Nέες προτάσεις ΗΠΑ για εκεχειρία σε Λίβανο και Γάζα

Όλες οι δημοσιογραφικές διαρροές συνηγορούν ότι, κατά τις σημερινές του συναντήσεις στο Ισραήλ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν θα θέσει επί τάπητος το νέο πλαίσιο εκεχειρίας στον Λίβανο, που φέρεται να έχει ήδη θέσει ενώπιον της λιβανικής κυβέρνησης ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Άμος Χόχσταϊν.

Τι προτείνει ο Χόχσταϊν για τον Λίβανο

Σύμφωνα με σημερινό δημοσίευμα της έγκυρης λιβανικής εφημερίδας Αλ-Αχμπάρ, η οποία επικαλείται καλά πληροφορημένες αμερικανικές και λιβανικές διπλωματικές πηγές, το νέο πλαίσιο εκεχειρίας του Χόχσταϊν έγκειται στην υιοθέτηση βασικών αλλαγών στο περιεχόμενο της απόφασης 1701/2006 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το ειδικό καθεστώς διακυβέρνησης και ασφάλειας στον Νότιο Λίβανο. Συγκεκριμένα, προτείνεται η διεύρυνση της περιοχής, από την οποία θα κληθούν να αποχωρήσουν οι δυνάμεις της Χεζμπολάχ, προσθέτοντας «μερικά χιλιόμετρα» βορείως του ποταμού Λιτάνι, που αποτελεί το φυσικό όριο που διαχωρίζει τις νότιες επαρχίες της χώρας από την υπόλοιπη λιβανική επικράτεια.

Όσον αφορά τις αρμοδιότητες της UNIFIL, της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ, το νέο αμερικανικό πλαίσιο εκεχειρίας προβλέπει σημαντικές μεταβολές. Έτσι, σύμφωνα με τις προτάσεις Χόχσταϊν, η UNIFIL θα μπορεί στο εξής να πραγματοποιεί έρευνες σε κατοικίες και διερχόμενα οχήματα στην περιοχή ευθύνης της, προκειμένου να εντοπιστεί παράνομη διακίνηση οπλισμού. Επίσης, προτείνεται να έχει δικαίωμα να πραγματοποιεί αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις στα λιβανικά λιμάνια και αεροδρόμια, ως επίσης και στα συνοριακά φυλάκια στην μεθόριο Λιβάνου-Συρίας, χωρίς προηγουμένως να υποχρεούται να εξασφαλίσει σχετική άδεια των λιβανικών αρχών ασφαλείας.

Οι θέσεις Ισραήλ και Λιβάνου

Από ισραηλινής πλευράς, και όπως τουλάχιστον έχει διαρρεύσει από την εφημερίδα Χάαρετς και το κρατικό ραδιόφωνο, η κυβέρνηση του Βενιαμίν Νετανιάχου ήδη επεξεργάζεται την ιδέα αντικατάστασης της UNIFIL με άλλης μορφής και σύνθεσης πολυεθνική στρατιωτική δύναμη, που θα έχει ευρύτερες αρμοδιότητες, όπως περίπου φέρεται να τις περιγράφουν οι προτάσεις του Άμος Χόχσταϊν. Από την άλλη όμως, οι Αμερικανοί φέρονται να διαφωνούν με το αίτημα των Ισραηλινών να ελέγχουν τον λιβανικό εναέριο χώρο και να έχουν την δυνατότητα να πραγματοποιούν στρατιωτικές επιχειρήσεις εντός της λιβανικής επικράτειας.

Όπως σαφώς προκύπτει από τις πρόσφατες επίσημες τοποθετήσεις τόσο του Λιβανέζου υπηρεσιακού πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι, όσο και του προέδρου του λιβανικού Κοινοβουλίου, Ναμπίχ Μπέρι, η κυβέρνηση της Βηρυτού θεωρεί ότι το περιεχόμενο της απόφασης 1701/2006 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν χρειάζεται καμία απολύτως μεταβολή. Το μόνο ενθαρρυντικό στοιχείο στην λιβανική θεώρηση είναι ότι κρίνεται πλέον απαραίτητη η εφαρμογή της συγκεκριμένης απόφασης, που προβλέπει την αποχώρηση της Χεζμπολάχ από τον Νότιο Λίβανο και την ανάκτηση του ελέγχου της περιοχής από τον τακτικό στρατό της χώρας.

Νέο σχέδιο εκεχειρίας στη Γάζα;

Σε ό,τι αφορά το μέτωπο της Γάζας, τα τελευταία εικοσιτετράωρα πληθαίνουν στα ισραηλινά ΜΜΕ οι διαρροές, που φέρουν την κυβέρνηση να συζητά ένα νέο πλαίσιο εκεχειρίας, οι πιθανότητες εφαρμογής του οποίου ίσως να είναι περισσότερες, ειδικά μετά την εξουδετέρωση του ηγέτη της Χαμάς, Γιαχία Σινουάρ. Το νέο αυτό πλαίσιο, που φέρεται να συμπεριλαμβάνεται στην ατζέντα των επαφών Μπλίνκεν στο Ισραήλ, προβλέπει μία περίοδο εκεχειρίας δύο εβδομάδων με αντάλλαγμα την απελευθέρωση πέντε ισραηλινών ομήρων.

Ωστόσο, η πρακτική εφαρμογή νέων ιδεών και πλαισίων ούτως ή άλλως προϋποθέτει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και την επανακινητοποίηση των Αιγυπτίων και των Καταρινών διαμεσολαβητών. Όσο, όμως, η Χαμάς παραμένει χωρίς αρχηγό, καμία ουσιώδης πρόοδος δεν πρέπει να αναμένεται ως προς την επίτευξη εκεχειρίας στην Λωρίδα της Γάζας.