EURO 2024: Όταν ο Εμπαπέ έβαλε γκολ στην Ακροδεξιά

Η Κυριακή ήταν μια μέρα γιορτής για τους ποδοσφαιριστές της Γαλλίας. Ο Ουσμάν Ντεμπελέ πόσταρε μία φωτογραφία του γεμάτος ενθουσιασμό, ο Μάρκους Τουράμ έγραψε ένα συγχαρητήριο μήνυμα και ο Ιμπραχίμα Κονατέ ανέβασε μία σειρά από emojis που χτυπούν παλαμάκια.

Όλα αυτά όμως δεν είχαν να κάνουν με το EURO, αλλά με τα αποτελέσματα των γαλλικών εκλογών που είδαν το ακροδεξιό RN να υποχωρεί προς έκπληξη πολλών στην τρίτη θέση.

Τις ημέρες πριν από τις εκλογές ήταν αρκετοί οι ποδοσφαιριστές της Εθνικής Γαλλίας, συμπεριλαμβανομένου του Κιλιάν Εμπαπέ, που θέλησαν να πάρουν δημόσια θέση για το RN.

«Αυτή τη φορά περισσότερο από ποτέ άλλοτε πρέπει να πάμε να ψηφίσουμε, είναι πραγματικά σημαντικό, δεν μπορούμε να αφήσουμε τη χώρα μας στα χέρια αυτών των ανθρώπων», είχε δηλώσει σε μία συνέντευξη ο Εμπαπέ, ο οποίος έχει καταβολές από την Αλγερία και το Καμερούν.

Ο Κουντέ θέλησε να στείλει ένα ακόμη πιο ξεκάθαρο μήνυμα: «Νομίζω πως θα είναι σημαντικό να εμποδίσουμε την Ακροδεξιά και το RN», είπε χαρακτηριστικά μετά τη νίκη-πρόκριση επί του Βελγίου. «Δεν θα φέρουν περισσότερες ελευθερίες και ενότητα στη χώρα μας. Αυτό πιστεύω».

Το γεγονός ότι οι εκλογές διεξάγονται τώρα, εν μέσω μίας σπουδαίας ποδοσφαιρικής διοργάνωσης, σήμαινε πως οι φωνές των παικτών είχαν πολύ μεγαλύτερη απήχηση απ’ όσο θα είχαν οποιαδήποτε άλλη χρονική στιγμή. Έκαναν όμως πραγματικά τη διαφορά;

Δεν προηγήθηκε κάποια κοινή απόφαση των παικτών

«Είναι πολύ δύσκολο να απαντήσει κανείς σε αυτό. Η ήττα του RN έχει πολλούς λόγους και η κινητοποίηση των ποδοσφαιριστών είναι ένας από αυτούς», λέει στην DW ο Πασκάλ Μπονιφάς, ιδρυτικός διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών και Στρατηγικών Υποθέσεων και μέλος της Εθνικής Επιτροπής Δεοντολογίας στη Γαλλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία.

«Ίσως να μην ήταν ο κύριος λόγος, δημιούργησε όμως μία περιρέουσα ατμόσφαιρα πως βρισκόμαστε υπό απειλή. Πως πρέπει να κάνουμε κάτι. Πως δεν μπορούμε να καθόμαστε σπίτι και να καπνίζουμε περιμένοντας κάτι άλλο. Έτσι, θεωρώ πως δημιούργησε, ιδίως ανάμεσα στους νέους, ένα ισχυρό αίσθημα πως κάτι πρέπει να κάνουμε. Πως δεν μπορούμε να μείνουμε σιωπηλοί και αδρανείς».

Οι πιο ηχηρές φωνές ήταν αυτές των μαύρων παικτών της Γαλλίας. Και παρ’ ότι πολλοί αποφάσισαν να πάρουν θέση ενόψει εκλογών, ο κεντρικός μέσος Αντριάν Ραμπιό ξεκαθάρισε πως δεν προηγήθηκε κάποια κοινή απόφαση των παικτών να τοποθετηθούν. «Δεν έχουμε μιλήσει γι' αυτό όλοι μαζί, νομίζω όμως ότι πολλοί άνθρωποι ένιωσαν ανακούφιση μετά τα χθεσινά αποτελέσματα», δήλωσε τη Δευτέρα.

Ο ρατσισμός είναι προσωπική υπόθεση για τους παίκτες

Ο Μπονιφάς τονίζει πως για παίκτες όπως ο Εμπαπέ και ο Τουράμ η όλη υπόθεση αφορά περισσότερο τα προσωπικά τους βιώματα με ρατσιστικές συμπεριφορές, παρά την ίδια την πολιτική. Επιπλέον, οι φωνές τους έχουν για πολλούς μεγαλύτερη αξιοπιστία από τις απόψεις των πολιτικών σχολιαστών.

Αυτό βέβαια αντιτίθεται στα όσα είπε στο CNN η επικεφαλής του RN, Μαρίν Λεπέν: «Ο Εμπαπέ δεν εκπροσωπεί τους Γάλλους με μεταναστευτικό υπόβαθρο επειδή είναι πολλοί περισσότεροι αυτοί που ζουν με τον κατώτατο μισθό, δεν έχουν να πληρώσουν για το σπίτι και τη θέρμανσή τους, από εκείνους που ζουν όπως ο Εμπαπέ».

Το θέμα όμως, όπως εξηγεί ο Μπονιφάς, είναι ότι ο Εμπαπέ έχει βρεθεί στη θέση τους: «Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν υπάρξει θύματα διακρίσεων όταν ήταν νέοι, θύματα ρατσισμού. Η κινητοποίησή τους επομένως δεν αφορά την πολιτική μεταρρύθμιση, αλλά αποτελεί εναντίωση στον ρατσισμό – και το RN (τους) φαίνεται ως ένα ρατσιστικό κόμμα. Αυτός είναι ο λόγος που κινητοποιήθηκαν σε τέτοιο βαθμό εναντίον τους».

Δεν ήταν πάντως μονάχα οι Γάλλοι ποδοσφαιριστές ανάμεσα σε αυτούς που προειδοποίησαν τους ψηφοφόρους να μην επιτρέψουν στο RN να κερδίσει τις εκλογές. 200 ακόμη αθλητές υπέγραψαν ανοιχτή επιστολή, η οποία δημοσιεύτηκε πριν τον πρώτο γύρο των εκλογών και έγραφε μεταξύ άλλων: «Καλούμε οποιονδήποτε είναι παθιασμένος με τον αθλητισμό να λάβει δράση ενάντια στην άνοδο της Ακροδεξιάς». Μεταξύ αυτών που υπέγραψαν την επιστολή ήταν και ο μπασκετμπολίστας σταρ Βίκτορ Γουεμπανιάμα και η πρώην πρωταθλήτρια στο Γουίμπλεντον Μαριόν Μπαρτολί.

Οι ποδοσφαιριστές επηρεάζουν τους νέους ψηφοφόρους

Σε δηλώσεις του ο Εμπαπέ φάνηκε να υπονοεί πως αμφότερα τα άκρα του πολιτικού φάσματος είναι επικίνδυνα, αναφέροντας πως «τα άκρα βρίσκονται μια ανάσα από το να αναλάβουν την εξουσία». Αλλά απευθύνθηκε και απευθείας στους νέους ανθρώπους: «Θέλω να μιλήσω σε όλον τον γαλλικό λαό, αλλά και στους νέου», είπε. «Είμαστε μία γενιά που μπορεί να κάνει τη διαφορά».

Και εκεί ακριβώς είναι που η ομάδα της Γαλλίας είχε σημαντική επίδραση, σύμφωνα με τον Μπονιφάς: «Οι παίκτες μπόρεσαν να έχουν απήχηση σε νέους ανθρώπους που συνήθως δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική… Οι περισσότεροι από αυτούς έχουν εκατομμύρια ακολούθους στο X, το Instagram ή το TikTok και έτσι μπορούν να επηρεάσουν πολύ ανθρώπους που συνήθως δεν θέλουν να ψηφίσουν». Η ποδοσφαιρική ομάδα της Γαλλίας «αποτελεί ένα από τα λίγα πράγματα στη χώρα που ενώνουν τους ανθρώπους. Όταν έχει ξεκινήσει η διοργάνωση, όλοι είναι στο πλευρό της ομάδας. Δεν υπάρχει Δεξιά και Αριστερά. Δεν υπάρχουν ερωτήσεις του τύπου "Είσαι μουσουλμάνος; Είσαι εβραίος ή χριστιανός;” Φυσικά αυτός δεν είναι ο μοναδικός λόγος για το αποτέλεσμα των εκλογών, αλλά ιδίως όταν οι διαφορές είναι μικρές, η στάση των ποδοσφαιριστών σίγουρα βοήθησε στο να αποτροπή η άνοδος του RN στην εξουσία».

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς