Γαλλία: Ο μακρύς κατάλογος της αστυνομικής βίας

Τις τελευταίες ημέρες σημειώνονται σοβαρές αναταραχές στη Γαλλία, μετά τον θάνατο του 17χρονου Ναέλ από πυρά αστυνομικού. Ωστόσο, ο κατάλογος των κρουσμάτων αστυνομικής βίας είναι μακρύς.

27 Οκτωβρίου 2005, Κλισύ-σου-Μπουά - Ζυέντ Μπεννά και Μπουνά Τραορέ

Ο 17χρονος Μπεννά και ο 15χρονος Τραορέ επέστρεφαν σπίτι με την παρέα τους μετά από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα. Την ίδια στιγμή, η αστυνομία λαμβάνει μια κλήση άμεσης δράσης – έχει γίνει διάρρηξη σε μία οικοδομή. Αναζητώντας τους δράστες, οι αστυνομικοί θέλουν να ελέγξουν την παρέα. Ο Τραορέ, ο Μπεννά και ο φίλος τους Μουχιτίν Αλτούν δεν έχουν χαρτιά μαζί τους και προσπαθούν να ξεφύγουν.

Οι αστυνομικοί καλούν ενισχύσεις και ακολουθεί άγριο κυνηγητό. Οι τρεις έφηβοι καταφεύγουν σε μια περιφραγμένη περιοχή και κρύβονται σε ένα εργοτάξιο της EDF, του κρατικού παρόχου ρεύματος. Εκεί, ο Τραορέ και ο Μπεννά πεθαίνουν από ηλεκτροπληξία, ενώ ο φίλος τους επιβιώνει με σοβαρά εγκαύματα.

Ένα ηχογραφημένο μήνυμα από τον ασύρματο της αστυνομίας προκαλεί μεγάλη αναστάτωση: «Αν πάνε στο εργοτάξιο της EDF, δεν δίνω δεκάρα για τις ζωές τους», λέει ένας από τους αστυνομικούς που τους καταδιώκει όταν βλέπει τους νεαρούς να σκαρφαλώνουν πάνω από έναν φράχτη προς το εργοτάξιο της εταιρείας ηλεκτρισμού. Σύμφωνα με τη δική του δήλωση, ωστόσο, είχε υποθέσει ότι δεν ήταν εκεί τελικά.

Και οι δύο αστυνομικοί δικάστηκαν με την κατηγορία της παράλειψης παροχής βοήθειας, με την κατηγορία ότι δεν φρόντισαν τους νέους παρά τον κίνδυνο για τη ζωή τους. Δέκα χρόνια αργότερα, το ποινικό δικαστήριο της Ρεν αθωώνει τελεσιδίκως και τους δύο υπαλλήλους, με την αιτιολογία ότι δεν επρόκειτο για αναγνωρίσιμο, άμεσο κίνδυνο για τους εφήβους.

17 Ιουνίου 2007, Μπελβίλ - Λαμίν Ντιένγκ

Μετά από καβγά μεταξύ του Ντιένγκ και της φίλης του, η αστυνομία συλλαμβάνει τον 25χρονο και τον βάζει σε ένα περιπολικό. Πέντε αστυνομικοί τον κρατούν βίαια με σφιχτή λαβή και πιέζουν το σώμα και το πρόσωπό του στο έδαφος για μισή ώρα, ενώ τα πόδια του είναι δεμένα. Ο Ντιένγκ χάνει τις αισθήσεις του και πεθαίνει από ασφυξία.

13 χρόνια αργότερα, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο αποφάσισε ότι η Γαλλία έπρεπε να καταβάλει 145.000 ευρώ στην οικογένεια για να σταματήσει η διαδικασία και να αποφευχθεί νέα καταδίκη.

9 Ιουνίου 2009, Αρζεντέιγ - Αλί Ζιρί

Ο 69χρονος Αλγερινός επισκέπτεται τη Γαλλία για να αγοράσει γαμήλιο δώρο για τον γιο του και μετά τα ψώνια πίνει μερικά ποτήρια αλκοόλ μαζί με έναν φίλο του. Όταν οι δυο τους πέφτουν σε αστυνομικό έλεγχο, ο Ζιρί, που ήταν συνοδηγός, αντιστέκεται. Τρεις αστυνομικοί συλλαμβάνουν τον μεθυσμένο συνταξιούχο και τον μεταφέρουν με το αστυνομικό όχημα στο τμήμα: το κεφάλι ανάμεσα στα γόνατα, με χειροπέδες.

Ο Ζιρί κάνει αρκετές φορές εμετό, πέφτει σε κώμα και αργότερα πεθαίνει στο νοσοκομείο. Και πάλι, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδικάζει τη Γαλλία για «αμέλεια»: η κόρη του Ζιρί λαμβάνει 30.000 ευρώ για ηθική βλάβη και 7.500 ευρώ για έξοδα και δαπάνες.

19 Ιουλίου 2016, Μπουμόν-σουρ-Ουάζ - Ανταμά Τραορέ

Ο 24χρονος Τραορέ, με καταγωγή από το Μάλι, διέφυγε από την αστυνομία κατά τη διάρκεια καταδίωξης, προτού συλληφθεί από τη χωροφυλακή. Τρεις αστυνομικοί τον πιέζουν με τα γόνατα στην πλάτη, με τον Τραορέ να λέει ότι δεν μπορεί να αναπνεύσει, όπως αναφέρει η αστυνομική έκθεση. Η αστυνομία καλεί ασθενοφόρο, αλλά όταν αυτό φτάνει, ο Τραορέ είναι ήδη νεκρός.

Πρόκειται για μια υπόθεση στην οποία δεν υπάρχουν ούτε μάρτυρες ούτε βιντεοσκοπήσεις. Η ακριβής αιτία του θανάτου αμφισβητείται: ένα δικαστήριο υπέθεσε ως αιτία μια προηγούμενη ασθένεια, η πραγματογνωμοσύνη της οικογένειας του Τραορέ κατέληξε πως ήταν αποτέλεσμα εξωτερικής βίας.

5 Ιανουαρίου 2020, Παρίσι - Σεντρίκ Σουβιά

Ο 42χρονος οδηγούσε το σκούτερ του κοντά στον Πύργο του Άιφελ, όταν τον σταμάτησε η αστυνομία. Ο διανομέας φαγητού φέρεται να μιλούσε στο τηλέφωνο ενώ οδηγούσε. Στη συνέχεια, ένας έλεγχος ρουτίνας εκτρέπεται: οι τέσσερις αστυνομικοί και ο Σουβιά λογομαχούν, μέχρι που οι αστυνομικοί τον ρίχνουν μπρούμυτα στο έδαφος.

Ο Σουβιά, πατέρας πέντε παιδιών, φωνάζει επτά φορές «Πνίγομαι!», όπως προκύπτει από το οπτικοακουστικό υλικό. Ωστόσο, οι αστυνομικοί δεν αντιδρούν, ο Σουβιά χάνει τις αισθήσεις του και πεθαίνει 48 ώρες αργότερα στο νοσοκομείο. Αποτέλεσμα της έκθεσης αυτοψίας: Θάνατος ως αποτέλεσμα κατάγματος του λάρυγγα.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς