Οι Ρουμάνοι ψηφίζουν για το δικαίωμα γάμου

«Προστάτεψε την οικογένεια και τα παιδιά της Ρουμανίας! Εάν δεν πας να ψηφίσεις θα μπορούν δύο άνδρες να υιοθετήσουν το παιδί σου!», έγραφε μια γιγαντοαφίσα στην πρόσοψη μιας πολυκατοικίας στο κέντρο της Τιμισοάρα. Μετά από μερικές μέρες η αφίσα εξαφανίστηκε κατόπιν παρέμβασης του δημάρχου της πόλης. Τα πνεύματα είναι τεταμένα, ακόμη και εντός πολλών οικογενειών, μεταξύ φίλων, αλλά και συναδέλφων για τα ζητήματα που συζητιούνται έντονα εδώ και εβδομάδες –για την ομοφυλοφιλία, τον γάμο μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών και το δικαίωμα στην υιοθεσία. Αυτό το Σαββατοκύριακο (6 και 7 Οκτωβρίου) οι Ρουμάνοι καλούνται να εκφράσουν την άποψή τους μέσω δημοψηφίσματος για το εάν θα πρέπει ο γάμος να οριστεί ρητά στο Σύνταγμα της χώρας τους μόνο ως ένωση μεταξύ άνδρα και γυναίκας. Μέχρι σήμερα χρησιμοποιείτο ο ουδέτερος όρος «σύζυγοι» για να περιγράψει την ένωση δύο ανθρώπων με τα δεσμά του γάμου.

Από το 2015 συντηρητικές και θρησκευτικές ομάδες συμμάχησαν σε έναν «συνασπισμό υπέρ της οικογένειας» και μάζεψαν τρία εκατομμύρια υπογραφές προκειμένου να πιέσουν την πολιτική ηγεσία να προβεί σε αλλαγή του Συντάγματος στο συγκεκριμένο ζήτημα. Η Βουλή και η Γερουσία τάχθηκαν με σαφή πλειοψηφία υπέρ της συνταγματικής αλλαγής, έχοντας μάλιστα τη στήριξη και μερίδας της αντιπολίτευσης.

Ο γάμος ομοφυλοφίλων «απειλή για το σύνολο της κοινωνίας»

Υπέρμαχοι του αμφιλεγόμενου αιτήματος για συνταγματική αλλαγή στο ζήτημα του γάμου απευθύνουν σοβαρές προειδοποιήσεις για τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει κατά τη γνώμη τους στην κοινωνία της χώρας ο γάμος μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών. Ανάμεσά τους και ο Πάουλ Γκριγκόριου, μουσικός και μεταφραστής, ο οποίος καλεί τους συμπολίτες του να ψηφίσουν «ναι». Ο ίδιος τονίζει επανειλημμένα στην DW ότι δεν έχει τίποτα εναντίον των ομοφυλοφίλων. «Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει στην ιδιωτική του ζωή, πόσο μάλλον στην κρεβατοκάμαρά του. Αλλά το τι αναγνωρίζει το κράτος ως γάμο είναι άλλο ζήτημα», σχολιάζει, επισημαίνοντας ότι ενδεχόμενη νομιμοποίηση του γάμου μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών «θα απειλούσε το σύνολο της κοινωνίας».

Ο Γκριγκόριου είναι επίσης κατά του δικαιώματος ομόφυλων ζευγαριών να υιοθετούν παιδιά, κάτι που ούτως ή άλλως δεν ισχύει σήμερα στη Ρουμανία. «Ο άνδρας και η γυναίκα είναι μεν ίσοι, αλλά όχι ίδιοι, και ένα παιδί χρειάζεται επίδραση και από τους δύο για να αναπτύξει ψυχική ισορροπία», θεωρεί ο ρουμάνος μουσικός και ακτιβιστής.

«Κύμα μίσους» κατά των ομοφυλοφίλων

Ενόψει του δημοψηφίσματος στον δημόσιο διάλογο κυριαρχούσαν διαρκείς αναφορές σε ομοφυλόφιλους που δήθεν θέλουν «αρπάξουν» τα παιδιά, λέει στην DW ασκώντας κριτική ο Βλαντ Βίσκι, ακτιβιστής της ΛΟΑΤ (Λεσβίες, Ομοφυλόφιλοι, Αμφιφυλόφιλοι, Τρανς) κοινότητας.  Μέσω της οργάνωσης MozaiQ στο Βουκουρέστι, της οποίας προΐσταται, καλεί τους συμπολίτες του να μην προσέλθουν στις κάλπες του δημοψηφίσματος, στέλνοντας το μήνυμα ότι «δεν ψηφίζουμε για ζητήματα που αφορούν την αγάπη».

Εάν το ποσοστό συμμετοχής δεν φθάσει τουλάχιστον το 30%, το δημοψήφισμα θα θεωρηθεί άκυρο. Σύμφωνα με τον Βλαντ Βίσκι, «το τελευταίο διάστημα ήρθαν πολλοί άνθρωποι σ' εμάς καταγγέλλοντας ότι έχουν παίζει θύμα εξύβρισης ή και σωματικών επιθέσεων στον δρόμο». Ο ίδιος παρατήρησε ενόψει του δημοψηφίσματος ένα «κύμα μίσους» κατά των ομοφυλοφίλων στον δημόσιο χώρο της Ρουμανίας. Πάντως βλέπει και αρκετούς ετεροφυλόφιλους που δεν ασχολούνταν προηγουμένως με το θέμα να υποστηρίζουν τώρα τις προσπάθειες της ΛΟΑΤ κοινότητας.

Την ίδια ώρα η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρουμανίας καλεί τους πιστούς να προσέλθουν στο δημοψήφισμα για να ψηφίσουν «ναι» προκειμένου να διασφαλιστεί και στο μέλλον η απαγόρευση των γάμων μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών.

Ο Βλαντ Βίσκι τονίζει πάντως ότι η ΛΟΑΤ κοινότητα στη χώρα του δεν επιδίωξε καν τη νομιμοποίηση του γάμου στα ομόφυλα ζευγάρια, αλλά την ψήφιση ενός νόμου που να επιτρέπει στα ομόφυλα ζευγάρια ένα κατοχυρωμένο σύμφωνο συμβίωσης.

Αλεξάντρα Σέρλε / Άρης Καλτιριμτζής