Η Κάμαλα Χάρις μέρος της αμερικανικής… ποπ κουλτούρας;
30 Ιουλίου 2024
Τις τελευταίες ημέρες οι εξελίξεις γύρω από τον προεκλογικό αγώνα στις ΗΠΑ ήταν ραγδαίες. Και από τη στιγμή που ανακοινώθηκε η υποψηφιότητα της Κάμαλα Χάρις για το Δημοκρατικό Κόμμα, ξέσπασε ένα πραγματικό κύμα ενθουσιασμού στα social media με ολοένα και περισσότερα memes και βίντεο της 59χρονης.
Η Χάρις εξελίσσεται σε φαινόμενο στην ποπ κουλτούρα – και στις τάξεις των φιλελεύθερων Αμερικανών επικρατεί ευφορία, μιας και αυτό θα μπορούσε να εξελιχθεί σε καθοριστικό παράγοντα στη μάχη για τον Λευκό Οίκο.
Τα memes και τα σύντομης διάρκειας βίντεο με τη Χάρις κατακλύζουν ακόμα και το TikTok, μία πλατφόρμα όπου συνήθως κυριαρχούν οι ποπ σταρς. Τα κλιπάκια αυτά είτε παρουσιάζουν την πιο ευχάριστη και προσιτή πλευρά της Χάρις, ενώ για παράδειγμα η αντιπρόεδρος χορεύει ή γελάει, είτε πάλι αναπαράγουν τις πιο viral δηλώσεις της.
Σε ορισμένους όλο αυτό μπορεί να φαίνεται κάπως… αστείο. Είναι όμως γεγονός ότι τα social media – και επομένως και το TikTok – αποτελούν ένα πολύ σημαντικό μέρος της πολιτικής επικοινωνίας, διευρύνοντας την απήχηση πρωτίστως στους νέους ψηφοφόρους της Gen Z (έως 27 ετών). Και επιπλέον, όποιος καταφέρει να κινήσει το ενδιαφέρον του απλού κόσμου με το περιεχόμενο που ανεβάζει, μπορεί να εμπνεύσει και να εντυπωσιάσει. Και όποιος μπορεί να εμπνεύσει και να εντυπωσιάσει, είναι και αυτός που συνήθως εκλέγεται.
Η «παραβολή» με τον… κοκοφοίνικα
Σήμερα όλοι γνωρίζουν τι είναι τα memes. Το TikTok όμως τα έφερε σε ένα νέο επίπεδο, απελευθερώνοντας τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να διαμορφώσουν το περιεχόμενό τους οι χρήστες: πλέον ο καθένας μπορεί να «κόψει και να ράψει» ένα βίντεο όπως θέλει, να το «ντύσει» με ό,τι μουσική και εφέ θέλει, να προσθέσει πάνω σχόλια κοκ.
«Τα βίντεο είναι τόσο παράλογα που είναι αποτελεσματικά», λέει στη Washington Post η πολιτική influencer Άννι Γου Χένρι, η οποία διευθύνει και τις εκστρατείες γνωστών Δημοκρατικών πολιτικών στο TikTok. Τα βίντεο κερδίζουν την προσοχή των χρηστών, οι οποίοι θέλουν μετά να ασχοληθούν παραπάνω με τα κλιπάκια και το περιεχόμενό τους – είτε ξαναβλέποντάς τα είτε προωθώντας τα σε φίλους τους είτε κιόλας αναδημοσιεύοντάς τα.
Το “brat summer” της Κάμαλα
Η Χάρις ενδέχεται να καταφέρει να εξασφαλίσει σημαντική στήριξη από τους νέους ψηφοφόρους. Και σε αυτό συμβάλλουν και δημόσιες τοποθετήσεις όπως αυτή της ποπ σταρ Charli XCX, η οποία προσφάτως έγραψε στο Χ: “kamala IS brat”. "Brat” είναι ο τίτλος του τελευταίου άλμπουμ της τραγουδίστριας, όμως πρόκειται και για μία λέξη που περιγράφει μία ολόκληρη στάση ζωής. “Brat” χαρακτηρίζεται κάποιος που είναι θαρραλέος, που του αρέσει να παίρνει ρίσκα και που παραμένει αυθεντικός – ο μάγκας, ας πούμε.
