H επόμενη μέρα για τους Κούρδους της Συρίας

Τις τελευταίες μέρες οι κουρδικές δυνάμεις, οι οποίες στην ουσία αποτελούσαν εδώ και καιρό τη σημαντικότερη αντικαθεστωτική δύναμη στο συριακό μέτωπο που μάχονταν κατά του Ισλαμικού Κράτους, ανακοίνωσαν τη στρατιωτική νίκη επί του ΙΚ στο τελευταίο προπύργιό του, το Μπαγκούς. Ωστόσο για τους Κούρδους της Συρίας αυτό δεν σημαίνει πώς τελειώνουν και οι περιπέτειές τους. Πρόσφατα ο υπ. Άμυνας της Συρίας Αλί Αμπντουλά Ατζούμπ δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ότι η κυβέρνηση της Δαμασκού θα θέσει ξανά υπό τον έλεγχό της «και την τελευταία σπιθαμή συριακού εδάφους». Το μήνυμά του απευθυνόταν κυρίως στους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι ελέχγουν μεγάλες εκτάσεις στην ανατολική και βόρεια Συρία. Ταυτόχρονα ο ίδιος δήλωσε ότι οι Κούρδοι δεν θα πρέπει να βασίζονται πολύ στις ΗΠΑ τονίζοντας ότι ο συριακός στρατός είναι αρκετά ισχυρός ώστε να διώξει και τα αμερικανικά στρατεύματα από τη συριακή επικράτεια. Επίσης απηύθυνε το εξής μήνυμα προς τους Κούρδους: «Θα σας αντιμετωπίσουμε είτε μέσω της συμφιλίωσης είτε απελευθερώνοντας εδάφη».

Αντίστοιχες απειλές οι Κούρδοι της Συρίας δεν δέχονται τελευταία μόνο από την πλευρά της Δαμασκού. Στον ίδιο τόνο κινείται και η Άγκυρα. Η τουρκική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι σχεδιάζει να κατασκευάσει ζώνες ασφαλείας 30-40 χλμ. σε συριακά εδάφη. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, αυτό σημαίνει ότι θα θέσει υπό τον έλεγχό της εδάφη που κατοικούνται από Κούρδους. Τις προθέσεις της για τα συριακά εδάφη έδειξε άλλωστε η Τουρκία ήδη στο πρόσφατο παρελθόν με την εισβολή στο Αφρίν.

Η νέα στάση των ΗΠΑ

Σε περίπτωση που οι Κούρδοι της Συρίας κληθούν να αντιμετωπίσουν τη Δαμασκό ή την Άγκυρα, ελπίζουν ότι θα έχουν ακόμη την στήριξη των ΗΠΑ. Ειδικότερα των 200 Αμερικανών στρατιωτών που βρίσκονται ακόμη στη Συρία, κυρίως στην Αλ Τανφ και άλλες περιοχές που ελέγχονται από Κούρδους μαχητές. Σύμφωνα με τον Ναβάλ Καλίλ, διευθυντή του Κέντρου Κουρδικών Μελετών του Μπόχουμ, αυτές οι περιοχές θα μπορούσαν μελλοντικά να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο για μια αυτόνομη κουρδική περιοχή στη Συρία. Οι ΗΠΑ επισήμως δήλωναν μέχρι πρόσφατα ότι βρίσκονται στις συγκεκριμένες περιοχές λόγω της απειλής του Ισλαμικού Κράτους. Ωστόσο εφόσον συνεχίζουν να βρίσκονται εδώ και μετά τη στρατιωτική ήττα του ΙΚ στο Μπαγκούς, ενδέχεται να στηρίξουν τις κουρδικές δυνάμεις και σε περίπτωση τουρκικής απειλής στο μέλλον.

Στο μεταξύ η στάση των ΗΠΑ έχει αρχίσει να αλλάζει στην πράξη. Παρά την αρχική ανακοίνωση του προέδρου Τραμπ για πλήρη απόσυρση των συριακών στρατευμάτων από τη Συρία, αμερικανικές δυνάμεις παραμένουν ακόμη στην περιοχή. Οι Κούρδοι βλέπουν έτσι ξανά με αισιοδοξία το μέλλον, καθώς διαφαίνεται στροφή στην στάση των ΗΠΑ. Πάντως μολονότι από καθαρά στρατιωτική άποψη η παρουσία των μόλις 200 Αμερικανών στρατιωτών θεωρείται σίγουρα περιορισμένη, πολλοί αναλυτές τονίζουν την πολιτική σημασία της παραμονής τους στη Συρία. Όπως έγραψε το διαδικτυακό περιοδικό Αl Monitor, όσο βρίσκονται οι Αμερικανοί στη Συρία δεν θα αφήσουν η ευρύτερη περιοχή και ειδικότερα τα εδάφη που ελέγχονται από Κούρδους να τεθούν υπό τον έλεγχο μιας άλλης δύναμης που θεωρούν ακατάλληλη, είτε πρόκειται για τη Δαμασκό είτε για την Άγκυρα. Επίσης σύμφωνα με την ίδια ιστοσελίδα, πολύ περισσότερο οι Αμερικανοί δεν θα επιτρέψουν σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί η Συρία σφαίρα ρωσικής επιρροής.

Απογοήτευση της Άγκυρας, νέες σκέψεις της Δαμασκού

Η Άγκυρα διαβάζει τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία με ανησυχία. Θεωρεί ότι οι ΗΠΑ θα παραμείνουν τελικά στην περιοχή υπό κάποια μορφή. Σύμφωνα με άρθρο του Ναΐμ Μπαμπούρογλου, Τούρκου αναλυτή και πρώην ταξίαρχου, οι ΗΠΑ έχουν ήδη μια νέα ατζέντα αναφορικά με τα τουρκικά σχέδια για τη Συρία και θα προσπαθήσουν έτσι να διαπραγματευθούν με την Άγκυρα το ζήτημα της κατασκευής ζώνης ασφαλείας. Σύμφωνα με τον Τούρκο αναλυτή πρόκειται για ένα «ευαίσθητο θέμα» που θα φέρει αντιμέτωπο τον Ντόναλντ Τραμπ με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Η νέα στάση των ΗΠΑ αναγκάζει όμως συγχρόνως και τη συριακή κυβέρνηση να αναπροσδιορίσει την πορεία της. Όπως δήλωσε στη DW o πολιτικός επιστήμονας Τουρκί Αλ Χασάν από τη Συρία, πιο πιθανή από μια σύγκρουση συριακού στρατού και αμερικανικών στρατευμάτων είναι η αναζήτηση διαύλου επικοινωνίας με τους Κούρκους, προκειμένου να εμποδίσουν αμφότεροι τα τουρκικά σχέδια. Το ερώτημα που τίθεται όμως τώρα, σύμφωνα με τον Αλ Χασάν, είναι αν οι ίδιοι οι Κούρδοι θέλουν να έρθουν σε διάλογο με τον Άσαντ.

Κέρστεν Κνιπ

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη