Nord Stream I: Η οδύσσεια μιας … τουρμπίνας

Ποιος να το περίμενε ότι μια αθώα τουρμπίνα γερμανικής κατασκευής που βρίσκεται αυτήν την περίοδο στον Καναδά για συντήρηση και επρόκειτο να μεταφερθεί πίσω στη Ρωσία, στον σταθμό συμπίεσης Πορτόβαγια, κοντά στα ρωσο-φινλανδικά σύνορα, θα προκαλούσε τόση αναστάτωση. Όμως μεσολάβησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ακολούθησαν οι κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας και της Gazprom και τώρα η τουρμπίνα αναδεικνύεται σε λώρο ενεργειακής "επιβίωσης" για χώρες που εξαρτώνται από ρωσικό φυσικό αέριο, καθώς και σε πρόβλημα υψηλής πολιτικής σημασίας. Αλλά τί έχει γίνει μέχρι στιγμής γνωστό για την τουρμπίνα;

"Δύσκολη, αλλά απαραίτητη" απόφαση

Η Siemens Energy, η οποία και την κατασκεύασε, δεν θέλει να δώσει λεπτομέρειες. Αλλά ειδήμονες εξοικειωμένοι στα τεχνικά υποστηρίζουν ότι πρόκειται για μια τουρμπίνα αεριωθούμενου αέρα, που κατασκευάστηκε αρχικά για αεροπλάνα και χρησιμεύει ως κινητήρας στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Για τον τύπο της τουρμπίνας, οι απόψεις διίστανται αλλά δεν έχει σημασία. Σημασία έχει ότι βρίσκεται στον σταθμό συμπίεσης Πορτόβαγια της Gazprom, από όπου πριν ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία μεταφέρθηκε, χωρίς να το πάρει κανείς μυρωδιά, για συντήρηση στο Μόντρεαλ, όπου βρίσκεται το εργοστάσιο της Siemens-Energy. Μια υπόθεση ρουτίνας. Πόσο καιρό βρίσκεται εκεί και πόσο ακόμη θα παραμείνει, είναι κάτι τεράστιας σημασίας. Η ιστορία είναι γνωστή. Μέσα Ιουνίου ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν μείωσε τη ροή φυσικού αερίου μέσω του αγωγού, με τη δικαιολογία ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, γιατί λόγω των κυρώσεων η τουρμπίνα βρίσκεται στον Καναδά και δεν μπορεί να μετακινηθεί πίσω στη Ρωσία. Ακολούθησε πυρετώδης τηλεφωνική διπλωματία μεταξύ Βερολίνου και Οτάβας που κατέληξε στην "συγκεκριμένη και χρονικά περιορισμένη" άρση των κυρώσεων για την εν λόγω τουρμπίνα προκειμένου να ξαναρχίσει η ροή φυσικού αερίου από τις 06.00 τις 21ης Ιουλίου. Αυτό δεν έγινε ελαφρά τη καρδία. Χθες ο πρωθυπουργός του Καναδά έκανε λόγο για μια "δύσκολη, αλλά απαραίτητη" απόφαση.

Η σκέψη είναι ότι τώρα η Μόσχα δεν θα μπορεί πλέον να προφασίζεται ότι δεν μπορεί να ανοίξει και πάλι την στρόφιγγα. Πού ακριβώς βρίσκεται αυτή τη στιγμή η τουρμπίνα κι αν ολοκληρώθηκε η συντήρηση, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα, αλλά και να ήξερε, δεν θα ήθελε να πει. Οι έρευνες της γερμανικής εφημερίδας Süddeutsche Zeitung οδηγούν στο συμπέρασμα ότι βρίσκεται ακόμη στον Καναδά, καθ' οδόν προς την Ευρώπη. Η μεταφορά τόσο μεγάλων φορτίων γίνεται συνήθως με πλοίο, όμως οι καταστάσεις απαιτούν γρήγορες διαδικασίες, άρα αεροπορικώς, με μίσθωση αεροσκάφους ειδικού για τέτοιες μεταφορές. Και μετά έπονται άλλες ερωτήσεις. Πού θα προσγειωθεί το αεροπλάνο, στη Γερμανία; Και πώς θα μεταφερθεί η τουρμπίνα στο σταθμό συμπίεσης Πορτόβαγια, κοντά στην Αγία Πετρούπολη; Θα χρειαστούν κι άλλες άδειες; Και το πιο σημαντικό, πόσο γρήγορα θα την τοποθετήσει η Gazprom για να ανοίξει στις 21 Ιουλίου ο αγωγός; Η Siemens Energy δήλωσε ότι αρμοδιότητά της είναι να παραδώσει την τουρμπίνα στον τόπο τοποθέτησής της, για όλα όλα τα υπόλοιπα δεν ευθύνεται. 

Μπέρμποκ: Χαλάρωση των κυρώσεων αποκλείεται

Οι χθεσινές ανακοινώσεις του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών ωστόσο προκάλεσαν νέο συναγερμό. Η εκπρόσωπός του, Μαρία Ζαχάροβα, είπε ότι δεν υπάρχει γραπτή επιβεβαίωση για την επιστροφή της συντηρημένης τουρμπίνας από τον Καναδά. Εκτός αυτού όλα εξαρτώνται από την ζήτηση και από τις "μονομερείς" κυρώσεις. Να λοιπόν που η "τουρμπίνα" αναδεικνύει με τον πιο ανάγλυφο τρόπο την οδύσσεια της Δύσης στην αναζήτηση εναλλακτικής μετά τις 21 Ιουλίου. Οι γερμανικές αποθήκες φυσικού αερίου όχι μόνο δεν γεμίζουν, όπως είναι ο στόχος της κυβέρνησης, αλλά από την προηγούμενη Δευτέρα μέχρι την Τρίτη έπεσε η στάθμη για πρώτη φορά από τον περασμένο Απρίλιο, σύμφωνα με στοιχεία του ευρωπαϊκού διαχειριστή ταμιευτηρίων ενέργειας και του γερμανικού διαχειριστή δικτύων. Οι δεξαμενές έχουν γεμίσει κατά το 64,5% κατά μέσον όρο, όταν στις αρχές Νοεμβρίου θα έπρεπε να φτάσουν στο 90% για να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες του χειμώνα. Σύμφωνα με σφυγμομέτρηση του Ινστιτούτου Δημοσκοπήσεων Forsa για λογαριασμό των τηλεοπτικών σταθμών RTL και ntv το 51% των Γερμανών πιστεύει ότι οι κυρώσεις κατά του Πούτιν βλάπτουν περισσότερο τη Γερμανία από ότι τη Ρωσία. Στην κυβέρνηση συνασπισμού υπάρχει γκρίνια. Ο γενικός γραμματέας των Φιλελευθέρων Μπιζάν Ντζίρ Σαράι επικρίνει τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, ότι "κατά την άποψή του έκανε ελάχιστα τη στιγμή που από αρχές Μαρτίου ήταν σαφές ότι η Ρωσία θα έκλεινε τη στρόφιγγα και οι αποθήκες φυσικού αερίου δεν θα μπορούσαν να γεμίσουν τόσο εύκολα και γρήγορα". 

Από την πλευρά της η Ανναλένα Μπέρμποκ, η υπουργός Εξωτερικών, αποκλείει χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας. "Ακόμη κι αυτό δεν πρόκειται να διασφαλίσει την προμήθεια φυσικού αερίου, αλλά θα ήμασταν διπλά εκβιάσιμοι" ανέφερε χθες σε διάλογο με πολίτες στη Βρέμη. "Αν αποδεχόμασταν ότι κάποιος παραβιάζει το διεθνές δίκαιο με τον πιο βάναυσο τρόπο, τότε αυτό θα ήταν μια πρόσκληση προς όλους εκείνους που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία και τη δημοκρατία» Ως εκ τούτου, η Γερμανία θα στηρίξει την Ουκρανία «όσο καιρό μας χρειαστεί», τόνισε η κυρία Μπάερμποκ. „Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα διατηρήσουμε επίσης αυτές τις κυρώσεις και ταυτόχρονα θα διασφαλίσουμε ότι η κοινωνία μας δεν θα διχαστεί». Αλλά οι οιωνοί είναι αρνητικοί.  Ο Κλάους Μίλερ, επικεφαλής της Ρυθμιστικής Αρχής Δικτύων προειδοποιεί στην εφημερίδα RND άλλη μια φορά για εξοικονόμηση ενέργειας λόγω του αναμενόμενου τριπλασιασμού της τιμής του φυσικού αερίου. Δηλαδή, από τα 1.500 ευρώ ετησίως που είναι τώρα στα 4.500 ευρώ. Υπό το πρίσμα των ζοφερών εξελίξεων η επιτυχής κατάληξη της οδύσσειας με την γερμανικής κατασκευής τουρμπίνα "θα ήταν μια κάποια λύση" σύμφωνα με την καβαφική εκδοχή. 'Η μήπως ο "βάρβαρος" μπλοφάρει και πάλι;

Ειρήνη Αναστασοπούλου