Απογοητευτικός ο εγκλωβισμός προσφύγων στην Ελλάδα

Όποιος περίμενε ότι η καγκελάριος θα ασκήσει αυτοκριτική για τη στάση της στο προσφυγικό απογοητεύθηκε. Παρά το γεγονός ότι σε δύο από τις τέσσερις επιθέσεις των τελευταίων ημερών στη Γερμανία οι διωκτικές αρχές κάνουν λόγο για ισλαμιστικά κίνητρα των δραστών, η Άγκελα Μέρκελ επιμένει στη θέση που διατύπωσε πριν 11 από μήνες, ότι δηλαδή η Γερμανία “θα τα καταφέρει” να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του προσφυγικού προβλήματος.

Σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε και σε προόδους που επιτεύχθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Εξήρε για παράδειγμα τον όλο και μεγαλύτερο ρόλο που αναλαμβάνει η Frontex στα εξωτερικά σύνορα, για την οποία, όπως είπε, και η Γερμανία στο παρελθόν διατηρούσε επιφυλάξεις. Η καγκελάριος δήλωσε ικανοποιημένη, επειδή όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ στηρίζουν σήμερα τη δράση της Frontex, υποστηρίζουν την αναγκαιότητα προστασίας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ αλλά και συμβάλλουν στην καταπολέμηση των αιτιών που ωθούν ανθρώπους σε φυγή.

Πρότυπη η συμφωνία ΕΕ - Τουρκίας

Επανειλημμένα η κ. Μέρκελ αναφέρθηκε στο ρόλο που διαδραματίζει η Τουρκία στην αντιμετώπιση του προσφυγικού. Ενώ χαρακτήρισε τη χώρα ως σημαντικό εταίρο στην πάλη ενάντια στην τρομοκρατία, η καγκελάριος χαρακτήρισε την προσφυγική πολιτική της Άγκυρας “υποδειγματική” και τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας ως “μεταναστευτική εταιρική σχέση” που οδήγησε στη μείωση της προσφυγικής ροής στο Αιγαίο. Στη συνέχεια ανέδειξε αυτή τη συμφωνία περίπου σε πρότυπο για ανάλογες συμφωνίες με χώρες της Βόρειας Αφρικής.

Την αναγκαιότητα τέτοιων συμφωνιών η καγκελάριος την αιτιολόγησε ως εξής: δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό η μετανάστευση προς την ΕΕ να κατευθύνεται από διακινητές αλλά ούτε και το γεγονός να πνίγονται χιλιάδες άνθρωποι στη Μεσόγειο. Αντ’ αυτού θα πρέπει να επιτευχθεί η νομιμοποίηση της μετανάστευσης. Αυτός είναι ο στόχος της συμφωνίας με την Τουρκία, αλλά και η καθιέρωση ποσοστώσεων διανομής των προσφύγων στην ΕΕ, η καταπολέμηση των αιτιών που προκαλούν τη φυγή αλλά και η οικονομική στήριξη των χωρών που φιλοξενούν πρόσφυγες όπως η Ιορδανία, ο Λίβανος και η Τουρκία.

Επιστροφή στο Δουβλίνο

Αναφερόμενη επί μακρόν στη συμφωνία με την Τουρκία η καγκελάριος επισήμανε ότι προϋπόθεση ήταν η συνεννόηση των κρατών-μελών για την εφαρμογή ενός συστήματος κατανομής προσφύγων. Σε ό,τι αφορά την υλοποίηση αυτής της δέσμευσης η κ. Μέρκελ επισήμανε ότι δεν είναι καθόλου ικανοποιημένη. Όπως δήλωσε, “το γεγονός ότι μετά το κλείσιμο της βαλκανικής οδού και πριν τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας έφτασαν στην Ελλάδα περίπου 50.000 άνθρωποι και ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν κατανεμηθεί ούτε 1000 είναι ένδειξη ότι όντως τα πράγματα προχωρούν πολύ αργά.” “Είμαι απογοητευμένη”, πρόσθεσε η καγκελάριος, “για την απροθυμία ορισμένων να συμβάλουν.”

Η όποια λύση του προσφυγικού θα επιτευχθεί σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, υποστήριξε η Άνγκελα Μέρκελ. Όπως χαρακτηριστικά είπε, δεν θα υπάρξει λύση στο ζήτημα του ασύλου “όταν μόνο η Γερμανία και άλλα δύο-τρία κράτη-μέλη δέχονται πρόσφυγες.” Κατά τη γερμανική αλλά και την άποψη της Κομισιόν δεν μπορούν να αποτρέπονται άνθρωποι στα σύνορα της ΕΕ που θέλουν να ζητήσουν άσυλο. Γι' αυτό τον λόγο είχε καθιερωθεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου. Η Γερμανία πάντως, έχει αρχίσει να τον εφαρμόζει ξανά όλο και περισσότερο. Έχουν κατατεθεί, στο μεταξύ, νέες προτάσεις, είπε η καγκελάριος, οι οποίες είναι σε θέση να κάνουν τον Κανονισμό του Δουβλίνου πιο αποτελεσματικό. Αυτό είναι αναγκαίο, κατέληξε, επειδή υπάρχουν πολλά παραδείγματα των τελευταίων έξι μηνών που δείχνουν ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν λειτουργούσε.

Παναγιώτης Κουπαράνης, Βερολίνο