Nέο εμβόλιο για το AIDS στη Βραζιλία

«Μείναμε έκπληκτοι μπροστά στα αποτελέσματα της έρευνάς μας», είπε στην DW o Eντέθιο Κούνια Νέτο, υπεύθυνος του ερευνητικού προγράμματος για το AIDS του Πανεπιστημίου του Σάο Πάολο. Η ομάδα του ανέπτυξε ένα νέο εμβόλιο κατά του HIV, το οποίο δοκιμάστηκε εργαστηριακά τόσο σε ποντίκια όσο και σε πιθήκους. «Αρχικά θεωρήσαμε πως η θετική επίδραση του εμβολίου θα ήταν πιο εμφανής στα ποντίκια και όχι στους πιθήκους, αλλά τελικά επαληθεύθηκε το αντίθετο», επισημαίνει ο βραζιλιάνος καθηγητής. Πρόκειται για μία σημαντική εξέλιξη, καθώς, οι ουσίες που έχουν θετική επίδραση στα πρωτεύοντα θηλαστικά, ενδέχεται να είναι εξίσου ωφέλιμες για τον άνθρωπο.

Η διαφορά του νέου εμβολίου από άλλα, είναι ότι δεν απευθύνεται σε άτομα που έχουν μολυνθεί ήδη από τον ιό HIV. «Αν οι άνθρωποι που έχουν εμβολιαστεί, μολυνθούν σε κάποια μεταγενενέστερη στιγμή της ζωής τους από τον HIV, τότε το εμβόλιο θα μπορεί να μετριάσει τις επιπτώσεις της μόλυνσης και να εμποδίσει τη μεταφορά του ιού σε άλλους», αναφέρει ο καθηγητής Κούνια Νέτο. Στους φορείς, το ίδιο εμβόλιο θα μπορούσε να καθυστερήσει την εμφάνιση της νόσου.

Διεθνής αναγνώριση

Τα αποτελέσματα της βραζιλιάνικης έρευνας έχουν ήδη τραβήξει πάνω τους το ενδιαφέρον της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας. Η Διεθνής Ένωση για την Πρόληψη του HIV με έδρα τη Νέα Υόρκη (ΑVAC), η οποία εργάζεται με γνώμονα την ανάπτυξη αντίστοιχων εμβολίων, επαίνεσε την έρευνα του Πανεπιστήμιου του Σάο Πάολο. «Ειδικότερα για πολλές αφρικανικές χώρες, όπου ο HIV είναι ιδιαίτερα εξαπλωμένος, ένα εμβόλιο που οδηγεί στην καταστολή της εξάπλωσης του ιού θα ήταν σωτήριο», είπε στην DW o Mίτσελ Βάρεν, διευθυντής του ΑVAC.

H ιδέα του νέου εμβολίου «HIVBr18» στηρίζεται στην ενίσχυση των λεγόμενων υποδοχέων CD4, που βρίσκονται στην επιφάνεια των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Κι αυτό γιατί σε μία λοίμωξη από τον HIV, ο αριθμός των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, τα οποία προστατεύονται από την γλυκοπρωτεΐνη των υποδοχέων CD4, μειώνεται. Μάλιστα και μετά την προβολή από τον ιό, λένε οι ερευνητές, το εμβόλιο συμβάλλει στην αύξηση της παραγωγής των υποδοχέων CD4 σε όλους τους ασθενείς.

Ελπίδες για την αντιμετώπιση του HIV

Σύμφωνα με τον Μίτσελ Βάρεν, σήμερα βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάπτυξη 30 εμβολίων κατά του ΗΙV ανά τον κόσμο. Μέχρι στιγμής η μεγαλύτερη κλινική μελέτη πραγματοποιήθηκε το 2009 στην Ταϊλάνδη. Το εμβόλιο εκείνο γνωστό ως «RV144», δεν εγκρίθηκε τελικά λόγω της μικρής του αποτελεσματικότητας. Νέες δοκιμές πάνω στο ίδιο εμβόλιο αναμένονται από το 2016.

Περίπου 6000 άνθρωποι μολύντονται καθημερινά από τον HIV, όπως αποκαλύπτουν στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών. Από τα περίπου 34 εκατομ. ανθρώπουν που έχουν μολυνθεί από τον ιό, μόλις τα 10 εξ αυτών έχουν πρόσβαση σε ιατροφαρμακευτική αγωγή. Οι ερευνητές από το Σάο Πάολο ελπίζουν βάσιμα ότι το εμβόλιο «HIVBr18» θα επιφέρει μείωση των μολύνσεων. Αναμένεται τώρα με αγωνία η επόμενη φάση της έρευνας. Μέσα στους επόμενους μήνες οι επιστήμονες του Σάο Πάολο, αντί της χρήσης του DNA του ιού στο εμβόλιο στους πιθήκους, αναμένεται να εστιάσουν στα σωματίδια του ιού που είναι γνωστά ως φορείς του ιού. Εάν και αυτή η φάση κριθεί επιτυχής, θα ξεκινήσουν οι κλινικές μελέτες για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου, από όπου θα κριθεί και το μέλλον του.

Μarianna Santos / Δήμητρα Κυρανούδη

Υπεύθ. Σύνταξης: Σταμάτης Ασημένιος