Κίνδυνος ακυβερνησίας για τη Γαλλία

Ήταν συχνά καθυστερημένος στα ραντεβού του ο Εμμανουέλ Μακρόν και σε αυτούς που είχαν επιχειρήσει να του υποδείξουν έναν άλλο ρυθμό, είχε απαντήσει με τη φράση που έμεινε στα χρονικά: «Θα παραμείνω ο μετρ των ρολογιών, θα πρέπει να το συνηθίσετε. Έτσι έκανα πάντα». «Maitre des horloges», έτσι αυτοπροσδιορίστηκε ο Μακρόν σε σχέση με το περιβάλλον του. Ήταν τον Απρίλιο του 2017, έναν μόλις μήνα πριν λάβει το χρίσμα για την πρώτη του θητεία στην προεδρία της Γαλλίας, και στα χρόνια που πέρασαν δεν άλλαξε.

Με τα ρίσκα και τις αποφάσεις του ξάφνιασε συχνά το περιβάλλον του, που στα επτά χρόνια της προεδρίας του διευρύνθηκε στο σύνολο του γαλλικού λαού. Επιστέγασμα της «μακρονικής» αυτής νοοτροπίας, είναι η διάλυση της Βουλής προσφάτως, που άφησε άναυδο ακόμα και τον ίδιο τον πρωθυπουργό του, που ομολόγησε ότι δεν ήταν καν ενήμερος.

Έτσι, μετά την ήττα στις ευρωεκλογές και με το επιχείρημα ότι «έπρεπε να δώσει τον λόγο στον γαλλικό λαό», αποφάσισε να ρυθμίσει τον μετρητή στο μηδέν, να κουρδίσει εκ νέου τα ρολόγια του, ελπίζοντας ότι η νέα εκλογική διαδικασία θα του δώσει την πολυπόθητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία και αρμονία.

Έκρινε ότι έπρεπε να λειτουργήσει άμεσα, παρά την κρισιμότητα του χρόνου έναν μήνα πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Παρίσι. Παρά την περίπλοκη και φιλόδοξη οργάνωση στον τομέα της ασφάλειας που απαιτείται και, επίσης, παρά τη συχνή ενημέρωση από το Υπουργείο Εσωτερικών για τη διάλυση ομάδων με επιθετικά σχέδια αποσταθεροποίησης των Αγώνων.

Αναγκαστικά ο γαλλικός λαός τον ακολουθεί, και «με την ψυχή στο στόμα» περιμένει να δει τι θα δώσουν οι κάλπες τις δύο επόμενες Κυριακές. Σήμερα, λίγες μόνο ώρες πριν από τον πρώτο γύρο, το μόνο που θεωρείται βέβαιο είναι ότι ο «αφέντης του χρόνου», που έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει έως το 2027, θα υποχρεωθεί να συγκατοικήσει με πρωθυπουργό που θα αναδείξουν οι κάλπες. Και οι πιθανότητες είναι να προέρχεται από τα δύο ακραία μπλοκ είτε της Ακροδεξιάς (RN) είτε της Αριστεράς (NFP), του οποίου η σύσταση ξάφνιασε τελικά και τον ίδιο.

Μακρόν-Μπαρντελά, μια «σκληρή συγκατοίκηση»

Εφόσον ο Εμμανουέλ Μακρόν υποχρεωθεί σε συγκατοίκηση, θα είναι η 4η για την Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία, σύμφωνα με το Σύνταγμα που συνέταξε το 1958 ο Σαρλ Ντε Γκωλ μαζί με τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης Μισέλ Ντεμπρέ. Ο Φρανσουά Μιτεράν είχε την πρώτη εμπειρία (1986-1988) με πρωθυπουργό τον Ζακ Σιράκ, του οποίου και έκανε τη ζωή ολίγον τι δύσκολη. Η δεύτερη εμπειρία, που θεωρήθηκε «βελούδινη συμβίωση», ήταν του Μιτεράν με τον Εντουάρ Μπαλαντίρ (1993-1995). Η τρίτη, που ήταν η πιο μακροχρόνια (1997- 2002), ήταν του Σιράκ με τον Λιονέλ Ζοσπέν, που παραιτήθηκε με το που ανακοινώθηκε ότι ο Ζαν-Μαρί Λεπέν με το τότε ακροδεξιό «Εθνικό Μέτωπο» τον ξεπέρασε στον δεύτερο γύρο.

Η ιδιομορφία μιας μελλοντικής συγκατοίκησης του Εμμανουέλ Μακρόν, του οποίου η δύναμη με το κέντρο είναι στο ναδίρ, θα εξαρτηθεί από το ποιο από τα δύο άκρα που έχουν συσταθεί θα κερδίσει. Ολες οι μετρήσεις δείχνουν ότι η Ακροδεξιά με τον Ζορντάν Μπαρντελά έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Πολλοί πιστεύουν ότι μια συμβίωση Μακρόν-Μπαρντελά θα δώσει μια «σκληρή συγκατοίκηση». Παράλληλα, το Λαϊκό Μέτωπο της Αριστεράς και οι Ανυπότακτοι του Μελανσόν δεν θα χάσουν ευκαιρία να μπουν στο παιγνίδι των διαμαρτυριών και διεκδικήσεων τόσο στο Κοινοβούλιο όσο και στους δρόμους.

Η παράδοση πάντως θέλει ο πρόεδρος να προτείνει πρωθυπουργό από την ομάδα των νικητών, και επ' αυτού πολλά είναι τα σενάρια. Η συνταγματολόγος και καθηγήτρια στη Σορβόννη Μαρί-Αν Κοεντέτ επισημαίνει όμως ότι «ο πρόεδρος δεν είναι υποχρεωμένος» να διορίσει έναν πρωθυπουργό. Στο Σύνταγμα αναγράφεται ότι «διορίζει» μεν, χωρίς ωστόσο να είναι υποχρεωμένος να το κάνει. Αυτή η λεπτομέρεια, και λόγω των δυσκολιών της χρονικής περιόδου, σημαίνει ότι η Γαλλία θα μπορούσε να παραμείνει χωρίς κυβέρνηση για κάποιες ημέρες ή εβδομάδες, με τον Εμμανουέλ Μακρόν να διαχειρίζεται τα τρέχοντα.

Υπάρχει και η δυνατότητα μιας «τεχνητής» κυβέρνησης, με προηγούμενη σύναψη συμφωνιών για τη μη ανατροπή της, ώστε να λειτουργήσει η χώρα. Σημειώνουμε πάντως ότι εάν μπλοκάρει η κατάσταση, π.χ. λόγω ελλείψεως εθελοντών για την πρωθυπουργία, όπως ο Ζορντάν Μπαρντελά ο οποίος θέτει ως προϋπόθεση την εξασφάλιση της απόλυτης πλειοψηφίας, ο Μακρόν δεσμεύεται με ακινησία για έναν χρόνο. Το Σύνταγμα της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας τον υποχρεώνει να παραμείνει για έναν χρόνο, απαγορεύοντάς του να προβεί σε νέες εκλογές.