Η αποπομπή Γκάλαντ και το μήνυμα Νετανιάχου προς ΗΠΑ

Ανταπόκριση

Ενώ η διεθνής ειδησεογραφία χθες βράδυ ήταν επικεντρωμένη στη διεξαγωγή των προεδρικών εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες, το πρωθυπουργικό γραφείο στην Ιερουσαλήμ έδωσε στη δημοσιότητα μία λακωνική επιστολή, υπογεγραμμένη από τον Βενιαμίν Νετανιάχου, που ενημέρωνε τον υπουργό Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, ότι παύεται από τα καθήκοντά του. Με μία πρόσθετη, εξίσου σύντομη, ανακοίνωση, διευκρινιζόταν ότι η πρωθυπουργική απόφαση οφείλεται στη συνεχιζόμενη «διάσταση απόψεων» μεταξύ των δύο πολιτικών.

Λίγο αργότερα, σε τηλεοπτικό του διάγγελμα ο ίδιος ο Γιοάβ Γκάλαντ ήταν πιο συγκεκριμένος. Οι πολιτικοί τόνοι ανέβηκαν, όταν δήλωσε πως οι πραγματικοί λόγοι αποπομπής του από την κυβέρνηση ήταν η επιμονή του να δοθεί προτεραιότητα στην απελευθέρωση των ομήρων, να επιβληθεί η στρατολόγηση όλων ανεξαιρέτως των στρατευσίμων πολιτών – συμπεριλαμβανομένων και των Υπερορθόδοξων Εβραίων, αλλά κυρίως, στο αίτημά του να συσταθεί ειδική εξεταστική επιτροπή, που θα αποδώσει ευθύνες στα πρόσωπα που δεν εκτέλεσαν τα καθήκοντά τους για την αποτροπή και επιτυχή αντιμετώπιση της τρομοκρατικής επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023.

Προτού καν ολοκληρώσει ο Γκάλαντ το συναισθηματικά φορτισμένο του διάγγελμα, ομάδες της αντιπολίτευσης που εκφράζουν, μεταξύ άλλων, και τις θέσεις των συγγενών των ομήρων, κάλεσαν τον κόσμο να βγει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθεί. Οι κεντρικοί δρόμοι του Τελ Αβίβ, της Ιερουσαλήμ και άλλων πόλεων της χώρας δεν άργησαν να γεμίσουν με διαδηλωτές που απαιτούσαν την επιστροφή του Γκάλαντ στην κυβέρνηση, κατηγορώντας παράλληλα τον Νετανιάχου ότι, για προσωπικά πολιτικά οφέλη, εμποδίζει την επίτευξη συμφωνίας για την απελευθέρωση των ομήρων, υποστηρίζοντας ότι για αυτόν ακριβώς τον λόγο αποφάσισε να απομακρύνει τον δημοφιλή υπουργό Άμυνας.

Οι «δύσκολες» σχέσεις Νετανιάχου-Γκάλαντ

Η χθεσινοβραδινή εξέλιξη αποτέλεσε το αποκορύφωμα των δύσκολων διαπροσωπικών σχέσεων μεταξύ των Νετανιάχου και Γκάλαντ. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Γκάλαντ παύθηκε από τα καθήκοντά του. Στις 26 Μαρτίου 2023, με αφορμή δημόσιες δηλώσεις του με τις οποίες επέκρινε την δικαστική μεταρρύθμιση που προωθούσαν ακραίες φωνές της κυβέρνησης, ο Γκάλαντ παύθηκε από τον Νετανιάχου, ενόσω ο δεύτερος βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στο Λονδίνο. Το γεγονός αυτό πυροδότησε και πάλι οργισμένες μαζικές διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, αναγκάζοντας τον Νετανιάχου να άρει την απόφασή του λίγες μέρες αργότερα. 

Το μήνυμα του Νετανιάχου προς τις ΗΠΑ

Από την έναρξη του πολέμου οι σχέσεις των Νετανιάχου-Γκάλαντ δεν βελτιώθηκαν. Αφορμή αυτή τη φορά αποτέλεσαν οι επανειλημμένες διαφωνίες της διακυβέρνησης Μπάιντεν ως προς την διαχείριση του πολέμου εκ μέρους της ισραηλινής πλευράς. Τους τελευταίους μήνες μάλιστα, τα τοπικά ΜΜΕ διέρρευσαν έντονες συνομιλίες που είχαν κατά καιρούς ανταλλάξει ο Γκάλαντ με τον Νετανιάχου και με πολλούς άλλους υπουργούς της κυβέρνησης. Αυτές αφορούσαν τόσο την πορεία των διαπραγματεύσεων για εκεχειρία στη Γάζα, όσο και το ζήτημα της διατήρησης ή μη της απαλλαγής για στράτευση των Υπερορθόδοξων Εβραίων, παρά τις ελλείψεις στο ανθρώπινο δυναμικό των ενόπλων δυνάμεων

Από την άλλη πλευρά, αξιωματούχοι και δημοσιογράφοι φιλικοί προς το περιβάλλον Νετανιάχου άρχισαν να διαρρέουν ότι κατά τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις του με αμερικανούς αξιωματούχους, ο Γκάλαντ προωθούσε τη δική του ατζέντα και όχι τις απόψεις της κυβέρνησης. Η βαθειά δυσπιστία προς τον Γκάλαντ εκδηλώθηκε ξεκάθαρα όταν ο Νετανιάχου του απαγόρευσε να μεταβεί μόνος του στην Ουάσιγκτον για διαβουλεύσεις.

Η χρονική σύμπτωση της αποπομπής του Γκάλαντ με τις προεδρικές εκλογές στην Αμερική δεν πρέπει να θεωρείται τυχαία. Βασίμως εκτιμάται ότι, με αυτόν τον άκομψο τρόπο ο Νετανιάχου προτού ακόμα καταστεί ξεκάθαρο ποιος θα ήταν ο επόμενος ένοικος του Λευκού Οίκου, ήθελε να καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση, ότι στο εξής τα αμερικανικά κέντρα λήψεως αποφάσεων οφείλουν να μην τον παρακάμπτουν.