Η Κίνα ως διαιτητής στη διαμάχη ΗΠΑ - Β. Κορέας;

Στην κλιμακούμενη αντιπαράθεση μεταξύ ΗΠΑ και Βόρειας Κορέας η Κίνα φαίνεται να στέκεται κάπου στη μέση: ανάμεσα στις ΗΠΑ και τον πεισματάρη γείτονα του Πεκίνου, την Πιονγκγιάνγκ. Και οι δύο πλευρές ασκούνται εδώ και μέρες στη ρητορική κλιμάκωση της έντασης με αποτέλεσμα να εντείνονται οι ανησυχίες για έναν πιθανό λάθος χειρισμό που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ανάληψη στρατιωτικής δράσης. Η Κίνα είναι εκνευρισμένη εξαιτίας των πυρηνικών φιλοδοξιών της Β. Κορέας, ωστόσο ταυτόχρονα δεν εμπιστεύεται την Ουάσιγκτον. Ενδεικτικό του πόσο αναξιόπιστος μπορεί να γίνει ο αμερικανός πρόεδρος είναι το γεγονός ότι σκληραίνει τη στάση του απέναντι στην Κίνα στο εμπορικό πεδίο, κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο ίδιος είχε κάνει λόγο για φιλικές σχέσεις με τον κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, στην πρόσφατη επίσκεψη του τελευταίου στην Ουάσιγκτον.

Ο Τραμπ αντιλαμβάνεται ότι η Κίνα είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να δώσει τέλος στην κρίση με τη Βόρεια Κορέα. Με την εντατικοποίηση των αμερικανικών πιέσεων απέναντι στην Κίνα στο πεδίο των εμπορικών συναλλαγών ο αμερικανός πρόεδρος φαίνεται να επιδιώκει να πιέσει το Πεκίνο ώστε αυτό να εντείνει τις πιέσεις προς την βορειοκορεατική ηγεσία μέσω αυστηρής τήρησης των διεθνών κυρώσεων εναντίον της Πιονγκγιάνγκ. Ο Τραμπ υπέγραψε χθες διάταγμα με το οποίο καλεί τις αρμόδιες αμερικανικές αρχές να εξετάσουν προσεκτικότερα τις εμπορικές πρακτικές της Κίνας. Ο αμερικανός πρόεδρος, ο οποίος έχει τονίσει επανειλημμένα ότι οι εμπορικές πρακτικές της Κίνας ζημιώνουν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, δήλωσε ότι όλες οι επιλογές απέναντι στο Πεκίνο στο συγκεκριμένο πεδίο βρίσκονται στο τραπέζι.

«Β. Κορέα και ΗΠΑ δεν ακούν τις κινεζικές συμβουλές»

Η χθεσινή ανακοίνωση της κινεζική ηγεσίας ότι σταματά τις εισαγωγές άνθρακα, σιδήρου, θαλασσινών τροφίμων, μολύβδου και μεταλλευμάτων από τη Βόρεια Κορέα στο πλαίσιο των κυρώσεων που επέβαλαν κατά της χώρας τα Ηνωμένα Έθνη, η Κίνα στερεί από τη Β. Κορέα σημαντικά έσοδα. Ωστόσο, ο Σι Τζινπίνγκ είναι πεπεισμένος ότι ακόμη και με την επιβολή σκληρότατων κυρώσεων η βορειοκορεατική ηγεσία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα. Κατά τη γνώμη του κινέζου προέδρου οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιδείξουν υποχωρητική στάση αναγνωρίζοντας τις βορειοκορεατικές ανησυχίες στο πεδίο της ασφάλειας. Ως αντάλλαγμα για ενδεχόμενο τερματισμό του πυρηνικού και πυραυλικού προγράμματος της Πιονγκγιάνγκ, οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα θα μπορούσαν να τερματίσουν τις κοινές στρατιωτικές τους ασκήσεις στην ευρύτερη περιοχή επιχειρώντας το άνοιγμα μιας νέας διαδικασίας διαλόγου.

«Είναι επικίνδυνο το γεγονός ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και Β. Κορέα ακολουθούν πολύ σκληρή γραμμή», προειδοποιεί ο Ζανγκ Λιανγκούι από την Ανώτατη Σχολή του κυβερνώντος Κομμουνιστικού Κόμματος στο Πεκίνο, τονίζοντας ότι «προς το παρόν ούτε η Β. Κορέα ούτε οι ΗΠΑ ακούν τις συμβουλές της Κίνας». Το Πεκίνο δείχνει προς το παρόν να προσπαθεί μάταια για διαμεσολαβήσει κατευναστικά μεταξύ των δύο πλευρών. «Η Κίνα δεν είναι σε θέση να αποτρέψει μια σύγκρουση», εκτιμά ο κινέζος αναλυτής, διευκρινίζοντας ότι «εμείς μπορούμε μόνο να προετοιμαστούμε για το χειρότερο και να υπερασπιστούμε όσο το δυνατόν καλύτερα τα εθνικά μας συμφέροντα». Ο Ζανγκ Λιανγούι συνοψίζει τις τρεις βασικές προτεραιότητες της χώρας ως εξής: «Όχι σε πόλεμο, αστάθεια και πυρηνικά όπλα». Με τη συγκεκριμένη ιεράρχηση στόχων, άμεση προτεραιότητα είναι η διατήρηση του στάτους κβο, με την επιδίωξη της απόσυρσης των πυρηνικών όπλων από την Πιονγκγιάνγκ να τίθεται μόνο ως μακροπρόθεσμος στόχος.

Το Πεκίνο διστάζει να επιβάλει ακόμη σκληρότερες κυρώσεις στη Β. Κορέα

«Η σταθερότητα εξακολουθεί να έχει προτεραιότητα έναντι του πυρηνικού αφοπλισμού», διαπιστώνει και το αμερικανικό think tank Crisis Group, παρατηρώντας ότι η Κίνα θέλει περισσότερο να θέσει υπό έλεγχο τις ενέργειες της Β. Κορέας και να μειώσει τις εντάσεις, παρά να παραμερίσει εντελώς τα πυρηνικά όπλα. Εξάλλου, υπογραμμίζει το Crisis Group, η Κίνα δεν αισθάνεται απειλή εκ μέρους της Πιονγκγιάνγκ, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, τη Ν. Κορέα και την Ιαπωνία.

Το Πεκίνο διστάζει να επιβάλει ακόμη σκληρότερες κυρώσεις όπως μια διακοπή της παροχής πετρελαίου ή των σιδηροδρομικών συνδέσεων, μέτρα που ενδέχεται να οδηγήσουν σε κατάρρευση της Β. Κορέας. Μια τέτοια ενδέχεται να προκαλέσει μια ανεξέλεγκτη κατάσταση στη χώρα, με ισχυρές προσφυγικές ροές και ίσως ακόμη και μια αναγκαστική ένωση της Βόρειας με τη Νότια Κορέα υπό αμερικανική αιγίδα.

«Η Κίνα δυσκολεύεται πραγματικά να κάνει κάτι αυτή τη στιγμή», επισημαίνει ο Ζιν Κιανγκί από το σημαντικό κινεζικό Πανεπιστήμιο Γιανμπιάν, εκτιμώντας ότι «δεν είναι πολύ πιθανό» η Β. Κορέα να εγκαταλείψει τα πυρηνικά της όπλα. Κατά τη γνώμη του οι ΗΠΑ καλούνται να λάβουν μια δύσκολη απόφαση και έχουν τρεις δυνατότητες: «Πρώτον, μια στρατιωτική επίθεση κατά της Β. Κορέας», κάτι που, όπως λέει ο ίδιος, θα προκαλούσε τουλάχιστον βορειοκορεατικά αντίποινα κατά της Ν. Κορέας και της Ιαπωνίας -εάν δεν μπορούσε να πληγεί η ανατολική ακτή των ΗΠΑ.  «Δεύτερη δυνατότητα είναι να διατηρηθούν οι υπάρχουσες εντάσεις», κάτι που, σύμφωνα με τον κινέζο αναλυτή, θα οδηγούσε όμως εν τέλει σε μια κλιμάκωση. Η τρίτη δυνατότητα που απομένει κατά τον Ζιαν Κιανγκί είναι μία: «Διαπραγματεύσεις».

Αντρέας Λάντβερ (Dpa) / Άρης Καλτιριμτζής