SIPRI: Ρεκόρ στρατιωτικών δαπανών το 2019

Και νέο ρεκόρ για εξοπλιστικές δαπάνες: 1917 δισεκατομμύρια δολάρια ξοδεύτηκαν σε όλο τον κόσμο το 2019. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσό από το 1988 σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη στη Στοκχόλμη (SIPRI), όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεσή του. Σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο πρόκειται για μια αύξηση του 3,6%. Παράλληλα ήταν και η υψηλότερη ετήσια αύξηση από το 2010. Και η Γερμανία συνέβαλε πάντως κατά πολύ. Κατά 10% αύξησε η χώρα τις στρατιωτικές της δαπάνες σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Συνολικά το Βερολίνο δαπάνησε 49,3 δισεκατομμύρια δολάρια για εξοπλισμούς.

Ο Μάξ Μούτσλερ, από το Διεθνές Ινστιτούτο Ερευνών για την Ειρήνη BICC με έδρα τη Βόννη, ένα από τα καλύτερα στη Γερμανία, σε συνέντευξή του στην Deutsche Welle αναφέρει το στόχο του ΝΑΤΟ για αύξηση των δαπανών όλων των κρατών μελών κατά 2% μέσα στα επόμενα δέκα χρόνια. «Και πριν από τη διακυβέρνηση Τραμπ ασκούνταν πιέσεις στη Γερμνανία να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες. Αυτή η πίεση φαίνεται ότι τώρα αποδίδει καρπούς. Παρόλα αυτά όμως πρέπει να πούμε πως οι δαπάνες απέχουν πολύ ακόμα από το 2%» εξηγεί ο κ. Μούτσλερ.

Ο ερευνητής από το SIPRI Ντιέγκο Λόπες ντα Σίλβα εξηγεί ότι η αύξηση των γερμανικών δαπανών οφείλεται στο ότι η «Ρωσία εκλαμβάνεται πάλι ως κίνδυνος». Η Ρωσία με 65,1 δισεκατομμύρια δολάρια βρίσκεται στην τέταρτη θέση παγκοσμίως και δαπανά επίσης το 4% του ΑΕΠ της.

Στην κορυφή οι ΗΠΑ

Για τον Λόπες ντα Σίλβα είναι σαφές ότι η κυβέρνηση στο Βερολίνο δεν είναι η μόνη που εκλαμβάνει τη Ρωσία ως απειλή. Πολλά άλλα κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ έχουν παρόμοια άποψη. Σύμφωνα με την έκθεση του SIPRI τα έξι από τα  δεκαπέντε κράτη που δαπάνησαν τα περισσότερα χρήματα για εξοπλισμούς στον κόσμο ανήκουν στο ΝΑΤΟ. Σε αυτά συγκαταλέγονται οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία. Όλες αυτές οι χώρες δαπανούν σχεδόν το μισό ποσό που δαπανάται συνολικά παγκοσμίως. Συνολικά τα 29 κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ δαπάνησαν το 2019 περίπου 1035 δισεκατομμύρια δολάρια.

Στην κορυφή πάντως της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκονται οι δυο υπερδυνάμεις ΗΠΑ και Κίνα. Οι ΗΠΑ ξόδεψαν το 2019 περίπου 732 δισεκατομμύρια δολάρια και ποσοστό 38% στις παγκόσμιες αμυντικές δαπάνες. Μόνο η αύξηση σε σύγκριση με τον προηγούμενο χρόνο ισοδυναμεί με το ποσό που η Γερμανία δαπάνησε για εξοπλισμούς το 2019.

Σύμφωνα με το SIPRI η αύξηση των δαπανών εκ μέρους των ΗΠΑ σχετίζεται και με την Κίνα. Η Κίνα βρίσκεται στη δεύτερη θέση της παγκόσμιας κατάταξης και ποσοστό 14% στις παγκόσμιες δαπάνες. Από το 1994 το Πεκίνο αυξάνει σταθερά τις δαπάνες του. Από το 2010 το ποσοστό αυτό αγγίζει το 85% και το ποσοστό που δίνεται για στρατιωτικούς εξοπλισμούς αποτελεί το 1,9% του ΑΕΠ της χώρας.

Έκπληξη από τη Σαουδική Αραβία

Όπως και η Κίνα έτσι και η Ινδία έχει αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες. Το 2019 δαπάνησε 71,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με τον ειδικό του SIPRI Σίμον Βέτσεμαν αυτό σχετίζεται κυρίως με τη γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή και «την τεταμένη κατάσταση στις γειτονικές χώρες Πακιστάν και Κίνα».

Η Σαουδική Αραβία είναι η χώρα στη Μέση Ανατολή που δαπάνησε τα περισσότερα χρήματα για εξοπλισμούς. Το 2019 ήταν 61,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο όμως μειώθηκαν κατά 16%. Μια αιφνιδιαστική εξέλιξη σύμφωνα με το SIPRI διότι «η Σαουδική Αραβία συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Υεμένη ενώ είναι τεταμένη η κατάσταση και με το Ιράν».

Τέλος, οι χώρες της Λατινικής Αμερικής δαπάνησαν μόνο 53 δισεκατομμύρια δολάρια. Τα μισά από αυτά ξόδεψε η Βραζιλία. Οι χώρες της νοτιανατολικής Ασίας ξόδεψαν 41 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ οι μεγαλύτερες διαφορές παρατηρούνται ανάμεσα στις χώρες της Αφρικής. Στην Ουγκάντα αυξήθηκαν κατά 52% οι στρατιωτικές δαπάνες, ενώ στην Μπουργκίνα Φάσο μειώθηκαν κατά 52%.

Σύμφωνα με τους συγγραφείς της έκθεσης του SIPRI οι δαπάνες των χωρών εξαρτώνται από το εάν μια χώρα εμπλέκεται άμεσα ή όχι σε στρατιωτικές διενέξεις.

Ντάνιελ Χάινριχ

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου