Ο θάνατος των κλαμπ στο Βερολίνο

Σε τακτά χρονικά διαστήματα, ένα υπόγειο τρένο περνά, κάνοντας την εντυπωσιακή γέφυρα Ομπερμπάουμ να σείεται, ενώ ένα τουριστικό πλοιάριο πλέει από κάτω της στον ποταμό Σπρέε. Στην όχθη του από την πλευρά του Κρόιτσμπεργκ κυριαρχεί ένα γυάλινο κτίριο γραφείων με μια βεράντα μπροστά του πάνω στο νερό. Μια μάλλον δυσδιάκριτη διεύθυνση κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Αλλά τα Σαββατοκύριακα σχηματίζονται μεγάλες ουρές μπροστά στην είσοδο του κτιρίου λίγο πριν από τα μεσάνυχτα. Το Watergate είναι εδώ και 22 χρόνια ένα από τα πιο καυτά κλαμπ της πόλης. Ένα προπύργιο ηλεκτρονικής μουσικής σε δύο επίπεδα, πάρτι και χορός με θέα το ποτάμι. Το Watergate άντεξε αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια μάλλον βραχύβια σκηνή κλαμπ. Αλλά τώρα έχει τελειώσει.

Το τέλος μετά από 22 χρόνια

«Απλά πρέπει να καταλάβετε ότι η κουλτούρα, ειδικά η κουλτούρα των συλλόγων, έχει επίσης μια σαφή οικονομική συνιστώσα. Δυστυχώς, αυτό συχνά παραβλέπεται εξαιτίας όλων των επαίνων για την ποικιλόμορφη κουλτούρα των κλαμπ του Βερολίνου», αναφέρει ο Ούλι Βόμπαχερ, ένας από τους ιδρυτές του Watergate, σε δελτίο τύπου για το κλείσιμο.

Τα υψηλά ενοίκια, ο πληθωρισμός και οι γενικές αυξήσεις του κόστους είχαν καταστήσει αυτό το βήμα αναπόφευκτο. Μετά την κρίση του κορωνοϊού, οι επιχειρήσεις ποτέ δεν ανέκαμψαν.

Τα χρυσά χρόνια (τελείωσαν)

Στις δεκαετίες του 1990 και του 2000, το Βερολίνο είχε εξελιχθεί σε πρωτεύουσα των πάρτι. Μετά την πτώση του Tείχους του Βερολίνου, υπήρχαν πολλά άδεια κτίρια που μετατράπηκαν σε ηδονιστικούς ναούς με λίγη προσπάθεια και πολύ ενθουσιασμό.

Τα νέα για την απήχηση των techno clubs όπως το Tresor, το WMF και το Berghain σε θολωτά κελάρια και πρώην βιομηχανικά κτίρια διαδόθηκαν πολύ πέρα από το Βερολίνο. Για χρόνια, ο τουρισμός του Βερολίνου επωφελήθηκε επίσης σε μεγάλο βαθμό από τους τουρίστες των πάρτι. Στην ακμή των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους, αυτοί έρχονταν από όλη την Ευρώπη μόνο και μόνο για να περάσουν ένα Σαββατοκύριακο διασκεδάζοντας στο Βερολίνο.

Κορωνοϊός, κλίμα και αύξηση του κόστους

Το τέλος ορισμένων αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους, όπως η Air Berlin, η μείωση των πτήσεων λόγω της κλιματικής αλλαγής και η κρίση του κορωνοϊού έχουν αφήσει το σημάδι τους στη σκηνή των κλαμπ του Βερολίνου. Και, φυσικά, η κερδοσκοπία με τα ακίνητα. Τα κλαμπ ήταν ευπρόσδεκτα ως προσωρινή χρήση για άδεια κτίρια. Εν τω μεταξύ, πολλά από τα παλιά, ευνοϊκά συμβόλαια ενοικίασης έχουν λήξει και τα περισσότερα κλαμπ δεν μπορούν πλέον να αντποκριθούν στις νέες απαιτήσεις ενοικίου.

Τον Αύγουστο, ένα άλλο γνωστό βερολινέζικο techno club, το Wilde Renate, ανακοίνωσε ότι θα πρέπει να εγκαταλείψει το πόστο του στο τέλος του 2025 λόγω λήξεως του μισθωτηρίου συμβολαίου του. Σε αντίθεση με το Watergate, το Wilde Renate θέλει να προσπαθήσει να συνεχίσει σε άλλη τοποθεσία.

Το DNA του Βερολίνου

Ο Κρίστιαν Τέντσλερ από το Visit Berlin, τον οργανισμό τουριστικού μάρκετινγκ της πρωτεύουσας, συμφωνεί ότι η κουλτούρα των κλαμπ του Βερολίνου αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις. Εκτός από τις γνωστές αιτίες, όπως η αύξηση του κόστους και των ενοικίων, έχει αλλάξει και η συμπεριφορά για τις εξόδους.

«Οι νεότεροι συναντιούνται πλέον κάπου αργά το βράδυ, φέρνουν ένα μεγάφωνο και παίζουν σε αυτό τον λογαριασμό τους στο Spotify. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να πάνε στο κλαμπ για να διασκεδάσουν», λέει ο Τέντσλερ στην DW.

Παρ' όλα αυτά, η κουλτούρα των κλαμπ αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τον τουρισμό του Βερολίνου. Το Βερολίνο εξακολουθεί να αναγνωρίζεται διεθνώς ως η πρωτεύουσα της techno και παίζει στην πρώτη κατηγορία παγκοσμίως με τα κλαμπ του. «Η κουλτούρα των κλαμπ είναι μέρος του DNA του Βερολίνου», τονίζει ο Τέντσλερ.

Βλέπει επίσης το μέλλον των κλαμπ του Βερολίνου στην ικανότητά τους να προσαρμόζουν τις προσφορές τους. Παγκοσμίως αναγνωρισμένα ιδρύματα, όπως το Berghain, θα ανοίγουν τις αίθουσές τους και για άλλες εκδηλώσεις.

Το καραβάνι συνεχίζει

Η Club Commission, μια ένωση διοργανωτών κλαμπ και εκδηλώσεων που ιδρύθηκε το 2000, βλέπει τη μεγαλύτερη πρόκληση στην εξασφάλιση χώρων για τα κλαμπ του Βερολίνου. Η εκπρόσωπός της Έμικο Γκόγιτς προτείνει τη ρύθμιση των εμπορικών ενοικίων για τα κλαμπ, που δεν βρίσκονται σε κρατικούς χώρους.

Συνολικά, ωστόσο, η αλλαγή και η ευελιξία αποτελούν μέρος της κουλτούρας των κλαμπ του Βερολίνου. Το γεγονός ότι το Watergate μπόρεσε να επιβιώσει για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα αποτελεί μάλλον την εξαίρεση. «Τα κλαμπ θα μετακινηθούν και πάλι περισσότερο στις εξωτερικές συνοικίες. Θα υπάρξουν και πάλι άλλες μορφές προσωρινής χρήσης», και στο μέλλον «θα είναι και πάλι μια κάπως πιο ευέλικτη σκηνή».

Ζήτω το πάρτι

«Τα κλαμπ του Βερολίνου είναι η καρδιά αυτής της πόλης - και το Βερολίνο παραμένει η πρωτεύουσα της κουλτούρας των κλαμπ. Φέρνουν επίσης περίπου 3 εκατομμύρια τουρίστες στο Βερολίνο κάθε χρόνο», τονίζει ο Κρίστοφερ Ζους, εκπρόσωπος Τύπου του υπουργού για θέματα πολιτισμού του Βερολίνου Τζο Τσιάλο. Με φόντο το κλείσιμο των κλαμπ, ο υπουργός σχεδιάζει ένα στρογγυλό τραπέζι και κάνει εκστρατεία για την αναγνώριση των κλαμπ ως πολιτιστικών χώρων.

Το πάρτι τελείωσε - ζήτω το πάρτι. Αυτό γράφει η αρχική σελίδα του Watergate. Στο τέλος του έτους, το κλαμπ, το οποίο αποτελεί εδώ και 22 χρόνια σημαντικό πόλο έλξης για τους τουρίστες των πάρτι και τους νυχτοπερπατητές του Βερολίνου, θα κλείσει οριστικά τις πόρτες του. Πρώτα όμως θέλει να το γιορτάσει κανονικά.

Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός