Κλείνει κι άλλο τη στρόφιγγα η Ρωσία

Μόλις έξι ημέρες μετά το τέλος των «εργασιών συντήρησης» στον αγωγό Nord Stream 1 και την επανέναρξη εξαγωγών φυσικού αερίου προς τη Δύση- αν και μόλις στο 40% της δυναμικότητας του αγωγού- η Gazprom ανακοίνωσε νέα μείωση στις ροές. Και μάλιστα κατά το ήμισυ. Από την Τετάρτη ο αγωγός θα λειτουργεί μόνο με το 20% της δυναμικότητάς του, μεταφέροντας 33 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ημερησίως. Σύμφωνα με την Gazprom η νέα μείωση οφείλεται στην επισκευή μίας ακόμη τουρμπίνας στον αγωγό.

Οργισμένη αντίδραση το βράδυ της Δευτέρας από τον αντικαγκελάριο και υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ: «Ο (πρόεδρος της Ρωσίας) Πούτιν παίζει ένα ύπουλο παιχνίδι» δηλώνει ο Χάμπεκ στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa). «Η στρατηγική του είναι προφανής. Θέλει να εξασθενήσει η μεγάλη υποστήριξη για την Ουκρανία, ενώ παράλληλα διχάζει την κοινωνία μας. Δίνει τροφή στην ανασφάλεια και ανεβάζει τις τιμές. Θα του απαντήσουμε με αποφασιστικότητα και συντονισμένη δράση». Προηγουμένως, εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομίας στο Βερολίνο είχε δηλώσει ότι «σύμφωνα με τις πληροφορίες μας δεν διαφαίνεται κάποιο τεχνικός λόγος που να δικαιολογεί τη μείωση της ροής».

Επιμένει για περικοπές η Κομισιόν

Το πρωί της Δευτέρας, μιλώντας στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων (dpa) η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προειδοποιούσε ότι η Ευρώπη «θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη για τη χειρότερη δυνατή περίπτωση, δηλαδή την πλήρη διακοπή των ροών», καθώς «είναι προφανές ότι το Κρεμλίνο δεν αποτελεί αξιόπιστο εταίρο για τη διασφάλιση της ενεργειακής τροφοδοσίας». Για τον λόγο αυτό, επισημαίνει ότι «μέχρι τον Μάρτιο του επόμενου χρόνου θα πρέπει να εξοικονομήσουμε 15% της σημερινής κατανάλωσης φυσικού αερίου, δηλαδή 45 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Και θέλουμε να ξεκινήσουμε αμέσως, γιατί όσο πιο γρήγορα δραστηριοποιηθούμε, τόσο μεγαλύτερη οικονομία θα κάνουμε». Ουσιαστικά η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επαναφέρει με έμφαση το «σχέδιο έκτακτης ανάγκης» για την ενεργειακή κρίση, παρά τις έντονες αντιδράσεις που αυτό προκαλεί σε περισσότερα από δέκα κράτη-μέλη της ΕΕ.  

Ενόψει της έκτακτης συνάντησης των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ την Τρίτη στις Βρυξέλλες η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν υπενθυμίζει τον στόχο της πλήρους απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο μέχρι το 2027. «Με τη βοήθεια του REPowerEU θέλουμε να επενδύσουμε 300 δισεκατομμύρια ευρώ για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου και τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας», αναφέρει. «Παράλληλα, προχωρούμε σε νέες συμφωνίες με πιο αξιόπιστους εταίρους, όπως οι ΗΠΑ και η Νορβηγία». Για την πρόταση πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων να μπει πλαφόν στην τιμή του εισαγόμενου φυσικού αερίου, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «εξετάζεται» από την Κομισιόν.

«Γιατί να κάνουν οικονομία στο φυσικό αέριο οι Ισπανοί;»

Ο δημοσιογράφος του dpa επισημαίνει όμως και τις αντιρρήσεις που έχουν εκφράσει πολλά κράτη-μέλη στο ενεργειακό σχέδιο της Κομισιόν: «Η Ουγγαρία έχει ήδη απαγορεύσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου, ξακαθαρίζοντας ότι σε περίπτωση κρίσης δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό αλληλεγγύης. Μπορεί να εξαναγκαστεί ο πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν να πράξει το αντίθετο; Και πώς θα εξηγήσετε στους Ισπανούς, για παράδειγμα, ότι πρέπει να εξοικονομήσουν φυσικό αέριο, όταν η Γερμανία, παρά τις προειδοποιήσεις του παρελθόντος έχει περιέλθει σε ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία;»

Η απάντηση της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Είναι αλήθεια ότι ορισμένα κράτη-μέλη επηρεάζονται περισσότερο και άλλα λιγότερο από τη διακοπή των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου. Ωστόσο, σε μία ενιαία ευρωπαϊκή αγορά, ακόμη και τα κράτη-μέλη που δεν εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο, δεν μπορούν να αγνοήσουν τις συνέπειες μίας ενδεχόμενης διακοπής στην ενεργειακή τροφοδοσία. (…) Οι οικονομίες μας είναι στενά διασυνδεδεμένες. Μία κρίση φυσικού αερίου θα επηρέαζε κάθε κράτος-μέλος. Γι αυτό είναι σημαντικό όλα τα κράτη-μέλη να περιορίσουν τη ζήτηση, να αποθηκεύσουν (φυσικό αέριο) και να το μοιραστούν με εκείνους που επηρεάζονται περισσότερο».

Η Γερμανία φαίνεται να στηρίζει το ενεργειακό σχέδιο της Κομισιόν. Την υποστήριξή τους εκφράζουν επαγγελματικές ενώσεις, όπως το Γερμανικό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο και ο σύνδεσμος γερμανών κατασκευαστών μηχανολογικού εξοπλισμού (VDMA). Πάντως πολλά κράτη-μέλη, μεταξύ αυτών και η Γαλλία, εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις. Το απόγευμα της Δευτέρας πληροφορίες του πρακτορείου Reuters από τις Βρυξέλλες έκαναν λόγο για επικείμενες αλλαγές στην αρχική πρόταση της Κομισιόν, με στόχο να διατηρηθεί μεν ο στόχος της εξοικονόμησης του 15%, αλλά παράλληλα να προβλέπονται και εξαιρέσεις.

Γιάννης Παπαδημητρίου (DW, dpa, Reuters)