«Από το 2008 εκτός ατζέντας η διεύρυνση του ΝΑΤΟ»

Δεν θα είναι μια διάσκεψη όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια, αλλά ούτε μόνο διαδικτυακή όπως η περσινή. Θα είναι κάτι το ενδιάμεσο. Με μείωση της φυσικής παρουσίας προσκεκλημένων σε ανώτατο επίπεδο και δημοσιογράφων. Δεν θα γίνουν δεξιώσεις και κοινωνικές συναντήσεις στο περιθώριο, δεν θα υπάρχει κέντρο τύπου, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να κάνουν τεστ PCR καθημερινά. Θα είναι με λίγα λόγια μια αυστηρά διάσκεψη εργασίας σε καιρούς πανδημίας, όπως τόνισε χθες μιλώντας σε ξένους ανταποκριτές ο βετεράνος Γερμανός διπλωμάτης Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ, επικεφαλής της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου, η οποία ξεκινά στις 18.02. Και όμως. Ίσως να είναι η πιο σημαντική των τελευταίων χρόνων.

Αυτό φαίνεται και από τις επιβεβαιωμένες παρουσίες. Υψηλότατοι αξιωματούχοι από όλες τις χώρες της ΕΕ, πάνω από 100 υπουργοί, ενδεχομένως η Αμερικανίδα αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, το 1/3 των μελών του αμερικανικού κογκρέσου και πολλοί άλλοι που μένει να οριστικοποιήσουν τη συμμετοχή τους. “Είναι απόδειξη ότι χρειάζεται η φυσική παρουσία, ο διάλογος, η εμπιστευτικότητα των συναντήσεων περισσότερο από ποτέ” συμπεραίνει ο Ίσινγκερ. Το επιβάλλει εξάλλου και η συγκυρία με το ουκρανικό να μονοπωλεί το ενδιαφέρον.

«Κανείς από μας δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία»

Ο Γερμανός διπλωμάτης δεν μπορεί να κρύψει την ικανοποίησή του για το ότι η ΕΕ από παρατηρητής, μέσω του προεδρεύοντος γι αυτό το εξάμηνο Εμμανουέλ Μακρόν, ανέλαβε ενεργό ρόλο για την αποκλιμάκωση της κρίσης. Την ίδια ικανοποίηση εκφράζει και για τη Γερμανία, που μετά από μια φαινομενική, όπως τη χαρακτηρίζει, διστακτικότητα, ο καγκελάριος Σολτς “πάτησε γκάζι”.

«Είναι αναμφισβήτητο ότι υπάρχει μια πλευρά που απειλεί στρατιωτικά. Ακόμα και λεκτικά ο Πούτιν απείλησε την Ουκρανία και εξέφρασε μια άρνηση για το δικαίωμα ύπαρξής της ως ανεξάρτητου κράτος. Γύρω από την Ουκρανία υπάρχουν πάνω από 100.000 στρατιώτες. Είναι σαφές ότι κανείς από εμάς δεν απειλεί τη Ρωσική Ομοσπονδία με οποιονδήποτε τρόπο και το θέμα ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ είναι από το 2008 εκτός ατζέντας. Εδώ και 14 χρόνια δεν έχει γίνει κάτι γι αυτό το θέμα. Νομίζω ότι έχει γίνει σαφές ότι στο θέμα πιθανής ένταξής της δεν πρόκειται να υπάρξει συναίνεση. Η ρωσική πλευρά παραπονιέται για κάτι που δεν τίθεται ως θέμα συζήτησης. Θέλω να σας πω και κάτι άλλο» υπογραμμίζει ο Ίσινγκερ. «Ήταν η Γερμανία μαζί με την Γαλλία που το 2008 είπαν ότι δεν θέλουμε να προτείνουμε με τρόπο συγκεκριμένο την ένταξη της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο ΝΑΤΟ. Ήδη από τότε το θεωρούσαμε ένα βήμα που ξεπερνά τα όρια. Κατά την άποψή μας σε αυτά τα 14 χρόνια δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτα».

Ιδιαίτερα για τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια ο Βόλφγκανγκ Ίσινγκερ επισημαίνει με κάποια δόση ειρωνείας ότι δεν μπορεί να εκλαμβάνεται ως απειλή ή περιχαράκωση από τη Ρωσία, γιατί γεωγραφικά οι χώρες είναι πολύ μακριά. “Έχουμε αντιληφθεί εδώ και 20 χρόνια ότι στην επικράτεια της πρώην ΣΕ υπάρχουν σχέσεις και δεσμοί που για τη ρωσική πλευρά και ορισμένους γείτονές της είναι πολύ σημαντικοί και θα πρέπει να τους λαμβάνουμε υπόψη μας” παραδέχεται ο επικεφαλής της Διάσκεψης Ασφάλειας του Μονάχου.

«Η Τουρκία παίζει κεντρικό ρόλο προς το συμφέρον της  Δύσης»

Παρών στη Διάσκεψη έχει δηλώσει και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Ίσως τον συνοδεύσουν κι άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι. Για τον Ίσινγκερ η σημασία της Τουρκίας γεωπολιτικά έχει πολλή μεγάλη βαρύτητα για την ΕΕ. «Είμαι της άποψης ότι παρά τις διαφορές και τις δυσκολίες που ζήσαμε ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ, μου είναι προτιμότερο να είναι η Τουρκία ενεργό μέλος του ΝΑΤΟ και να συνεχίσουμε να φροντίζουμε τις σχέσεις ανάμεσα σε ΕΕ και Τουρκία, ακόμη κι αν προς το παρόν οι προενταξιακές διαπραγματεύσεις για διαφορετικούς λόγους συνεχίζουν να έχουν μετατεθεί στο απώτερο μέλλον. Από την εμπειρία μου μπορώ να πω ότι εάν στην Ευρώπη θέλουμε να συνεχίσουμε ενεργά την πολιτική μας στην Εγγύς, Μ. Ανατολή, στο Ιράν, κλπ. θα μπορούμε να το κάνουμε πιο καλά και πιο αποτελεσματικά με έναν εταίρο ονόματι Τουρκία. Το ίδιο ισχύει για τα δυτικά Βαλκάνια, όπου η Τουρκία διαδραματίζει αξιοπρόσεκτο ρόλο.

Ο επικεφαλής της Διάσκεψης Ασφάλειας του Μονάχου εφιστά την προσοχή στην ΕΕ.«Είναι κλασσικό καθήκον της διπλωματίας να αποδυναμώσουμε τις υπάρχουσες διαφορές απόψεων, πολλές φορές βαθιές διαφορές, ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ, την Τουρκία με το μέλος της ΕΕ Ελλάδα, να τις αμβλύνουμε με διπλωματικά μέσα. Δεν θα ήθελα να πάρει τον δρόμο που ακολούθησε η Βρετανία στην ΕΕ και να πει αντίο. Θέλω την Τουρκία ως ένα σημαντικό, έναν όσο πιο στενό εταίρο γίνεται. Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό αυτήν την περίοδο, όσο η ασφάλεια γύρω από την Μαύρη Θάλασσα. Η Τουρκία παίζει πολύ σημαντικό, θα έλεγα κεντρικό ρόλο προς το συμφέρον όλης της Δύσης και της ασφάλειας και ειρήνης στην Ευρώπη».

Ειρήνη Αναστασοπούλου