Ας μιλήσουμε για τον καιρό

Ακόμη και στη Βρετανία, όπου η απότομη επιδείνωση του καιρού θεωρείται συνηθισμένο φαινόμενο, οι πολίτες δεν πιστεύουν στα μάτια τους. Οι ισχυρές βροχοπτώσεις, οι καταιγίδες και οι πλημμύρες ξεπέρασαν τους τελευταίους τρεις μήνες κάθε προηγούμενο. Η βρετανική μετεωρολογική υπηρεσία Met Office εκπόνησε πρόσφατα σχετική μελέτη, στο πλαίσιο της οποίας υπογραμμίζεται η πολυπλοκότητα των καιρικών φαινομένων στη χώρα και τονίζεται η συχνότητά αλλά και η διάρκειά τους. Οι επιστήμονες κάνουν λόγο για τον πιο βροχερό Δεκέμβριο και Ιανουάριο στη Βρετανία από την ημέρα που άρχισε να καταγράφεται ο καιρός.

Τα ακραία καιρικά φαινόμενα συνδέονται μεταξύ τους

Ο ολέθριος συνδυασμός βροχών με ισχυρές καταιγίδες και μεγάλα κύματα προκάλεσε πρωτοφανείς πλημμύρες σε διάφορες περιοχές της χώρας, με αποτέλεσμα να σημειωθούν μεγάλες καταστροφές για τους ανθρώπους, την οικονομία και τις υποδομές. Βιώνουμε ήδη τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη; Ναι, απαντά ένα μεγάλο μέρος επιστημόνων και παραπέμπει στα καιρικά φαινόμενα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα οποία δεν είναι ανεξάρτητα από τα φαινόμενα στην Ευρώπη. Το υπερβολικό ψύχος στις ΗΠΑ και τον Καναδά δεν είναι ανεξάρτητο από τις βρετανικές βροχοπτώσεις και αυτές με τη σειρά τους συνδέονται με τις διαρκείς διακυμάνσεις εντός του αεροχειμάρρου πάνω από τον Ειρηνικό και τη Βόρεια Αμερική αλλά και με τις ισχυρές βροχοπτώσεις στην Ινδονησία, υποστηρίζουν οι επιστήμονες του Met Office. Οι αεροχείμαρροι είναι το μέσο, με το οποίο επηρεάζεται ο καιρός σε τόσο μεγάλη έκταση. Πρόκειται για μεγάλα ποτάμια ατμοσφαιρικού αέρα που με τις αλλαγές του βασικού τους προσανατολισμού (από δυτικά γίνονται βόρεια) μπορούν να μεταφέρουν πολικές αέριες μάζες σε περιοχές με μικρότερα γεωγραφικά πλάτη. Ορισμένοι ερευνητές έχουν τη γνώμη ότι όσα λόγω της κλιματικής αλλαγής συμβαίνουν στην Αρκτική μπορούν πλέον να επηρεάζουν συχνότερα και με δραματικότερο τρόπο τον καιρό των μέσων πλατών .

Ο καιρός είναι, ως γνωστόν, ένα σύνθετο φαινόμενο. Τα ρεύματα αέρα και τα θαλάσσια ρεύματα στον πλανήτη συνδέονται μεταξύ τους. Και επειδή η θερμοκρασία του αέρα και της θάλασσας επηρεάζουν τον καιρό, εκτιμάται ότι η άνοδος της θερμοκρασίας της γης κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου είναι υπεύθυνη για τη συχνότητα και τη διάρκεια των εντόνων φαινομένων που παρατηρούνται στον πλανήτη. Πάντως, οι συντελεστές της έκθεσης διστάζουν να δεσμευθούν ως προς αυτό και προτιμούν πιο προσεκτικές διατυπώσεις, παραβάλλοντας την αύξηση της θερμοκρασίας με την εντατικοποίηση των καθημερινών βροχοπτώσεων.

«Οι κίνδυνοι, στο μεταξύ, είναι μεγαλύτεροι»

Στη βρετανική εφημερίδα The Guardian, ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Νίκολας Στερν, χαρακτηρίζει τα ακραία καιρικά φαινόμενα «σαφή ένδειξη για το ότι ήδη βιώνουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής». Τα τελευταία 14 χρόνια, η Βρετανία βίωσε τους πιο βροχερούς χειμώνες και παράλληλα τα επτά πιο ζεστά χρόνια στην ιστορία της, υποστηρίζει ο Στερν, προσθέτοντας ότι όσο πιο ζεστή είναι η ατμόσφαιρα τόσο πιο υγρή είναι. Σε αυτό θα πρέπει να προστεθεί και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας που προκαλεί πλημμύρες στις παράκτιες περιοχές. Ο Νίκολας Στερν θεωρεί τους πρόσφατους καύσωνες στην Αυστραλία και την Αργεντινή καθώς και τις πλημμύρες στην Βραζιλία ως εκφάνσεις μιας κλιματικής αλλαγής, τις οποίες δεν επιτρέπεται να αγνοήσουμε.

Ο βρετανός οικονομολόγος και καθηγητής σήμερα στο LSE, το 2006 είχε εκπονήσει μια μελέτη κατ` εντολή της βρετανικής κυβέρνησης, το λεγόμενο «Stern Report». Εκεί έκανε για πρώτη φορά λόγο για τις οικονομικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όπως γράφει σήμερα στην The Guardian, «οι κίνδυνοι, στο μεταξύ, είναι μεγαλύτεροι», καθώς έχουν αυξηθεί οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και οι πάγοι στην Αρκτική λιώνουν πιο γρήγορα από ό,τι προέβλεπαν οι ειδικοί.

Το πρόβλημα έχει αρχίσει να ανησυχεί και τους πολιτικούς, οι οποίοι μετά από καιρό το ανεβάζουν ψηλά στην λίστα των προτεραιοτήτων τους. Οι πρόεδροι των ΗΠΑ και της Γαλλίας, Μπάρακ Ομπάμα και Φρανσουά Ολάντ, οι οποίοι συναντήθηκαν πρόσφατα στην Ουάσιγκτον τάχθηκαν υπέρ μιας «φιλόδοξης παγκόσμιας συμφωνίας για το κλίμα», η οποία θα πρέπει να αποφασιστεί στη διάσκεψη των Παρισίων, το 2015.

Irene Quaile / Σταμάτης Ασημένιος

Υπεύθ. Σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος