Bερολίνο: Η επίσκεψη ενός παλιού φίλου
4 Μαΐου 2023«Μια βραδιά με τον Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα» (An evening with President Barack Obama) ήταν ο τίτλος της χθεσινοβραδινής εκδήλωσης στο στάδιο Mercedes-Βenz Arena χωρητικότητας 17.000 θεατών στο παλιό ανατολικό Βερολίνο. Kι έτσι ήταν. Μια συνάντηση του πρώην Αμερικανού προέδου Μπαράκ Ομπάμα με το βερολινέζικο κοινό σε στιλ «late night show», με συντονιστή τον 39χρονο Γερμανό παρουσιαστή Κλάους Χόιφερ Ούμλαουφ. Bέβαια τα ακριβά εισιτήρια που κυμαίνονταν από 61 έως… 550 ευρώ απέτρεψαν πολλούς φαν του Ομπάμα να δώσουν το παρών. Το δε Exklusive VIP-Pass που εξασφάλιζε μια χειραψία ή μια σέλφι με τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο-σούπερ σταρ ανερχόταν στα 2.500 ευρώ.
Παρόλα αυτά δεν ήταν μόνο «show». Μπορεί ο Ομπάμα να αποχώρησε το 2017 από τον Λευκό Οίκο μετά από διπλή θητεία (2009-2017) ωστόσο τα λόγια του συνεχίζουν να ασκούν διεθνή επιρροή. Η ομιλία του εστίασε στις «μεγάλες προκλήσεις του μέλλοντος» εν καιρώ πολέμου στην Ουκρανία, μετά την πανδημία και μετά την διακυβέρνηση Τραμπ, αλλά και στη σκιά της ανόδου ενός νέου αυταρχισμού στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Για τον ίδιο η πόλωση της κοινωνίας και ο κίνδυνος παραπληροφόρησης «είναι οι δύο μεγαλύτεροι κίνδυνοι σήμερα», όπως είπε χαρακτηριστικά, φέροντας φυσικά και το παράδειγμα της δικής του χώρας, όπου υπάρχουν ΜΜΕ (όπως το Fox News) που συνεχίζουν να καλλιεργούν ρατσιστικές ή ομοφοβικές απόψεις πατώντας πάνω στον φόβο των ανθρώπων. Δεν ήταν άλλωστε τυχαία η επιλογή αυτών των θεμάτων, μιας και η εμφάνισή του συνέπεσε με την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου.
«Ζούμε σε χαλεπούς καιρούς»
«Ζούμε σε χαλεπούς καιρούς» ανέφερε ο πρώην πρόεδρος με το βλέμμα στραμμένο στην Ουκρανία, παρατηρώντας ότι αυτό που χαρακτηρίζει τη σύγχρονη εποχή είναι η διαπάλη μεταξύ αυταρχικών καθεστώτων αλλά και εκείνων που ακόμη υπερασπίζονται τη δημοκρατία.
Δεν έλειψαν όμως και οι αναφορές στο μεταναστευτικό, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σήμερα, με τον Μπαράκ Ομπάμα να κατακρίνει ευθέως την απόφαση του διαδόχου του Ντόναλντ Τραμπ να ανεγείρει τείχος στα σύνορα με το Μεξικό. «Η ιδέα να χτίσεις τείχη για να προστατευτείς από ορισμένους ανθρώπους δεν θα λειτουργήσει ποτέ. Αντίθετα, πρέπει να χτίσουμε γέφυρες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Όπως ήταν αναμενόμενο η χαλαρή βραδινή συζήτηση με τον πρώην πρόεδρο κινήθηκε και σε πιο προσωπικούς τόνους, με αναφορές στη σύζυγό του Μισέλ, «που θεωρεί περίπου δέκα φορές τη μέρα» ότι ο Μπαράκ Ομπάμα έχει «άδικο» ή στο πώς λάμβανε αποφάσεις στον Λευκό Οίκο: ακούγοντας πρώτα τη γνώμη «ικανών» συνεργατών του, οι οποίοι είχαν διαφορετικό υπόβαθρο και διαφορετικές προσεγγίσεις.
«Χθες βράδυ συνάντησα μια φίλη…»
Στο Βερολίνο ο Μπαράκ Ομπάμα ήρθε στο πλαίσιο μιας «μίνι» ευρωπαϊκής περιοδείας, μετά το Άμστερνταμ και τη Ζυρίχη. Στη γερμανική πρωτεύουσα έρχεται για πέμπτη φορά, μετά το 2013 και την προεδρική μιλία του στην Πύλη του Βρανδεμβούργου, δίπλα από την Αμερικανική Πρεσβεία αλλά και μετά το 2008. Τότε, ως υποψήφιος πρόεδρος, είχε προκαλέσει αίσθηση παγκοσμίως με μια ιστορική ομιλία στον Στύλο της Νίκης παρουσία 200.000 ανρθώπων. Αυτή τη φορά η παρουσία του ήταν πιο διακριτική, με λιγότερες επισημότητες αλλά και εμφανώς λιγότερα μέτρα ασφαλείας στο κέντρο του Βερολίνου.
Ήταν περισσότερο μια προσωπική επιλογή, όπως και η συνάντηση με μια «φίλη του», όπως αποκάλεσε την πρώην καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ. Οι δυο τους δείπνησαν στο ιταλικό εστιατόριο Ponte στην περιοχή Σένεμπεργκ του Βερολίνου, ένα σικ ρεστοράν με προσιτές όμως τιμές. Το μενού, σύμφωνα με την εφημερίδα Bild, δεν έγινε γνωστό, όμως σε μια φωτογραφία που δημοσιοποίησαν, τα πράγματα είναι απλά: χαμόγελα, ένα μικρό τραπέζι, στρωμένο με ένα λιτό, λευκό, τραπεζομάντηλο περιμένοντας τις ιταλικές σπεσιαλιτέ. «Πέρασα σύντομα κι από την καγκελαρία για να πω ένα 'hi' στον Όλαφ Σολτς και να γευματίσουμε μαζί το μεσημέρι» ανέφερε ο Μπαράκ Ομπάμα για τη συνάντηση που είχε επίσης την Τετάρτη με τον Όλαφ Σολτς.
Τι ακριβώς διημείφθη μεταξύ τους πίσω από τις κλειστές πόρτες, άγνωστο. Σίγουρα όμως οι εκτιμήσεις ενός πρώην Αμερικανού προέδρου έχουν πάντα ιδιαίτερη βαρύτητα και δη στη γερμανική πρωτεύουσα. Ακόμη κι αν οι καιροί έχουν αλλάξει και τίποτα δεν θυμίζει την πολιτική πραγματικότητα του 2017.