Ο Όθωνας, ο Περικλής και το ούζο

«Ο πρώτος βασιλιάς του νεοελληνικού κράτους ήταν Βαυαρός. Το όνομα αυτού Όθωνας Α’ της Δυναστείας των Βίτελσμπαχ.Ανέβηκε στον θρόνο στην τρυφερή ηλικία των 17, ένα νεαρό πρόσωπο που ήλπιζε στην αναγέννηση του αρχαιοελληνικού μεγαλείου. Όταν η Ελλάδα κατέκτησε ανέλπιστα το 2004 το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου, ο Γερμανός προπονητής Ότο Ρεχάγκελ ή ‘Ρεχάκλες’ ονομάστηκε Βασιλιάς Όθωνας Β’».

Κάπως έτσι η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου αναφέρεται στην περίοδο της βαυαροκρατίας στην Ελλάδα και την έκθεση «H Eλλάδα στο Μόναχο» (Ηellas in München) που παρουσιάζεται στην Κρατική Συλλογή Αρχαιοτήτων και την Γλυπτοθήκη του Μονάχου με αφορμή τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821αλλά και πιο συγκεκριμένα τα 200 αισίως χρόνια ελληνοβαυαρικής φιλίας.

Διοίκηση και χρέος στην Αθήνα, Ακρόπολη στο Μόναχο

«Όταν οι Βαυαροί εκδιώχθηκαν από την Αθήνα μετά από μια στρατιωτική εξέγερση κι έπρεπε έτσι να διακόψουν το ιδεαλιστικό κυβερνητικό τους εγχείρημα, με βάση το πρότυπο της ουμανιστικής εκπαίδευσης που είχαν λάβει, άφησαν πίσω τους κάποια πράγματα: ελληνικές ζυθοποιίες, σειρά από εθνικά ιδρύματα, μια πιο σύγχρονη αλλά παραφουσκωμένη δημόσια διοίκηση και εθνικό χρέος. Πίσω στο Μόναχο έφτιαξαν με μάρμαρο μια Αθήνα-αντίγραφο, σαν την πραγματική, με τη βοήθεια Βαυαρών αρχιτεκτόνων» αναφέρει το άρθρο.

Μέχρι σήμερα μπορεί να δει κανείς αυτό το αποτύπωμα της ελληνοβαυαρικής σχέσης στο Μόναχο και τα κτήρια του 19ου αιώνα, με τα Προπύλαια της Κένιγκπλατς, αντίγραφο της Ακρόπολης, μέχρι τη φρεσκοανακαινισμένη Γλυπτοθήκη. Με αφορμή αυτή την ιδιαίτερη σχέση Ελλάδας-Βαυρίας προκέκυψε η ιδέα της έκθεσης. «Είναι μικρότερη βέβαια σε σχέση με παλαιότερες εκθέσεις και πιο ογκώδεις καταλόγους, όπως ‘Η νέα Ελλάς. Έλληνες και Βαυαρία την εποχή του Λουδοβίκου Α’ που είχε παρουσιαστεί το 1999 στο Βαυαρικό Εθνικό Μουσείο» αναφέρει το ρεπορτάζ.

Από τον Περικλή στο ούζο και τις διακοπές

Για τον Όθωνα και τον πατέρα του, Λουδοβίκο, η Ελλάδα ήταν «η ονειρική χώρα της αρχαιότητας». Στην είσοδο της Κρατικής Συλλογής Αρχαιοτήτων συναντά κανείς μέχρι σήμερα το αυθεντικό ελληνο-ανατολίτικο φέσι από κόκκινο μετάξι του Όθωνα αλλά και μια προτομή του φιλέλληλα Ειρηναίου Θείρσιου, ουμανιστή και κλασικού φιλολόγου, ο οποίος μάλιστα είχε ιδρύσει κι ένα «Λύκειο» για επιλεγμένους αποφοίτους από την Ελλάδα. Στη δε Γλυπτοθήκη, απέναντι, γράφει η SZ, μπορεί κανείς να δει μεταξύ άλλων μια σειρά 39 ελαιογραφιών εμπνευσμένων από την Ελληνική Επανάσταση, τις οποίες φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Πέτερ φον Χες για τις στοές του Χοφγκάρτεν.

«Οι ελληνογερμανικές παρεξηγήσεις», γράφει η εφημερίδα, «μεταξύ της αναζήτησης του Περικλή και της ρεάλ πολιτίκ στην Ανατολική Μεσόγειο - συμπεριλμαβανομένων των Ναζί στην Ακρόπολη -» βρίσκονται αδρά στο φόντο χάρη της επετείου. «Το Μόναχο μέχρι σήμερα έχει μεγάλη ελληνική κοινότητα, αλλά τι γίνεται με την ελληνοβαυαρική φιλία σήμερα; Όλα εξαρτώνται από το πώς την βλέπει κανείς - από την κατανάλωση ούζου και τις κρατήσεις διακοπών, από τις οικονομικές σχέσεις, από το πόσοι κάνουν μαθήματα ελληνικών ή από την ανησυχία για την τύχη των προσφύγων στη Λέσβο.»

Γιόχαν Σλέμαν, Süddeutsche Zeitung

Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη