«Οι ντόπιοι μάχονται με πείσμα για τα σπίτια τους»

Οι πυρκαγιές στην Ελλάδα εξακολουθούν να μαίνονται μετά από αρκετές ημέρες, πλήττοντας πολλές περιοχές και οικισμούς. Κατά τη διάρκεια αποστολής κοντά στο Πλατανιστό Ευβοίας συνετρίβη χθες (25 Ιουλίου) ένα πυροσβεστικό αεροσκάφος Canadair CL-215, στοιχίζοντας τη ζωή στον Σμηναγό Χρήστο Μουλά (34 ετών) και τον Ανθυποσμηναγό Περικλή Στεφανίδη (27 ετών) που επέβαιναν σε αυτό.

Αναφορικά με το άκρως απαιτητικό έργο των πιλότων πυροσβεστικών αεροσκαφών, το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND) αναφέρει: «Για να ρίξουν το νερό πυρόσβεσης οι πιλότοι προβαίνουν σε εξαιρετικά επικίνδυνους ελιγμούς όσο το δυνατόν πιο κοντά στις εστίες φωτιάς και στη συνέχεια τραβούν το αεροσκάφος απότομα προς τα πάνω για να αποφύγουν βουνά και δέντρα. […] Την ίδια στιγμή στα νοτιοανατολικά της Ρόδου οι πυροσβέστες δίνουν μάχη με τεράστιες πυρκαγιές εδώ και οκτώ ημέρες. Όμως οι ισχυροί άνεμοι τροφοδοτούν τα πύρινα μέτωπα ξανά και ξανά».

Το γερμανικό μέσο προσθέτει πως «μετά από ημέρες καύσωνα με θερμοκρασίες 40 βαθμών Κελσίου, τα δάση είναι ξεραμένα. Όπως φαίνεται στις δορυφορικές εικόνες, 150 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασών, θάμνων και γεωργικών εκτάσεων έχουν ήδη καεί στη Ρόδο. Πρόκειται περίπου για το 11% της συνολικής έκτασης του νησιού. Δεκάδες σπίτια και αμέτρητα ζώα παραδόθηκαν στις φλόγες». Για τις επιχειρήσεις εκκένωσης τουριστών στο νησί, το δημοσιογραφικό δίκτυο τονίζει ότι «μέχρι στιγμής έχουν απομακρυνθεί περίπου 19.000 τουρίστες από τις πυρόπληκτες περιοχές στα νοτιοανατολικά».

«Πεισματική θέληση για επιβίωση»

Τι συμβαίνει όμως με τους μόνιμους κατοίκους των πυρόπληκτων περιοχών; «Μια γυναίκα στο Βατί, ένα μικρό χωριό στην ενδοχώρα, παρ' ότι οι πυρκαγιές πλησιάζουν επικίνδυνα, παραμένει στο εστιατόριό της και προσπαθεί με τους λίγους εναπομείναντες να αποτρέψει την εξάπλωση των πυρκαγιών», αναφέρει η Frankfurter Allgemeine Zeitung.

«Αυτή η πεισματική θέληση για επιβίωση χαρακτηρίζει πολλούς ντόπιους. Δεν θέλουν να αφήσουν τα υπάρχοντά τους, τα σπίτια και τα εστιατόριά τους στις φλόγες χωρίς μάχη. Τώρα που η πλειονότητα των τουριστών έχει μεταφερθεί σε ασφαλές μέρος, είναι μόνοι τους. Δεν περιμένουν μεγάλη βοήθεια από την κυβέρνηση. Ακόμα και το 2021, την τελευταία φορά που ξέσπασε πυρκαγιά στο νησί, δεν ήταν η Αθήνα αυτή που βοήθησε, αλλά ένα μεγάλο ρωσικό πυροσβεστικό αεροπλάνο, όπως επισημαίνει μία ξεναγός.