Μάλιστα, έχει δημιουργηθεί και ολόκληρο κίνημα γύρω από αυτήν τη στάση ζωής: το κίνημα “Brat Summer”, το οποίο καλεί τους ανθρώπους να απολαύσουν τη ζεστή αυτή περίοδο του έτους στο έπακρο. Η ομάδα της Χάρις αντιλήφθηκε αμέσως τη δυναμική της στήριξης της Charli XCX και άλλαξε εντελώς τον λογαριασμό της αντιπροέδρου στο Χ, εστιάζοντας στο φωτεινό πράσινο design που κυριαρχεί και στο άλμπουμ της ποπ σταρ.
Όχι και η πιο λαοφιλής πολιτικός
Πολλοί συγκρίνουν συχνά τη Χάρις με τον Ομπάμα, ο οποίος είχε καταφέρει να ενθουσιάσει πολλούς Αμερικανούς με τη ρητορική του και τη νεαρή του ηλικία στην προεκλογική εκστρατεία του 2008. Τελικά, ο Αμερικανός πολιτικός εξελίχθηκε σε ποπ είδωλο – γεγονός που του άνοιξε και τον δρόμο για τον Λευκό Οίκο.
Η Χάρις προσπαθεί κι αυτή να αναδείξει περισσότερο το όραμά της για το μέλλον της Αμερικής και – όπως και ο Ομπάμα – να περάσει ένα θετικό μήνυμα, αντί να εστιάζει μονίμως στο ότι πρέπει να αποτραπεί η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Το εάν όμως αυτή η τακτική θα συνεχίσει να είναι αποδοτική στα social media, μένει να φανεί.
Πριν από τις εκλογές του 2020 η Χάρις δεν κατάφερε να κερδίσει τις εντυπώσεις στην κούρσα για τον επόμενο υποψήφιο των Δημοκρατικών. Το ίδιο και κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια που διατελεί αντιπρόεδρος των ΗΠΑ – θα μπορούσε κανείς να πει πως η αύρα της δεν ήταν και πολύ... κουλ.
Τώρα όμως φαίνεται να έχει μία νέα ώθηση, ένα μεγάλο μέρος της οποίας οφείλεται και στην ανακούφιση που ένιωσαν πολλοί όταν ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την απόσυρσή του από την επαναδιεκδίκηση της αμερικανικής προεδρίας.
Δύο εντελώς διαφορετικοί υποψήφιοι με εξίσου μεγάλη επιρροή
Στις αμερικανικές εκλογές η «θεοποίηση» των υποψηφίων αποτελεί σύνηθες φαινόμενο. Η Χάρις μπορεί να ελπίζει πως το hype στα social media θα συνεχιστεί και πως ο κατακλυσμός από memes και βιντεάκια της ίδιας θα είναι η καλύτερη δωρεάν διαφήμιση στην προεκλογική εκστρατεία της.
Και ο Ντόναλντ Τραμπ όμως είναι εξίσου δημοφιλής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαθέτει μία πραγματικά μεγάλη «στρατιά» υποστηρικτών. Οι διαφορές μεταξύ των δύο υποψηφίων όμως είναι χαοτικές όσον αφορά στα μηνύματα που θέλουν να περάσουν, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο το επιδιώκουν αυτό.
Ο Τραμπ και οι οπαδοί του εστιάζουν στην πόλωση του πολιτικού διαλόγου και επιλέγουν να επιτίθενται σε πολιτικούς αντιπάλους. Ένα από τα τελευταία βίντεο του Τραμπ στο TikTok, που έχει συγκεντρώσει σχεδόν ένα εκατομμύριο likes, έχει διάφορα αποσπάσματα από τις δημόσιες εμφανίσεις του, συνοδευόμενα από μία φράση του Τραμπ για τη Χάρις: «Είσαι άθλια σε όλα όσα έχεις κάνει, είσαι ακραία φιλελεύθερη, δεν σε θέλουμε εδώ, δεν σε θέλουμε πουθενά». Και τέλος: «Κάμαλα, πάρε πόδι, εξαφανίσου από 'δώ».
Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς