Νέα αύξηση από ΕΚΤ, στο 4,5% το βασικό επιτόκιο
14 Σεπτεμβρίου 2023Δεν επαληθεύτηκαν τελικά οι αναλυτές, που εκτιμούσαν ότι αυτή τη φορά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (EKT)θα κάνει ένα μικρό διάλειμμα, στην προσπάθειά της να τιθασεύσει τον πληθωρισμό και δεν θα ανακοινώσει νέα αύξηση επιτοκίων, αναμένοντας ίσως τις επόμενες κινήσεις της αμερικανικής FED και συνεκτιμώντας κάποιες ενδείξεις για αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων σε επίπεδο τιμών παραγωγού. Τελικά όμως την Πέμπτη οι «θεματοφύλακες του ευρώ» ανακοίνωσαν τη δέκατη κατά σειρά αύξηση. Άλλωστε η ΕΚΤ αναθεωρεί και τις εκτιμήσεις της για τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη, προβλέποντας πλέον ότι θα κυμανθεί στο 5,6% για το 2023 (έναντι εκτίμησης για 5,4% τον Ιούνιο).
Αναλυτικά: Το βασικό επιτόκιο (επιτόκιο πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης) διαμορφώνεται πλέον στο 4,5%, δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα από το 1999. Ήδη τον Ιούνιο η Φρανκφούρτη είχε ανεβάσει το βασικό επιτόκιο στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών.
Το επιτόκιο διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης αυξάνεται στο 4,75%, ενώ το επιτόκιο διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων (που λαμβάνουν τα πιστωτικά ιδρύματα για χρήματα που καταθέτουν στην ΕΚΤ) αυξάνεται στο 4%. Το χρήμα γίνεται πιο ακριβό με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται οι δανειολήπτες, αλλά άδηλο παραμένει πότε θα αρχίσουν να επωφελούνται ουσιαστικά και οι καταθέτες από την άνοδο των επιτοκίων.
Τα «μηνύματα» της ΕΚΤ στην αγορά
«Ευτυχώς που η ΕΚΤ κατέληξε στην απόφαση για περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων, αυτό είναι αξιέπαινο», λέει στο Reuters ο Γιοργκ Κρέμερ, επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής τράπεζας Commerzbank. «Το ερώτημα είναι όμως, εάν αυτό είναι αρκετό για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό, που έχει βαθιές ρίζες. Μάλλον θα χρειαστούν και άλλα βήματα στο μέτωπο των επιτοκίων».
Για τον Φρίντριχ Χάινεμαν, από το Κέντρο Ευρωπαϊκών Οικονομικών Ερευνών (ZEW) στο Μάνχαϊμ, «αυτή η αποφασιστικότητα στην καταπολέμηση του πληθωρισμού αποτελεί μήνυμα (προς τους κοινωνικούς εταίρους για αυτοσυγκράτηση) στην πολιτική μισθών. Όσοι διαπραγματεύονται συλλογικές συμβάσεις θα πρέπει να βασίζονται στην πεποίθηση πως, το αργότερο το 2025, επανέρχεται σταθερότητα στις τιμές και δεν θα χρειαστούν μισθολογικές αυξήσεις».
«H EKT θέλει να αποδείξει ότι δεν επιδέχεται αμφιβολίες η αποφασιστικότητά της να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό» αναφέρει στο τηλεοπτικό δίκτυο N-TV ο Χέλμουτ Σλέβαϊς, πρόεδρος του Γερμανικού Συνδέσμου Ταμιευτηρίων, για να συμπληρώσει όμως, ότι «οι κεντρικοί τραπεζίτες καλό είναι να μην υπερβάλλουν με τις αυξήσεις επιτοκίων, γιατί σε διαφορετική περίπτωση επιβραδύνεται η οικονομική ανάπτυξη...»
Ραντεβού τον Δεκέμβριο, με νέα αύξηση;
Αν και ο ίδιος πιστεύει ότι οι παρεμβάσεις πρέπει να συνεχιστούν, ο Γιοργκ Κράμερ της Commerzbank θεωρεί ότι «με δεδομένη την επιδείνωση των στοιχείων για την ανάπτυξη, οι κεντρικοί τραπεζίτες μάλλον θα διστάσουν και δεν θα τολμήσουν νέα αύξηση τους επόμενους μήνες». Στο ίδιο μήκος κύματος ο Τόμας Γκίτσελ, επικεφαλής οικονομολόγος της VP Bank, δηλώνει στο Reuters ότι «αυτό ήταν μάλλον το τελευταίο βήμα στην κατεύθυνση της νομισματικής σύσφιξης».
Διαφορετική άποψη εκφράζει πάντως ο Γιενς Όλιβερ Νίκλας, στέλεχος της τράπεζας LBBW. Όπως υποστηρίζει, «μάλλον δεν εχει πει την τελευταία της λέξη η ΕΚΤ. Αν όμως θελήσει να προχωρήσει σε νέα αύξηση, θα το κάνει αυτό το νωρίτερο τον Δεκέμβριο και όχι κατά την επόμενη συνεδρίαση, στα τέλη Οκτωβρίου».
Στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ η επικεφαλής της Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, τόνισε ότι «υπήρξε μία στιβαρή πλειοψηφία για τη συγκεκριμένη απόφαση», αλλά «ορισμένοι κεντρικοί τραπεζίτες εξέφρασαν την άποψη ότι θα ήταν καλύτερα να παραμείνουμε στο σημερινό επίπεδο επιτοκίων, αναμένοντας την περαιτέρω εξέλιξη».Υπενθυμίζεται ότι η Τράπεζα της Αγγλίας είχε αυξήσει το βασικό επιτόκιο στο 4,5% ήδη από τον Μάιο, ενώ η αμερικανική Fed έχει φτάσει το 5,5% στα μέσα Ιουλίου.