Ένας ντόπιος παρουσιάζει την τελευταία θεωρία συνωμοσίας που φαίνεται να κυκλοφορεί για το θέμα: η κεντρική κυβέρνηση έχει αποδεχθεί σκόπιμα τις δασικές πυρκαγιές προκειμένου να κάνει χώρο για νέα αιολικά πάρκα. Η απελπισία των ανθρώπων για τη συμφορά που τους έχει βρει, τους οδηγεί σε όλο και πιο περίπλοκες αποδόσεις ευθυνών.

Αυτό που ισχύει, ωστόσο, είναι ότι η πιο θεαματική επιχείρηση εκκένωσης στην ιστορία του νησιού πραγματοποιήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τους ίδιους τους ντόπιους. Μέχρι στιγμής, η υποστήριξη από την Αθήνα είναι μικρή, πέραν ορισμένων χαρακτηριστικών δηλώσεων. Εν τω μεταξύ η κατάσταση στα νοτιοανατολικά παραμένει τεταμένη και το προσωπικό της πυροσβεστικής εργάζεται ασταμάτητα. Ένας πυροσβέστης που είχε συμφωνήσει να δώσει συνέντευξη, τελικά την ακυρώνει επειδή έχει να κοιμηθεί τρεις ημέρες και δεν μπορεί να αρθρώσει λέξη από την εξάντληση.

[…] Ορισμένοι ντόπιοι παραμένουν πάντως αισιόδοξοι. Για παράδειγμα ο Μιχάλης, ιδιοκτήτης μιας βιοτεχνίας στη Λίνδο, με τα πιο όμορφα χαλιά, πιάτα και υφάσματα, παραμένει στο σπίτι του παρά τις προειδοποιήσεις, διότι είναι πεπεισμένος ότι οι πολλοί βράχοι γύρω του θα τον προστατεύσουν. Ήδη το 1987, όταν ξέσπασε μια μεγάλη πυρκαγιά στο νησί, μόνο λίγοι θάμνοι κάηκαν στη Λίνδο, όπως λέει. Ο ίδιος αναφέρει ότι εθελοντές φυλάνε σκοπιά τις νύχτες. Όχι μόνο λόγω της φωτιάς, αλλά και για να βεβαιωθούν ότι δεν θα διαπράξει κανείς εμπρησμό. Τι εφιάλτης: η ιδέα ότι κάποιος θα μπορούσε να έχει προκαλέσει αυτή τη φωτιά σκόπιμα. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν υπάρχουν αξιόπιστες αποδείξεις γι' αυτό», καταλήγει η εφημερίδα της Φρανκφούρτης.

«Καθήκον μας να προστατεύσουμε τους επισκέπτες»

Μία από τις πιο χαρακτηριστικές ιστορίες για τις εθελοντικές δράσεις των τελευταίων ημερών είναι και εκείνη του Σωτήρη Βαγιανού, ο οποίος μετέτρεψε το beach bar του στη Ρόδο σε καταφύγιο έκτακτης ανάγκης. Στη διαδικτυακή ιστοσελίδα του το περιοδικό Spiegel φιλοξενεί συνέντευξη του Βαγιανού, ρωτώντας τον, μεταξύ άλλων, γιατί αρνείται πεισματικά οποιαδήποτε αμοιβή από όσους φιλοξενεί στο beach bar του: «Επειδή είναι φιλοξενούμενοί μας», απαντάει ο Βαγιανός. «Είναι καθήκον μας να τους προστατεύουμε. Δεν είναι σωστό να παίρνει κανείς χρήματα από ανθρώπους που έχουν ανάγκη δίχως να φταίνε οι ίδιοι. Όταν επιστρέψουν στο σπίτι τους και θέλουν να προσφέρουν κάτι, μπορούν να κάνουν κάποια δωρεά στην πυροσβεστική ή στους εθελοντές που βοήθησαν στην κατάσβεση της πυρκαγιάς. Αυτοί πολέμησαν πραγματικά με τη φωτιά».

Όσον αφορά το γιατί δεν δημοσιεύει φωτογραφίες από το καταφύγιο που έχει διαμορφώσει, ο Βαγιανός απαντά πως «δεν πρόκειται για εκστρατεία δημοσίων σχέσεων. Είχα τη δυνατότητα να βοηθήσω και το έκανα. Τίποτα περισσότερο».