«Εκατοντάδες παρακολουθούνταν στην Ελλάδα»

«Βρήκαν τρεις σπασμένες καρέκλες και ένα σπασμένο τραπέζι», λέει γελώντας και ελαφρώς ειρωνικά ο Κώστας Βαξεβάνης, εκδότης της εφημερίδας Documento. Παρά τις υποψίες που υπήρχαν, λέει, η εισαγγελία μόλις τώρα ανέλαβε δράση και έκανε έρευνα στα γραφεία της ισραηλινής εταιρείας Intellexa στην Αθήνα. Η εταιρεία πουλάει το λογισμικό παράνομων υποκλοπών Predator, το οποίο έγινε πρωτοσέλιδο στην Ελλάδα το καλοκαίρι του 2022 αφότου εντοπίστηκε σε τηλέφωνα δημοσιογράφων και πολιτικών. «Έκαναν αυτό το σόου εννέα μήνες αφότου το θέμα με την Intellexa ήρθε στο φως. Φυσικά δεν βρήκαν τίποτα». Και ο Κώστας Βαξεβάνης δεν εκπλήσσεται από αυτό. Σχεδόν κανένας στον κρατικό μηχανισμό δεν ενδιαφέρεται να φτάσει στο βάθος του σκανδάλου των υποκλοπών, λέει.

Μετά τα πρώτα δημοσιεύματα για την παράνομη παρακολούθηση του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη και την παρακολούθηση του επικεφαλής του ΠΑΣΟΚ κ. Ανδρουλάκη από την ΕΥΠ, ο Κώστας Βαξεβάνης και η ομάδα του έφεραν στο φως νέες περιπτώσεις στις αρχές Νοεμβρίου.  Δημοσίευσαν μια λίστα με 33 ονόματα που είχαν παρακολουθηθεί με το παράνομο λογισμικό. Ανάμεσά τους ηγετικά στελέχη της κυβέρνησης, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, αλλά και ο μεγιστάνας των ΜΜΕ Βαγγέλης Μαρινάκης καθώς και ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς.

Στο μεταξύ, το Documento έχει διευρύνει τη λίστα. «Πρόκειται για εκατοντάδες», απαντά ο Κώστας Βαξεβάνης στην ερώτηση πόσους ανθρώπους αφορούν οι παρακολουθήσεις. Υποψιάζεται ότι η κυβέρνηση έχει συλλέξει πληροφορίες για πολλούς που θα μπορούσαν να είναι εκβιάσιμοι. Για το λόγο αυτό, πολλοί δεν θα έκαναν σχόλια δημόσια, ακόμα κι αν τα κινητά τους τηλέφωνα είχαν μολυνθεί από το Predator.

Το σκάνδαλο δεν έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις

Αν και το σκάνδαλο στην Ελλάδα έχει λάβει δημοσιότητα, δεν έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. «Η κυβέρνηση προσπαθεί να δώσει την εντύπωση στον κόσμο ότι δεν πρόκειται για σοβαρό θέμα», δήλωσε ο Κώστας Βαξεβάνης στην DW. Και συμπληρώνει πως στο Μαξίμου, εδώ και τρία χρόνια εργάζεται μια ομάδα επικοινωνίας, χρησιμοποιώντας «βρώμικες και συνάμα γνωστές» τεχνικές. «Μόλις δημοσιεύεται μια έρευνα που φέρνει στο φως σοβαρά παραπτώματα της κυβέρνησης, διαδίδονται ειδήσεις για να στρέψουν την προσοχή σε θέματα όπως η δημόσια ασφάλεια ή η συνεχιζόμενη διαμάχη με τη γειτονική Τουρκία», λέει.

Η κυβέρνηση αρνείται τις κατηγορίες που αφορούν τη χρήση του Predator, ισχυριζόμενη δια του κυβερνητικού εκπροσώπου Γιάννη Οικονόμου ότι το δημοσίευμα δεν φέρνει αποδείξεις. Τα ξένα ΜΜΕ αναφέρονται συχνά στο θέμα και κυρίως οι New York Times και η γαλλική εφημερίδα Le Monde. Εν τω μεταξύ η Επιτροπή Pega του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίουσε έκθεσή της αναφέρει ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί το παράνομο λογισμικό Predator για να παρακολουθεί πολίτες.

Ο κόσμος έχει άλλες έγνοιες

Παρά το σκάνδαλο των υποκλοπών όμως, η Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί να παραμένει πρώτο κόμμα και να συγκεντρώνει περίπου 30% σύμφωνα με δημοσκοπήσεις στα τέλη Νοεμβρίου.

Ο Δημήτρης Χριστόπουλος, Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, λέει πως ο κόσμος τώρα έχει να παλέψει κυρίως με τα οικονομικά προβλήματα παρά να ανησυχεί για τις υποκλοπές. «Δεν είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους ανθρώπους στην Ελλάδα. Δεν νομίζω ότι ένα σκάνδαλο υποκλοπών είναι σε τόσο μεγάλη θέση σε μια χώρα που έχει προβλήματα, όπως αυτά που έχουμε εμείς εδώ», τονίζει.

Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση δεν έχει πληγεί. «Αυτή η κυβέρνηση έχει χάσει το έρεισμα που είχε στην Ευρώπη και διεθνώς», λέει. Κυρίως, όμως, ο πολιτικός επιστήμονας βλέπει τον νυν Πρωθυπουργό αποδυναμωμένο μέσα στο ίδιο του το κόμμα: «Ο Μητσοτάκης και η ομάδα του έθεταν την πολιτική ατζέντα μέχρι το καλοκαίρι. Τώρα έχει χάσει αυτό το πλεονέκτημα».  Επισημαίνει πάντως πως η Νέα Δημοκρατία είναι ανθεκτική και μπορεί να συνέλθει από αυτή την κρίση. Για να επιτευχθεί όμως αυτό, όπως λέει, το κόμμα θα έπρεπε να αποστασιοποιηθεί από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Φλόριαν Σμιτς

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου