεραν να τον σταματήσουν. Αυτό που τον σταμάτησε τελικά ήταν μια σφαίρα από το όπλο του Τζέιμς Ιρλ Ρέι. Ο λευκός ελεύθερος σκοπευτής δολοφόνησε τον ηγέτη του κινήματος για τα δικαιώματα των μαύρων σαν σήμερα πριν από ακριβώς 50 χρόνια, στις 4 Απριλίου του 1968. Ο Κινγκ πέθανε σε ηλικία 39 ετών. Η δολοφονία του πυροδότησε κύμα εκτεταμένων επεισοδίων σε όλη τη χώρα, το οποίο προκάλεσαν το θάνατο 39 ανθρώπων και τη σύλληψη 10.000.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ θεωρείται ήρωας της αμερικανικής ιστορίας ενώ τα όνειρά του συνοδεύουν πολλούς μαύρους μέχρι και σήμερα.

Τζένιφερ Βάγκνερ / Κώστας Συμεωνίδης