Δηλητηριάστηκε και ο Ναβάλνι με νόβιτσοκ;

Η ιατρική ομάδα που έχει αναλάβει την παρακολούθηση του αντιπολιτευόμενου Ρώσου πολιτικού Αλεξέι Ναβάλνι σε ανακοίνωσή της που εξέδωσε τη Δευτέρα, θεωρεί πιθανή τη δηλητηρίασή του με νευροτοξίνη, που ανήκει στους αναστολείς της χολινεστεράσης. Από την πλευρά της η γερμανική κυβέρνηση, ανακοίνωσε λαμβάνοντας υπόψιν τις ιατρικές γνωματεύσεις του Charité, ότι ο Ναβάλνι χρήζει αυξημένης αστυνομικής προστασίας κατά τη νοσηλεία του στο γερμανικό νοσοκομείο.

Όπως παρατηρούν πολλοί αναλυτές, η υπόθεση Ναβάλνι έχει πολλές ομοιότητες με την δηλητηρίαση του διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ στο Σάλσμπουρι της Μεγάλης Βρετανίας. Στην επίθεση κατά του Σκριπάλ, σύμφωνα με έρευνες, είχε χρησιμοποιηθεί η νευροτοξική ουσία νόβιτσοκ. Η χημική αυτή ουσία είναι εξαιρετική επικίνδυνη για την υγεία, πυροδοτώντας μια αλυσιδωτή πρωτεϊνική αντίδραση, η οποία εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία μπορεί να επιφέρει τον θάνατο. Ακριβώς όπως και τώρα στην περίπτωση του Αλεξέι Ναβάλνι, έτσι και στον Σεργκέι Σκριπάλ η χημική δηλητηρίαση με νόβιτσοκ εμποδίζει την παραγωγή του ενζύμου της χολινεστεράσης.

Πώς λειτουργεί η ουσία νόβιτσοκ στο ανθρώπινο σώμα;

Στον ανθρώπινο μεταβολισμό η χολινεστεράση είναι σημαντική για τη διάσπαση της ακετυλοχολίνης, μιας σημαντικής ουσίας-vευροδιαβιβαστή. Αυτή η ουσία διεγείρει τις αισθήσεις, συμβάλει στο ξύπνημα του οργανισμού και στην εστίαση της προσοχής. Εάν η ακετυλοχολίνη δεν μπορεί πια να διασπασθεί, αυτό οδηγεί στο «βομβαρδισμό» του νευρικού συστήματος με ανεξέλεγκτα ερεθίσματα. Οι διαδρομές των σημάτων στο ανθρώπινο νευρικό σύστημα μοιάζουν υπερφορτωμένες και ακανόνιστες. Οι πληροφορίες από το νευρικό σύστημα διαχέονται στη συνέχεια στους ιστούς του σώματος, στους μύες και στα όργανα. Αυτό οδηγεί σε αυξημένα προβλήματα σιελόρροιας και δύσπνοιας, επειδή ο ασθενής δεν μπορεί πλέον να ελέγξει τους μύες του αναπνευστικού συστήματος. Η παράλυση και οι σπασμοί μπορεί να είναι θανατηφόροι, εάν η δηλητηρίαση μείνει χωρίς καιρό χωρίς θεραπεία.

Από την πλευρά τους οι θεράποντες ιατροί, όπως στην περίπτωση Σκριπάλ έτσι και στην υπόθεση Ναβάλνι, αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι να αποτρέψουν την ασφυξία, ως αποτέλεσμα μυικών κραμπών στο αναπνευστικό σύστημα. Για τον λόγο αυτόν ο Αλεξέι Ναβάλνι είναι διασωληνομένος, ώστε να υποστηριχθεί η αναπνοή του τεχνητά. Ως αντίδοτο στην νευροτοξική ουσία νόβιτσοκ, οι γιατροί χρησιμοποιούν την ατροπίνη, ενώ η θεραπεία συνεχίζεται μέχρις ότου αποκατασταθεί πλήρως η φυσιολογική λειτουργία της χολινεστεράσης στο σώμα. Μια άλλη ουσία που χρησιμοποιείται ως αντίδοτο και έχει παρόμοια δράση, είναι η πραλιδοξίμη. Aξίζει να σημειωθεί ότι νευροτοξικές ουσίες που λειτουργούν ως αναστολείς της χολινεστεράσης βρίσκονται επίσης στη φύση πχ. στο δηλητήριο ορισμένων φιδιών, σε εντομοκτόνα ή ακόμη σε χημικά όπλα, όπως η φονική σαρίνη.

Ρωσικές αντιδράσεις στη γερμανική ανακοίνωση

Στο μεταξύ, ενώ στη Γερμανία η δηλητηρίαση του Ναβάλνι θεωρείται ως το πιο πιθανό σενάριο για την ξαφνική επιδείνωση της υγείας του, στη Ρωσία οι γιατροί του νοσοκομείου Ομσκ 1, όπου μεταφέρθηκε αρχικά, διαψεύδουν τα πάντα, λέγοντας ότι δεν βρέθηκαν ίχνη δηλητηρίασης στα εργαστηριακά αποτελέσματα που προσκόμισαν δύο ρωσικά εργαστήρια. Από την πλευρά του ο διευθυντής του νοσοκομείου, Αλεξάντερ Μουρακόφσκι, απέρριψε τις κατηγορίες που θέλουν το ιατρικό προσωπικό του νοσοκομείου Ομσκ να δρα σε συνεργασία με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες με στόχο να αποσιωπηθεί η δηλητηρίαση. Ωστόσο τόσο η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, ο υπ. Εξωτερικών Χάικο Μάας αλλά και ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ ζητούν σε βάθος έρευνες για την υπόθεση Ναβάλνι με συνεργασία των ρωσικών αρχών.

Φάμπιαν Σμιντ, DW / dpa

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη