Eurosur, όπως... Big Brother;
1 Δεκεμβρίου 2013
Σε ένα μεγάλο δωμάτιο χωρίς παράθυρο βρίσκεται το επιχειρησιακό κέντρο του Eurosur, του νέου ηλεκτρονικού κέντρου παρακολούθησης των συνόρων της ΕΕ, στην έδρα της Frontex στη Βαρσοβία. Σε ένα μόνιτορ με έναν τεράστιο γεωγραφικό χάρτη της Ευρώπης, υπάρχουν πολλές μικρές κόκκινες κουκίδες. Κάθε μία σημαίνει και κάτι το διαφορετικό, είτε ότι στο συγκεκριμένο σημείο εντοπίστηκε πλοιάριο με λαθρομετανάστες από την Αφρική ή ότι συνελήφθησαν διακινητές.
Υψηλή τεχνολογία και συνεργασία
«Το βασικό χαρακτηριστικό του Eurosur συνίσταται στο να διαθέτει ένα δίκτυο παρακολούθησης για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και την προστασία των ανθρώπων που κινδυνεύουν στη θάλασσα», λέει ο Μίχαελ Γιούριτς, συντονιστής του προγράμματος.
Στην ουσία το σύστημα θα μπορεί να δίνει πιο συγκεκριμένες πληροφορίες για το φαινόμενο της λαθρομετανάστευσης, ώστε να μπορούν οι αρχές να αντιδρούν πιο γρήγορα σε ατυχήματα στη θάλασσα, όπως αυτό που έγινε πρόσφατα στα ανοιχτά της νήσου Λαμπεντούζα με 390 νεκρούς.
Η ΕΕ θα διαθέσει 144 δις ευρώ μέχρι το 2020 για τη λειτουργία του Eurosur με τη βοήθεια υψηλής τεχνολογίας. Ελικόπτερα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δορυφόροι θα δίνουν πολύτιμες πληροφορίες. Όπως διευκρινίζει ο Μίχαελ Γιούριτς εξαρτάται από το κάθε κράτος – μέλος το ποιες πληροφορίες θέλει να δώσει σε εταίρους του. «Αν για παράδειγμα οι Έλληνες θέλουν να μάθουν τί ακριβώς συνέβη στα ανοιχτά της Λαμπεντούζα, τότε θα πρέπει να υπογράψουν συμφωνία με τους Ιταλούς». Επίσης εναπόκειται στη δικαιοδοσία των μεθοριακών αρχών κάθε κράτους – μέλους, εάν προτίθενται να ενημερώσουν για όλα τα περιστατικά.
«Δεν έχει σαφή ρόλο»
Πάντως όταν ανακαλυφθεί αναποδογυρισμένο πλοίο με λαθρομετανάστες, χρειάζονται έξι ώρες μέχρις ότου φτάσουν οι διασώστες επί τόπου. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Human Rights Watch υποστηρίζει ότι η Frontex δεν έχει σαφές σχέδιο για το ρόλο της Eurosur.
«Η Frontex είναι στην πραγματικότητα ο Big Brother του μεσογειακού χώρου, γιατί ο στόχος είναι να απομακρύνει τους λαθρομετανάστες από τα σύνορα της ΕΕ», λέει ο Βέντσελ Μιχάλκσι, από το παράρτημα Βερολίνου της οργάνωσης. «Εμείς πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αλλάξει ρόλο και να σώζει ζωές από το θάνατο».
Εάν πράγματι μπορεί να σώζει ζωές, θα το δούμε από σήμερα. Ως πρώτο βήμα οι χώρες της Ένωσης που συνορεύουν με τρίτες χώρες δημιούργησαν μια εθνική υπηρεσία συντονισμού. Το μόνο βέβαιο είναι ότι το σύστημα μπορεί να λειτουργήσει καλά μόνο με τη συνεργασία των εθνικών μεθοριακών υπηρεσιών.
Taube Friedel/Ειρήνη Αναστασοπούλου
Υπεύθ. Σύνταξης Σπύρος Μοσκόβου